Begroting '23: Infrastructuur en Waterstaat consolideert ICT-systemen

In de loop van de jaren is het ICT-landschap divers geworden, stelt het ministerie van IenW in de Memorie van Toelichting op de begroting voor 2023. In het proces om de informatie te beheersen en ontsluiten loopt IenW aan tegen problemen met het koppelen en afstemmen van de verschillende systemen. Daarom start het ministerie een project om het ICT-landschap te consolideren en uniformeren.

Dat project gaat een aantal jaar in beslag nemen. In het project zet de organisatie ook in op het beter omgaan met nieuwe media zoals berichtenapp's, sociale media websites en e-mail, waarbij ook de opslag en archivering daarvan bijzondere aandacht krijgt. Waar mogelijk wordt ook geprobeerd papieren achterstanden weg te werken. Daarnaast wordt geïnvesteerd in aanvullende digitale hulpmiddelen om de informatie te publiceren op het rijksbrede platform voor openbaarmaking PLOOI. Ook moet het op termijn mogelijk worden de informatie elektronisch over te dragen aan het Nationaal Archief.

Maar naast herbouw is investeren in nieuwe systemen noodzakelijk. Zo heeft de Ministerraad in april 2022 bijvoorbeeld ingestemd met de bouw van de Digitale Infrastructuur Logistiek (DIL). Dat heeft tot doel beter in te kunnen spelen op de kansen die digitalisering biedt voor het vernieuwen en verduurzamen van de logistiek in Nederland. In vijf jaar moet er een toekomstbestendige infrastructuur voor bedrijfsleven en overheid komen en moet de sector beter voorbereid zijn voor een digitaliseringsslag. Voor de jaren 2022 tot en met 2026 is voor dit project 51,5 miljoen euro budget verkregen uit het Nationaal Groeifonds.

Koploper met mobiliteitsdata

IenW heeft als ambitie om koploper te worden in Europa wat betreft het ontsluiten van mobiliteitsdata en het samen met de markt ontwikkelen van maatschappelijk relevante diensten voor digitaal verkeersmanagement. Daarvoor wordt onder meer gewerkt aan de projecten Road Monitor en Safety Priority Services.

Voor het programma Smart Mobility waar beide projecten onderdeel van zijn, werkt IenW nu aan een structurele inpassing in de reguliere processen. Dat vergt onder meer de komende jaren de introductie van geautomatiseerde systemen in voertuigen via implementatie van de General Safety Regulation (GSR) en het opzetten van een Nationaal Toegangspunt Mobiliteitsdata (NTM).

Ook moet er een nieuw systeem komen om een 'Vrachtwagenheffing' in te kunnen voeren. Het wetsvoorstel daarvoor ligt nu voor behandeling in de Eerste Kamer. De voorbereiding voor het IT-systeem is echter al een aantal jaar geleden in gang gezet. Het College ICT Toetsing (Acict) brengt hierover in 2023 een advies uit aan de Tweede Kamer. De netto-opbrengsten van de heffing moeten terugvloeien naar de sector in de vorm van verduurzaming en innovatie. Daarvoor wordt nu een meerjarenplan opgesteld. Op basis van de huidige inzichten zal de start van de Vrachtwagenheffing ongeveer vier jaar na afronding van de parlementaire behandeling van het wetsvoorstel plaatsvinden.

Space weather en HPC

Het KMNI, een agentschap van het ministerie van IenW, werkt het komend jaar aan de ambities uit het Meerjarig Strategisch Plan (MSP2025). Centraal staat de ontwikkeling van het Early Warning Centre met als doel om verwachtingen en waarschuwingen beter en betrouwbaarder te maken, gericht op de afnemers van weerinformatie. Zo wordt het mogelijk om specifieke kansverwachtingsinformatie uit weermodellen te genereren en om geautomatiseerde waarschuwingen voor afzonderlijke buien te geven. In 2023 wordt bekeken hoe dit onderdeel gemaakt kan worden van het operationele proces.

Een gemoderniseerde ICT- en meetinfrastructuur vormen belangrijke randvoorwaarden voor het Early Warning Centre. In 2023 worden deze verder verbeterd, zoals met de mogelijkheid om eenvoudig modules toe te voegen. Een voorbeeld daarvan is space weather ofwel de uitbarstingen van deeltjesstromen van de zon. Met een bijdrage uit het fonds voor wetenschap en onderzoek zal vanaf 2023 de Europese samenwerking aan onderzoek en innovatie op de werkterreinen van het KNMI een impuls krijgen.

IT-beveiliging krijgt aandacht

De modernisering van de waarneeminfrastructuur van het KNMI is in volle gang. In 2023 vinden naar verwachting de eerste installaties op productielocaties op land plaats. Ook wordt in 2023 de High Performance Computer op IJsland in gebruik genomen door het KNMI in samenwerking met de weerdiensten van Denemarken, IJsland en Ierland. Het KNMI wil verder de beveiliging van IT-systemen vergroten door verouderde software te vervangen.

Meer personeel nodig

Voor het realiseren van al deze projecten wil IenW de capaciteit aan informatieprofessionals uitbreiden, in ieder geval tijdelijk. Medewerkers, management en informatieprofessionals worden meegenomen in het belang van een goede informatiehuishouding en de eigen verantwoordelijkheid hierin.