Blokken en Bytes: Hogeschool Rotterdam
“Er zijn heel veel bedrijven die met ons willen samenwerken”, zegt Van Brussel, “maar onze criteria daarvoor zijn best stevig. We willen echt duurzame relaties opbouwen met bedrijven, en we willen dat ze ook in eerste- en tweedejaars investeren, studenten die pas op de lange termijn iets voor ze gaan opleveren. Dat vereist een visie van die bedrijven, ze moeten echt willen investeren in de kenniseconomie.” Chamani: “Het komt regelmatig voor dat bijvoorbeeld een HR-manager van een IT-dienstverlener met ons komt praten en veel wil, maar dat hij het uiteindelijk intern niet rond krijgt. Als zijn plannen geen commitment hebben van het management kun je het wel vergeten. Wel irritant, want soms betekent dat dat een training voor de studenten op het laatste moment wordt gecancelled. Maar goed, met heel veel bedrijven hebben we wél een heel goede relatie.” Chamani noemt Sogeti als sprekend voorbeeld: de consultants en managers van het IT-bedrijf zijn kind aan huis bij de HR. Ze geven trainingen, begeleiden projecten. “De grap is dat het studenten enorm positief motiveert”, lacht Chamani. “Als ze voor mij een opdracht moeten doen kan ik hooguit gaan dreigen dat ze geen studiepunten krijgen; als ze voor een mogelijk toekomstige werkgever iets moeten doen hebben ze hun zaakjes ineens perfect op orde.” De nauwe samenwerking met het bedrijfsleven helpt ook bij het snel inspelen op veranderende vragen van de arbeidsmarkt. “In september 2005 las ik dat het testen van software één van de meest gevraagde competenties werd”, zegt Chamani. “Binnen een half jaar hadden we een programma op dit gebied in alle vier de leerjaren opgetuigd met de hulp van experts van Maintain, Collis en Sogeti.”
Ondanks dat de studenten – vooral aan het begin van de opleiding - nog een typische ‘onderwijshouding’ hebben (ik doe niet meer dan nodig is), is het een geweldige leeftijdsgroep om mee te werken, zeggen beiden volmondig. “Door de input van studenten, de afstudeeropdrachten die ze doen et cetera, blijf ik ook inhoudelijk bij”, zegt Van Brussel. “Trends die een bureau als Gartner signaleert, zien wij vaak al aankomen. De snelle opkomst van VoIP bijvoorbeeld. Op het moment dat een stuk of 10 afstudeerders ineens daarop afstuderen weet je dat er iets gaande is.” Zo ging het ook met de kentering in de arbeidsmarkt. Bedrijven waar Chamani 2002 nog met studenten moest ‘leuren’, hingen in 2004 ineens zelf aan de bel. Toch is er wel geleerd van de vorige hype: zowel studenten als bedrijven zijn voorzichtiger, zegt Van Brussel. “Hoewel studenten altijd geld tekort hebben en daardoor wel open staan voor financiële lokkertjes, zijn ze er enorm op gebrand eerst hun diploma te halen.”
Chamani heeft slechte herinneringen aan de vorige hype: “Studenten werden toen halverwege hun opleiding ‘weggekocht’, maar stonden bij het instorten van de arbeidsmarkt ook weer als eerste op straat. Daarvan is in ieder geval op de informaticaopleiding een wat bittere nasmaak blijven hangen, en daardoor zijn er ook minder die voor het duale traject kiezen.” Bij Grafimediatechnologie is dat overigens anders: de studenten zijn daar ongeveer 50/50 verdeeld over de voltijd-opleiding en het duale traject. In het duale model werkt de student vier dagen per week bij een bedrijf dat zorgvuldig geselecteerd is: de competenties én de inhoudelijke kennis die de student moet opdoen moeten voldoende gevarieerd te leren zijn in het bedrijf. Bedrijven zijn op dit moment weer zeer geïnteresseerd in de studenten van informaticaopleidingen. Landelijk is de vraag naar studenten groter dan het aanbod van de hogescholen.
Duaal of voltijd, de praktijk speelt een belangrijke rol voor alle studenten. De HR heeft zich gecommitteerd aan het Rotterdams Onderwijs Model: werken aan thema’s die relevant zijn voor de stad en de regio. Ook ‘OIIO’ is een belangrijke component van dat model, Outside In, Inside Out. “Dat houdt meer in dan de gebruikelijke stages en gastcolleges”, zegt Van Brussel. “Zo worden er in het projectonderwijs projecten geadopteerd door bedrijven. Geweldig leuk om te zien hoe studenten gemotiveerd raken van een écht onderzoek naar workflow bij een écht grafisch bedrijf, dat écht geïnteresseerd is in de uitkomsten. We hebben daarnaast voor GMT ons eigen leer-werkbedrijf waarmee we opdrachten uitvoeren voor de non-profitsector. Dat betekent ook dat studenten kennis opdoen bij grote bedrijven en die weer verspreiden bij mkb-bedrijven in de regio. En niet te vergeten personeelsuitwisseling”, voegt Chamani toe. “Docenten van ons werken regelmatig een tijdje in het bedrijfsleven, een flink aantal mensen uit het bedrijfsleven werkt een dag in de week hier op school. Professionals zijn ook van harte uitgenodigd om hier een dag in de week onderwijs te geven. Ik kom zelf ook uit het bedrijfsleven, ik werkte met veel plezier bij Atos Origin toen ik startte met een dag in de week lesgeven. Ik was absoluut niet van plan fulltime in het onderwijs te gaan, maar ik ben het zo leuk gaan vinden dat ik het toch heb gedaan. Het is de leukste baan die ik ooit gehad heb.”