‘Bespreek de toekomst van de IT-afdeling’
Tekst: Freek Blankena Beeld: Ruud Blokzijl Hoofd onderzoek Peter Sondergaard van Gartner ziet de meeste IT-afdelingen de komende jaren sterk veranderen, bij een redelijk gelijkblijvend budget. IT gaat in de toekomst steeds minder om het managen van technologie en steeds meer om het jongleren met informatie en bedrijfsprocessen. Over vijf jaar zal dan ook 75 procent van de IT-afdelingen zijn rol aangepast hebben. Zo’n 10 procent wordt opgeheven en nog eens 10 procent leidt een grijs bestaan als ondersteunende factor, aldus Gartner. Peter Sondergaard, senior vice president en hoofd onderzoek bij Gartner, ziet ‘de toekomst van de IT-afdeling’ als een belangrijk thema op Gartners ITXpo. "Met dien verstande dat het in eerste instantie gaat om het leveren van snelle resultaten door IT. Wat daaruit volgt is dat je de toekomst van de IT-afdeling moet bespreken. We merken dat CIO’s over de hele wereld hun aandacht verschuiven van het beheren van IT naar het ondersteunen van de doelstellingen van hun bedrijf. Wat je daarvoor moet doen is sneller resultaat leveren en daarvoor moet de IT-organisatie zowel in structureel opzicht als qua doelstellingen veranderen." Gartner voorspelt dat de gemiddelde IT-organisatie in 2010 20 procent minder medewerkers heeft. Door de veranderende rol krijgt de bezetting van de afdeling ook een ander karakter. Het aantal technologische taken neemt binnen de IT-afdeling met 40 procent af, terwijl twee keer zoveel mensen zich met informatie, processen en bedrijfsvoering bezig gaan houden. Het lijkt erop dat de P&O-afdelingen het daar druk mee gaan krijgen. "Die zijn vaak al druk, maar inderdaad. Ze zullen druk zijn met hun aannamebeleid en met het ontwikkelen van vaardigheden. We zien de komende jaren in ieder geval een aanzienlijke reductie van het aantal traditionele applicatieontwikkelaars in de IT-organisatie. Maar we zien een sterke toename in het aantal mensen in de IT-organisatie die werken aan de informatie- en de content-kant, zoals business intelligence. We voorspellen geen grote ontslagen, maar we voorzien wel een sterke verschuiving in de vaardigheden die je nodig hebt. Omdat bedrijven bijvoorbeeld de voordelen van virtualisatietechnologie gaan inzien, zullen er vele overgaan tot uitbesteding van hun rekencentrum. Dan is er dus binnen die organisaties minder behoefte aan de traditionele operationele medewerkers. Je zult meer mensen zien die zich bezighouden met service level agreements en sourcing-relaties. IT krijgt meer de rol van relationship-manager." Als je naar de iets kortere termijn kijkt, moeten IT-afdelingen dan een charme-offensief gaan voeren? "Misschien. Als je er pragmatisch naar kijkt, moeten IT-organisaties hun betrokkenheid bij de businesskant van de organisatie vergroten. We zien nu meer ontwikkelde organisaties waar de CIO dat doet. Wat we aanbevelen - en dat zou je een charme-offensief kunnen noemen - is goed kijken naar wie de feitelijke beslissingen neemt en hoe dat gaat. Niet dat dat nu al uitgebreid misgaat, maar als je ziet hoe dingen de komende jaren zich ontwikkelen moet je echt een betere integratie met de businesskant hebben. Ik heb CIO’s gesproken in Orlando die zeggen dat sommigen van hun projecten een veel diepere betrokkenheid vereisen van de businesskant, zowel om de voordelen te genereren als om te articuleren waarom de investering nodig is." Maar in het Nederlandse bedrijfsleven is de CIO een rariteit. Dat moet dus anders? "Ja. Sommige organisaties waarmee ik in Nederland heb gepraat zien dat ook wel in. Ik heb in Amsterdam gesproken met Gartner-klanten en die zijn zich wel degelijk gaan realiseren dat de betrokkenheid van IT met de business moet verbeteren, dat die niet diep genoeg gaat. En dit geldt over de hele wereld. Bij de grote en middelgrote organisaties ontstaat dat inzicht wel degelijk." En nu moeten ze zich concentreren op één project, zoals Andy Kyte tijdens een presentatie op de ITXpo betoogde? "Organisaties moeten beter worden in project- en programmamanagement. Ze neigen naar het uitvoeren van veel gelijktijdige projecten en de IT-organisatie weet niet goed hoe die portfolio van projecten goed is te beheren. Een oplossing is het concentreren op de echt belangrijke projecten, zodat je eerder een succes kunt laten zien. Zo kun je ook de kosten beter managen." De andere inrichting van de IT-organisatie wordt aangezwengeld en mogelijk gemaakt door een aantal technologische ontwikkelingen. Welke zijn volgens u de belangrijkste? "De top-drie bestaat uit ten eerste de hardware- en opslagvirtualisatie, ten tweede de verschuiving van software naar het service-concept met de bijbehorende servicegerichte architectuur, en ten derde de draadloze en locatiebewuste diensten." Ziet u verschillen in IT-problematiek tussen de VS en Europa? "De verschillen tussen de VS en Europa zijn klein als het gaat om software en infrastructuur. De uitdagingen verschillen wel als je kijkt naar de impact van communicatietechnologieën en -providers en dienstenleveranciers en alles wat te maken heeft met het voldoen aan regelgeving. In communicatie zijn er overduidelijk verschillen, want in de VS zijn de providers minder voortvarend in de overschakeling naar IP in hun netwerken. Op het gebied van regelgeving heeft Sarbanes-Oxley in de VS natuurlijk een wat zwaardere impact, evenals andere vormen van regelgeving. Op dienstengebied is het vaak simpelweg een verschil in taal en cultuur die een rol speelt, zo gauw je voorbij de simpele uitbesteding van infrastructuur komt. En dat is zeker bij BPO het geval. Maar als het over de fundamentele kwesties gaat - de groeivraagstukken en de verschuiving van het runnen van een IT-afdeling naar het leveren van waarde aan het bedrijf - dan is het eigenlijk precies hetzelfde. Een vergelijking van Gartners voorspellingen over de ontwikkeling van de IT-budgetten in de VS (plus 5,5 procent) en Europa (plus 3 procent) lijkt net als voorgaande jaren op een verschil in voortvarendheid te duiden. Opvallend is dat in België en Nederland zelfs een verlaging van de IT-budgetten met 2 procent wordt voorspeld. Hoe is dat verschil nu te verklaren? "Dat laatste verrast me niet echt. Er is veel variatie in Europa. Waar je rekening mee moet houden is dat voor sommige producten waarvoor wordt betaald in Euro’s, de prijs in feite in dollars is vastgesteld. Vanwege de stijgende euro is het de afgelopen jaren goedkoper geworden die producten aan te schaffen. Die lagere budgetten kunnen dus ook betekenen dat er geprofiteerd wordt van lagere prijzen van bijvoorbeeld pc’s. Over het algemeen zullen het de lokaal gerichte economieën zijn die minder voortvarend zijn met hun IT-budget. Het kan ook betekenen dat hun succesratio hoger is. Ik kan het niet bewijzen maar ik heb sterk die indruk."