Het Amsterdams negenvlak

Op een goede dag, jong en onbevangen, bedacht ik het 'Amsterdams raamwerk voor informatiemanagement', het negenvlak.

Ik word er nog zo vaak aan herinnerd, dat ik overweeg om, mocht ik ooit overlijden, mijn grafsteen ernaar vorm te geven.Zoals alles wat je bedenkt en deelt, ging het negenvlak een eigen leven leiden. Organisaties omarmden het, adviesbureaus palmden het in (en verdienden er geld mee), studenten hingen er hun afstudeerscripties aan op. Het werd voer voor vele interpretaties, de ene al exotischer dan de andere.

Wat ooit begon als een nog steeds uitstekend instrument om over de verschillende aspecten van de business – ICT relatie van gedachten te wisselen en in het bijzonder om de vergeten componenten en verhoudingen scherper op het netvlies te krijgen, ontaardde in een wirwar van invullingen, vervormingen, uitbreidingen, etc. etc.

Zeker geen bewijs

Eén hardnekkig misverstand wil ik eruit lichten. Het negenvlak biedt op zich geen rechtvaardiging, laat staan een ‘bewijs’, voor het bestaan van een afdeling informatiemanagement. Veel interpretaties associëren de kolommen van het negenvlak immers met functies en verantwoordelijkheden: de business vult de linkerkolom in, de ICT-afdeling de rechter en wat er tussenin staat is de verantwoordelijkheid van de afdeling informatiemanagement. Deze interpretatie is niet alleen onjuist, maar vooral ook schadelijk.

In een informatie-intensieve organisatie anno nu (en welke organisatie is dat niet?), is informatiemanagement integraal onderdeel van management tout court. Verantwoordelijkheid ervoor delegeren naar een ondersteunende afdeling doet afbreuk aan het immense belang van informatie, hoe nuttig deze afdeling, al of niet gedistribueerd, ook kan zijn. Informatie bepaalt de betekenis van een organisatie, in toenemende mate ook voor haar omgeving. In dit licht gaat informatiemanagement over de identiteit van de organisatie. Hierbij is de business-informatie relatie beslist inniger en belangrijker dan de informatie-ICT relatie. Informatiemanagement is betekenismanagement en bijgevolg een gedeelde taak en verantwoordelijkheid van iedereen in de organisatie.