Achter de voordeur kijken

Hij schoot me deze week ineens te binnen toen er vraagtekens geplaatst werden bij het gebruik van data door banken en verzekeraars. Johnny Kraaijkamp jr. (want die was het) wilde dolgraag bij de mensen achter de voordeur kijken, zodat hij ze een goed advies kon geven. Victoria Vesta bestaat allang niet meer, maar bij de mensen binnenkijken zouden heel veel organisaties graag willen, en niet alleen verzekeraars. En het kan nog ook – beter dan ooit zelfs. Alleen hoef je er niet meer voor langs de deuren. Laat dat maar aan de big-dataspecialisten over!

Betaalgegevens delen? De AFM waarschuwt!

Afgelopen week verschenen er weer enkele nieuwsberichten die de actualiteit van het fenomeen big data nog eens onderstreepten. Zo publiceerde de PvdA de initiatiefnota ‘Financiële Sector, Privacy en Big Data’. De partij wil de privacy van klanten beter beschermen. Het gebruik van nieuwe technologieën zou alleen ingezet mogen worden in het belang van de klant en niet vanwege commerciële motieven. Tegelijk luidde toezichthouder AFM de noodklok over de nieuwe Europese richtlijn PSD2. Hierdoor zijn banken straks verplicht betaalgegevens van klanten te delen met andere partijen – als de klant daar tenminste mee instemt. Op dit moment kunnen alleen banken zien wat je koopt en waar, en hoeveel er maandelijks binnenkomt op je bankrekening. Per 1 januari 2018 zijn banken verplicht hun gegevens vrij te geven aan derden als de klant daarom vraagt, maar weten klanten wel wát ze vrij geven?

Data Driven Insurance: niks nieuws onder de zon

Nu is het gebruik van data in het financiële wezen niets nieuws. Een andere minder in het oog springende ‘actualiteit’ van de afgelopen week herinnerde ons daar ook nog maar eens aan: de uitreiking van de Johan de Witt-scriptieprijs door het Koninklijk Actuarieel Genootschap. Interessant is hier vooral de historische figuur waarnaar de prijs vernoemd is. Johan de Witt kennen we natuurlijk als staatsman. Maar hij was ook een begenadigd wiskundige. Als eerste gebruikte hij ‘mortabiliteitstabellen’ om de hoogte van lijfrente-uitkeringen te berekenen. Daarmee legde deze data-scientist-avant-la-lettre de basis voor de verzekeringswiskunde. ‘Data Driven Insurance’ gaat dus eigenlijk al terug tot de zeventiende eeuw. Wat nieuw is, is de tsunami van data die beschikbaar komt, nu de digitale transformatie definitief doorzet.

Big data: niet alleen naar de negatieve kant kijken

Een politieke partij en een toezichthouder die in dezelfde week onafhankelijk van elkaar de publiciteit zoeken: dán is er wel wat aan de hand. Zowel PvdA als AFM benadrukken het belang van een maatschappelijke discussie over privacy en de bescherming daarvan, nu daar door de digitale transformatie grote vragen over ontstaan. Als bestuurder van een IT-dienstverlener, en daarmee ‘medeplichtige’, kan ik alleen maar vóór zo’n discussie en regelgeving zijn. Ook voor ons is het belangrijk kaders te hebben voor wat kan en mag. Wat ik wel jammer vind, is dat het pleidooi voor waakzaamheid – om in de terminologie van de PvdA te blijven – de focus zo sterk legt op de negatieve kant van big data. Terwijl het gebruik ervan juist zoveel bijzondere kansen biedt!

Bijzondere mogelijkheden voor preventie

Ik hoef u niet te vertellen dat de wereld en daarmee de verzekeringsmarkt een grote verandering doormaakt. Alles raakt ‘connected’, het Internet of Things zorgt voor eindeloze stromen sensordata. Er komen grote hoeveelheden publieke databronnen beschikbaar, mede op initiatief van de overheid die zich hard maakt voor open data. Allerlei ‘contextdata’ (van het weer, verkeer, wegen enzovoort) is eenvoudig te verkrijgen, en sociale media gooien daar nog een schepje bovenop. IT-oplossingen als ‘machine learning’ zorgen dat al deze data automatisch geanalyseerd kan worden. Dat biedt bijzondere mogelijkheden, bijvoorbeeld op het gebied van preventie. Neem autoverzekeringen. Die maken nu gebruik van bonus-malusregelingen om het aantal schadegevallen te beperken. Dat kan vele malen effectiever. Waarom autobezitters in een hogere risicocategorie niet op voorhand helpen schade te voorkomen? Geef ze technische hulpmiddelen als parkeersensoren. Route-adviezen om gevaarlijke routes te vermijden. Een extra ‘veilig-rijden’-training. Dat zal gegarandeerd meer opleveren dan alleen maar straffen als het leed geschied is. Hetzelfde kan met medewerkers die gevoelig lijken voor beroepsziektes. Ook daarvoor kunnen maatwerkprogramma’s gemaakt worden. Gezonder voor de medewerker, en het scheelt verzekeraar, werkgever én maatschappij ook nog heel wat kosten.

Vaker op de fiets

Een ander treffend voorbeeld. Enkele gemeentes proberen hun inwoners vaker op de fiets te krijgen. Daarvoor krijgen ze een mooi bedrag, maar dan moeten ze wel aantonen dat ze ook echt de auto laten staan. Dat kan met een app die automatisch detecteert hoe ze zich verplaatsen. Dit levert waardevolle informatie op over reisgedrag en afgelegde trajecten, en dat kan weer vertaald worden naar adviezen over de veilige verkeersroutes. Door met een ‘gamification’-aanpak positief gedrag ook nog eens te belonen, gaat de motivatie nog verder omhoog. Voor iedereen is dit van waarde: burgers zijn actiever en daardoor gezonder, ze kunnen zich veiliger verplaatsen en de gemeente werkt aan betere mobiliteit en een beter milieu.

Geen ongevraagd bezoek

Van dit soort voorbeelden zullen we er de komende jaren nog veel meer gaan zien. Het gebruik van data kunnen we eenvoudigweg niet tegenhouden. Een maatschappelijk debat over juridische kaders mag dan ook niet te lang op zich laten wachten. Burgers moeten inderdaad zelf de keuze hebben over het gebruik van hun privégegevens, maar dan ook wél weten waar ze toestemming voor geven – én in de positie verkeren om een weloverwogen beslissing te nemen. Want zeg nou zelf: ongevraagd bezoek van de Victoria Vesta-adviseur, dat wil toch niemand?