Minister: we zijn in cyberoorlog met de Russen

"Men probeert op allerlei manieren ook in ons normale dagelijks leven, in onze democratie invloed te hebben", zei de bewindsvrouw. "We moeten af van de naïviteit op dat terrein." Dat laatste was volgens haar een belangrijke reden om de actie van de Russen bij de OPCW naar buiten te brengen.

In april werden vier Russische militairen agenten het land uitgezet omdat ze het wifi-netwerk van de Organisatie voor het Verbod op Chemische Wapens (OPCW) in Den Haag wilden hacken. Ze werden op heterdaad betrapt. Volgens de Russen ging het slechts om een "routinebezoek".

De aard van oorlogsvoering
is veranderd

"Het is echt gevaarlijk" wat de Russen doen, zei Bijleveld. Ze wees onder meer op beïnvloeding door de Russen van verkiezingen. Dat gebeurde onder meer bij de Amerikaanse presidentsverkiezingen in 2016. "De aard van oorlogsvoering is veranderd."

De minister heeft de NAVO aangeboden om Nederlandse "cybersoldaten" in te kunnen zetten. Daar wordt "actief" naar gekeken. "Ook om te kijken hoe kunnen we zelf offensief dingen doen als het nodig is."

De Militaire Inlichtingen en Veiligheidsdienst (MIVD) waarschuwt al jaren voor Russische cyberspionage. Ook de Chinezen zijn heel actief op dit terrein. Defensie investeert extra in haar cybercapaciteit en inlichtingendienst.

De relatie van Nederland met Rusland is de afgelopen jaren verslechterd. Vooral sinds 2014 toen de Russen de Krim bezetten en vlucht MH17 boven Oost-Oekraïne uit de lucht werd geschoten. Dat gebeurde met een BUK-raket die afkomstig was van een Russische militaire basis bij Koersk.

Minister Buitenlandse Zaken minder stellig

Het is bijzonder dat Bijleveld zegt dat Nederland in een cyberoorlog is verwikkeld. Het woord oorlog wordt niet snel gebezigd door een lid van het kabinet. Zo wilde minister Stef Blok van Buitenlandse Zaken, nadat de actie van de Russen bij de OPCW bekend was gemaakt, niet zeggen dat er weer een Koude Oorlog is tussen Rusland en het Westen.

Wel wordt er vanuit het kabinet al langer gewaarschuwd tegen inmenging van de Russen. Minister Kajsa Ollongren (Binnenlandse Zaken) heeft al vaker gewaarschuwd tegen verspreiding van nepnieuws door de Russen.