Russische verouderingsapp slaat je gegevens op

FaceApp werd twee jaar geleden ontwikkeld door Wireless Lab, een bedrijf in Sint Petersburg, en is al tijden populair, maar afgelopen weekend barstte de hype pas goed los: veel bekende sterren postten bewerkte foto’s op sociale media, waarna al snel veel mensen hun voorbeeld volgden. Vooral het verjongings- en verouderingsfilter is in trek: het laat zien hoe je er als bejaarde uit komt te zien, maar ook hoe je er volgens de app als kind uitzag op basis van een recente foto die je kunt maken of uploaden.

Maar veel gebruikers staan niet stil bij de risico’s van het gebruik van de app, waar veel experts inmiddels voor waarschuwen. In de privacyverklaring van het Russische bedrijf staat bijvoorbeeld dat allerlei informatie van gebruikers wordt opgeslagen. Dat gaat niet alleen om de foto's van je gezicht die je maakt of uploadt, maar ook je IP-adres, je locatie, toestelgegevens van je smartphone en andere informatie verzameld door cookies. Wat het bedrijf vervolgens met die informatie doet, is onduidelijk.

Bits of Freedom raadt app af

De data over een persoon is natuurlijk aantrekkelijk voor cybercriminelen om identiteitsfraude mee te plegen. Maar het kan ook zijn dat de informatie in een database terechtkomt die vervolgens wordt doorverkocht of toegankelijk wordt gemaakt voor derden. Bits of Freedom, dat opkomt voor digitale burgerrechten, raadt gebruik van FaceApp en vergelijkbare apps dan ook sterk af.

Evelyn Austin van Bits of Freedom legt in het AD uit dat techbedrijven databases gebruiken om gezichtsherkenningsoftware te verbeteren. “Met zulke software kunnen mensen aan hun gezicht worden herkend en gevolgd, waar ze ook gaan of staan. Dat volgen gebeurt nu al op grote schaal via smartphones, maar zo'n telefoon kun je nog uitzetten. Je gezicht kun je niet thuislaten.” Of de data van FaceApp ook wordt gebruikt om kunstmatige intelligentie te ontwikkelen voor betere gezichtsherkenningssoftware is niet duidelijk.

We gaan volgens Austin toe naar een wereld waarin bedrijven en overheden altijd weten waar je bent en wat je aan het doen bent, om vervolgens je gedrag te beïnvloeden. “Commerciële bedrijven ontwikkelen bijvoorbeeld producten op basis van die verzamelde gegevens, en sturen aan op aankopen. En straks registreert de leerplicht het misschien direct als een leerling tijdens de les een keertje niet in de klas zit. Het werkt verstikkend op de samenleving.”

Niet beschermd door AVG

Jurist Charlotte Meindersma, gespecialiseerd op gebied van sociale media, zegt tegen de NOS dat de app extreem veel gegevens verwerkt. “Ik zou hem niet gebruiken.” In de privacyovereenkomst van de app staat dat je informatie niet met derden wordt gedeeld. Maar dat is volgens Meindersma niet duidelijk genoeg. Zo staat er dat de data wel met 'affiliates' kan worden gedeeld. “Ze beweren dat ze je data niet verkopen. Maar dat kunnen ze omzeilen door andere bedrijven affiliates te noemen.”

Doordat FaceApp is ontwikkeld door een Russische bedrijf ben je volgens Meindersma niet beschermd door de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG), Europese wetgeving over hoe je data gebruikt mogen worden.