KNVI wijst informateur op belang digitalisering

In de brief, opgesteld door thoughtleader Ken van Ierlant, staat dat een brede groep van digitaliseringsspecialisten met lede ogen aanziet hoe de kosten voor instandhouding van verouderde IT bij de overheid de pan uit rijzen, terwijl digitalisering van de overheid nog nauwelijks wordt opgepakt.

De overheid laat daar volgend de opstellers gouden kansen liggen omdat niet om extra budget wordt gevraagd, maar een plan wordt gepresenteerd dat zichzelf terugverdient en daar bovenop zo'n 28 miljard per jaar oplevert door waardecreatie middels digitalisering. Van Ierlant roept de onderhandelaars daarom op nu te kiezen voor een stevige digitaliseringsagenda.

Hij wijst er op dat het huidige publieke IT-systeem zeer complex is door versnipperde bevoegdheden en verantwoordelijkheden en heel zware druk van bestaande, verouderde systemen (legacy). De overheid besteedt nu naar schatting zo'n 10 miljard euro per jaar aan IT. 90% van deze kosten wordt uitgegeven aan het onderhouden van bestaande, verouderde systemen. Er wordt vrijwel geen geld/ energie gestoken in digitalisering, terwijl juist deze voor een ongekend grote impact op onze samenleving zorgt. Bij ongewijzigd beleid zullen de kosten voor IT dramatisch verder stijgen, en zal de overheid grote schade oplopen op de volgende terreinen:

• Cybersecurity: de overheid zal nauwelijks in staat zijn cyberaanvallen tegen te gaan. Kritische systemen gaan massaal down;
• Bedrijfseconomische schade: een steeds groter budget gaat naar onderhoud, niet naar waarde-creatie. Daardoor is steeds meer menskracht nodig voor beheer van slechtere IT;
• Decentralisaties: deze zijn informatie-intensief, lagere overheden kunnen onder gelijkblijvende omstandigheden de kosten hiervoor niet meer aan;
• Het vertrouwen van de Nederlander in de overheid daalt;

Een grote hoeveelheid aan alternatieve digitale systemen zal worden ontwikkeld, waar de overheid geen grip op heeft, maar wel afhankelijk van wordt.

Nederland zal internationaal steeds verder gaan achterlopen op concurrerende landen, zowel qua dienstverlening aan inwoners als ook aan kosten van de overheid per inwoner.

Van Ierlant roept op tot ingrijpende veranderingen: het vereist een radicale businesstransformatie, met daaraan gekoppeld een IT-transitie. De centrale overheid dient daarbij op ministerieel niveau de leiding te nemen, als zij vasthoudt aan decentrale governance komt de hele transformatie naar de digitale overheid niet van de grond, aldus de brief.