Aantrekken IT’ers buiten Europa is praktisch ondoenlijk

U staat achter de oproep van VNO-NCW aan het kabinet om haast te maken met het openstellen van de grenzen voor hoogopgeleiden? “Ja. Wij moeten het vooral hebben van specialisten op het terrein van embedded software. Dat is een kleine markt. Er zijn ongeveer zevenduizend van dergelijke specialisten in Nederland, waarvan zo’n achthonderd bij ons. Het aantal studenten dat jaarlijks met goede papieren van de opleidingen komt, is ruimschoots onvoldoende om de vacatures op te vullen. Daar komt bij dat het aantal studenten dat deze richting kiest ook nog eens terugloopt. We kunnen niet anders dan medewerkers van buiten Nederland te halen.” U haalt vooral mensen uit India? “Ja. India heeft net als drie andere landen een speciale positie, want de Nederlandse regering eist een dubbele controle van de documenten van de Indiërs die hier komen werken. Die legalisatie en verificatie van geboortebewijzen en huwelijksakten vergt erg veel tijd. Niet alleen moet de Indiase regering stempels op de papieren plaatsen, ook moet in het geboortedorp ter plekke worden gecheckt of documenten kloppen. Dat gaat zelfs zo ver dat iemand van de Nederlandse ambassade daar speciaal voor afreist.” Hebt u begrip voor die dubbele controle? “Op zich wel. Maar ik heb problemen met de praktische onuitvoerbaarheid van de regelingen. In Nederland hebben we met drie partijen te maken, Arbeidsvoorziening, de IND (Immigratie en Naturalisatie Dienst) en de Vreemdelingenpolitie. Die werken op zijn zachtst gezegd behoorlijk onafhankelijk van elkaar. Daar komt bij dat Arbeidsvoorziening soms de neiging heeft tussentijds de voorschriften en regels te veranderen, zonder dat wij ondernemers de kans krijgen er kennis van te nemen.” Kunt u daar een voorbeeld van noemen? “Op een goed moment bleken bijvoorbeeld alleen diploma’s geldig die aan een geaccepteerde Indiase universiteit waren behaald. Dat hoor je op een moment dat er een procedure in gang is gezet en je dus weer opnieuw kunt beginnen. Tijdens een gesprek met Arbeidsvoorziening werden er extra randvoorwaarden in het leven geroepen. Zo moesten we ineens in de Nederlandse asielzoekerscentra zoeken naar geschikte mensen. Maar nadat we er een voorstel voor deden, hebben we er niets meer van gehoord.” Frustrerend? “Op termijn jaagt dit ondernemingen als de onze weg. Toen de zogeheten ‘verkorte procedure’ nog kon worden gevolgd was er tenminste sprake van een werkbare situatie. Het was destijds zelfs prettig geregeld. Drie jaar geleden kon je binnen twaalf tot vijftien weken iemand in huis hebben.” Waar bestond die verkorte procedure uit? “De kern was dat iemand niet met afreizen hoefde te wachten tot de controle van de paperassen rond was. Dat moest natuurlijk wel gebeuren, maar kon ook achteraf. Als ondernemer moest je aantonen dat je een serieuze onderneming dreef. Ook was je verplicht een bedrag van ongeveer 5.000 gulden per werknemer in een depot te storten. Dat depot werd gebruikt om iemand uit te zetten als de papieren na verloop van tijd niet in orde bleken. Een voordeel van de snelle procedure naast de tijdwinst, was dat een groter percentage van de mensen met wie je een contract sloot, daadwerkelijk in Nederland kwam. Als je met twaalf mensen een contract had gesloten kreeg je er negen hier. Er haken om allerlei redenen altijd mensen af. Hoe langer procedures duren, hoe groter het risico daarop. Soms hou je maar 40 procent over.” Waarom is de verkorte procedure afgeschaft? “Dat weet ik niet. Op een gegeven moment is besloten dat het niet meer mocht. De wet is niet veranderd, de wet is alleen veel stipter uitgevoerd. Nu kan het wel tien maanden duren voordat iemand in Nederland aankomt.” Wat moet er aan gebeuren? “Het is om te beginnen belangrijk dat erkend wordt dat er een probleem is. Daarvoor ontbreekt het echter aan bewustzijn en kennis van deze markt bij Arbeidsvoorziening. Er zijn nu eenmaal grote verschillen aan te wijzen tussen administratieve, technische en logistieke automatisering. We hebben vaak genoeg geprobeerd het uit te leggen, maar ze staan er niet echt open voor. Met begrippen als ‘embedded software’ hoef ik echt niet aan te komen. De ICT-markt wordt als één grote grijze brij gezien. En kennelijk niet als een industrietak die een belangrijke bijdrage levert aan de Nederlandse economie.” Andre Preijde bood 28 Indiase IT’ers een carrière in Nederland aan. “Als de markt straks aantrekt hebben we weer keihard mensen mensen nodig.”