‘Staatssecretaris moet voor Prinsjesdag scenario’s BIT schetsen’

Momenteel laat Knops een beleidsdoorlichting doen van het Bureau ICT Toetsing. Dat onderzoek gebruikt hij om te besluiten of en hoe het BIT zal worden voortgezet. “We hebben ons als Tweede Kamer uitgesproken dat we het BIT belangrijk vinden. Ik vind dat we als Tweede Kamer moeten worden meegenomen in dat onderzoek. Anders hebben we aan het einde van het jaar ineens een voorstel met een uitkomst”, zegt Jan Middendorp (VVD), initiatiefnemer van deze motie. De motie is ook ondertekend door Kees Verhoeven (D66) en Harry van der Molen (CDA).

Daarnaast wordt de staatssecretaris in de motie van Middendorp gevraagd om in zijn besluit over het voortbestaan een aantal criteria mee te nemen. Dat zijn de onafhankelijkheid van het BIT, de bemensing van het bureau en aansturing ervan.

Scenario's

Het is nog onduidelijk welke scenario’s BZK momenteel onderzoekt voor het BIT en waarnaar de voorkeur uit gaat. Een van de scenario’s zou het stopzetten van het BIT kunnen zijn, al heeft de staatssecretaris tijdens een Algemeen Overleg al laten weten dat hij het BIT als functie wil laten bestaan. Een andere scenario kan zijn dat het BIT wordt ondergebracht onder een ander ministerie of als ZBO wordt voorgezet. Het kan ook zijn dat het ministerie alle functies voor betere ICT-projecten onderbrengt in één orgaan.

“Het is belangrijk dat we tijdig weten hoe de staatssecretaris deze criteria meeneemt in zijn analyse”, zegt Middendorp. “Ik heb als Kamerlid veel gehad aan het BIT in zijn huidige vorm. De adviezen van het bureau leveren Kamerleden veel inzicht op en hielpen mij bij mijn controlerende taak. Ik wacht af met welke scenario’s de staatssecretaris komt, maar voor mij is het belangrijk dat het BIT onafhankelijk kan werken.”

De onafhankelijkheid en bemensing van het BIT zijn momenteel onderwerp van gesprek. Hoofd BIT Cokky Hilhorst vertrok in april bij het bureau, een maand later liet lid van de toezichtsraad Gerko Baarslag weten geen vertrouwen meer te hebben in de borging van de onafhankelijkheid en stapte ook op. De plek van het BIT binnen de rijksoverheid is voor die onafhankelijkheid een belangrijke factor; experts en Hilhorst vinden dat het weg moet bij het ministerie van Binnenlandse Zaken, waar het nu onder hangt.

Rijksinspectie digitalisering

Naast een beleidsdoorlichting van het BIT doet de staatssecretaris ook onderzoek naar een Rijksinspectie Digitalisering. Dat gebeurt naar aanleiding van een motie van Middendorp van november. De staatssecretaris laat deze twee trajecten nu parallel lopen zodat hij de ‘toekomstige inrichting van toezicht, toetsing en verantwoording binnen het I-domein van het Rijk in volledige samenhang kan bezien’, schreef hij in een brief van maart jongstleden.

Volgens Middendorp kunnen het BIT en de Rijksinspectie Digitalisering twee totaal andere functies hebben binnen de rijksoverheid. “Het BIT toetst. Een Rijksinspectie Digitalisering zit in de projectstructuur en zorgt dat er op een andere manier gewerkt kan gaan worden. Daarbij kunnen natuurlijk wel de lessen die het BIT geeft worden meegenomen.”

Wettelijke grondslag

Morgen wordt ook gestemd over een motie van Van der Molen. Hij vraagt verzoekt de regering voorstellen te doen waarbij ook gekeken wordt naar de wettelijke grondslag en onafhankelijke positionering van het BIT.

Het Bureau ICT Toetsing werd in juli 2015 gestart om de controle op IT-projecten binnen de overheid te vergroten. Dit gebeurde op advies van de Commissie Elias na het kritische eindrapport ‘Grip op ICT’. Het BIT werd initieel voor vijf jaar in het leven geroepen. Staatssecretaris Raymond Knops verlengde het instellingsbesluit voor het BIT met een half jaar, tot 31 december 2020. Momenteel wordt onderzocht of het BIT wordt voortgezet en in welke vorm.