‘Strategiedirecteur Centric geloofde gelijk in Van Rijbroek’

De ontmoeting in november 2018 van Sanderinks toen nieuwe levenspartner met toenmalige Centric-topmanagers heeft bij hen aanvankelijk een huiverige reactie opgeleverd. Met één uitzondering. Dit valt te lezen in het boek 'Er is er hier maar één de baas' van journalist Angelique Kunst over de managementstijl van Sanderink. Die topondernemer bezit naast IT-bedrijf Centric ook bouwbedrijven Strukton, Oranjewoud en Antea.

De bespreking op externe locatie die topbestuurders eind 2018 hadden met Sanderink en Van Rijbroek was al toneel van een bijzonder voorval, zo vermeldt het boek dat aanstaande donderdag uitkomt. Van Rijbroek zou daar namelijk hebben verteld over haar ervaring op securitygebied, mét de claim te hebben gewerkt voor IT-beveiligingsbedrijf Kaspersky. Ook zou Van Rijbroek toen broncode van Kaspersky ter inzage aangeboden hebben aan de Centric-top. Kaspersky heeft dit nu tegenover AG Connect tegengesproken.

Commotie over ‘cybercharlatan’

De reputatie van Van Rijbroek was toen al geraakt door haar optreden bij tv-programma Nieuwsuur, in januari 2018. Daar is veel commotie over geweest, schrijft Kunst. Van Rijbroek stond daarna bij critici te boek als ‘cybercharlatan’. Het boek meldt over de Centric-topbijeenkomst in november dat jaar: “Veel meer is er eigenlijk niet over haar bekend, maar de mannen weten genoeg. Hier moet Centric ver vandaan blijven, met deze vrouw willen ze niet geassocieerd worden.”

“De enige die het daar niet mee eens is, is Ben van Lier. Hij vindt dat Van Rijbroek groot onrecht is aangedaan door de uitzending, ze heeft echt verstand van zaken en is bovendien een heel lieve, integere vrouw. Het boek dat hij nu voor haar redigeert is echt een topdocument, zo verzekert hij zijn collega’s.” Professor dr. Ben van Lier is bij Centric directeur voor strategie en innovatie.

Wereld van cybersecurity en cybercrime

Van Rijbroek heeft in december 2017 een eerste boek uitgebracht: De wereld van Cybersecurity en Cybercrime. Die publicatie is samen met voormalig minister Willem Vermeend geschreven. Haar optreden in tv-programma Nieuwsuur was mede door hem gefaciliteerd. In het donderdag uitkomende boek over de hele affaire rond Sanderink, eigenaar en voormalig topbestuurder van Centric, valt te lezen dat de redactie van Nieuwsuur afging op de klinkende namen van betrokken topmannen.

De redacteur die Van Rijbroek had binnengehaald als expert over cybersecurity lachte zorgen van collega’s weg. Journalist Kunst schrijft in haar boek nu: “Hij heeft al een paar weken contact met deze opmerkelijke dame; ze heeft een boek geschreven met oud-minister Willem Vermeend, geredigeerd door een directeur van ICT-bedrijf Centric, dus met haar expertise zit het echt wel goed”. Dat bleek toch anders te zitten.

Unhacked

Het boek waar Van Lier eind 2018 gewag van maakt, lijkt niet dat eerste werk te zijn, maar zou Van Rijbroeks tweede boek kunnen zijn: Unhacked. Dat werk is begin 2019 uitgekomen, met een boekpresentatie voor select gezelschap in het Amstel Hotel. Van Lier heeft daar intensief aan meegewerkt, schrijft auteur Kunst nu in haar boek over de slepende affaire rond Sanderink, zijn huidige levenspartner en zijn bedrijfsimperium.

De boekpresentatie in de chique ambiance van de Spiegelzaal in het Amsterdamse Amstel Hotel, zoals de Volkskrant toen meldde, was gefaciliteerd door Sanderink. Zijn rol als pleitbezorger heeft de geloofwaardigheid van de zelfverklaarde cybersecurity-expert gesteund, schrijft Kunst nu. Daarbij had Van Rijbroek toen ook twee bekende coauteurs: Van Lier, en bestsellerschrijfster Yvonne Kroonenberg, die een vriendin van de Unhacked-auteur zou zijn.

‘Stuxnet-nakomeling’

Van Liers betrokkenheid bij Van Rijbroek gaat nog iets verder terug. Enkele dagen voor de omstreden Nieuwsuur-uitzending (op 29 januari 2018) stonden de twee in een Telegraaf-artikel (23 januari 2018), over de dreiging van een nieuw virus. In dat artikel, wat naderhand nog is aangepast, wordt Van Lier geciteerd als zijnde in overeenstemming met Van Rijbroek over diverse cyberaanvallen. Deze waren uitgevoerd op de Haven van Rotterdam, op geldautomaten en op gebouwbeheersystemen.

Daarbij gaat het om Industroyer, wat door De Telegraaf wordt neergezet als nakomeling van het beruchte Stuxnet. “De code van deze malware is gebruikt bij de recente aanvallen op de terminals van de Haven Rotterdam en op geldautomaten en gebouwbeheersystemen in Nederland”, quote de krant op naam van professor Ben van Lier en Rian van Rijbroek.

Eerstgenoemde wordt daar neergezet als “tevens directeur van Centric”. De samen met hem aangehaalde Van Rijbroek wordt benoemd als “directeur van MaMoMo, en zelf jaren actief bij legale hackprojecten voor bedrijven en overheden”. De twee waarschuwen in het Telegraaf-artikel voor “grote, geschakelde aanvallen” die met Industroyer zijn uit te voeren op doelwitten uiteenlopend van energienetwerken, zee- en luchthavens tot banken. Het malware-framework van Industroyer is eind 2016 ingezet om het elektriciteitsnetwerk van de Oekraïense stad Kiev een black-out te bezorgen.

Contact zoeken

Centrics strategiedirecteur is dus ruim vóór Van Rijbroeks introductie bij Centric eind 2018 al met haar in contact gekomen. AG Connect heeft eerder al vragen aan Van Lier gesteld, langs meerdere wegen maar vooralsnog zonder reactie. Nu is opnieuw contact gezocht, waarbij er via één lijntje toch een respons is gekomen. Dat is de stichting HBO-i, samenwerkingsverband van ICT-opleidingen in het hoger beroepsonderwijs in Nederland. De professor en Centric-topman heeft daar zitting in de Raad van Advies. De respons is kort, maar duidelijk: “De heer Van Lier heeft aangegeven geen contact te willen. Ik kan helaas niets voor u doen.”