Chipsector piekt pas volgend jaar

Toch heeft de afgelopen weken een nieuw pessimisme over de chipsector toegeslagen. Sommige analisten vrezen dat de groei in de industrie alweer over zijn hoogtepunt heen is en een nieuwe recessie in aantocht is. Reden: negatieve geluiden uit de sector. Zo viel de omzetgroei van Intel wat tegen en was de marge van het concern verslechterd. Texas Instruments meldde dat de vraag naar communicatiechips in het tweede kwartaal was afgenomen. Conexant Systems, ook een leverancier van communicatiechips, verlaagde de financiële prognose voor het derde kwartaal. Een naderend einde van de groei in de chipsector kan een indicatie zijn van nieuwe narigheid voor andere segmenten van de ICT-industrie, aangezien de chips doorgaans enkele maanden vooruitlopen op andere markten, zoals die van pc’s en pda’s. Ongegrond De zorgen omtrent de chipsector lijken echter ongegrond. In de eerste plaats omdat de meest negatieve geluiden betrekking hadden op chipfabrikanten die al enige tijd moeite hebben hun marktaandeel op peil te houden. Niet het inzakken van de vraag naar chips was hier de oorzaak, maar het onvermogen om zich staande te houden temidden van hun rivalen. Het grootste deel van de chipfabrikanten rapporteerde over het tweede kwartaal omzetten die tientallen procenten waren gestegen ten opzichte van het vorig kwartaal, en bijna honderd procent ten opzichte van het jaar daarvoor. De winst was nog meer gestegen of anderzijds het verlies was omgebogen in winst. Stijgende voorraad Een ander punt van zorg, dat met name opspeelde na de cijfers van de grootste chipfabrikant Intel, betrof de gestegen voorraden van de producenten. Een stijging in voorraden kan er op duiden dat de fabrikanten problemen ondervinden bij het verkopen van hun chips. Maar ook hier was geen sprake van vraaguitval. De voorraadopbouw die in het tweede kwartaal plaatsvond was voor het seizoen volkomen logisch. In het voorjaar bouwen chipfabrikanten altijd hun voorraden op, omdat in de tweede helft van het jaar meer chips worden verkocht dan in de eerste helft. De vertraging van de chipmarkt wordt ook niet bevestigd door topmannen uit de industrie. Zo sprak ASML-topman Doug Dunn van robuuste vraag naar zijn productiemachines. Ook Michael Splinter, ceo van ASML’s concurrent Applied Materials, meldde dat zijn klanten van plan zijn meer machines te kopen. Een andere concurrent van ASML, Novellus, verhoogde zijn omzetverwachting voor het derde kwartaal: in die periode zou de omzet stijgen met 113 procent ten opzichte van hetzelfde kwartaal vorig jaar. Vergelijkbare geluiden vallen te horen uit de mond van de chipfabrikanten zelf, die melden dat hun fabrieken op maximumcapaciteit draaien en er geen sprake is van afnemende vraag. De meeste chipbakkers stelden hun financiële voorspellingen (‘guidance’) voor het derde kwartaal de afgelopen weken weer naar boven bij. Daarmee lijkt de vrees voor het eind van de groei van de chipsector grotendeels weerlegd. Toch is er nog een andere reden waarom analisten sceptisch zijn geworden. Ze wijzen er op dat de chipindustrie de afgelopen twee jaar veel nieuwe productiecapaciteit heeft geïnstalleerd. Hoe hard de vraag naar chips ook groeit, als de productiecapaciteit nog harder groeit, kan de markt verzadigd raken. Maar ook die vrees lijkt voorlopig ongegrond. Een prettige eigenschap van de chipindustrie is dat er in deze sector al erg lang, sinds het ontstaan van de sector veertig jaar geleden, duidelijke cyclische patronen zichtbaar zijn. Een voorbeeld van zo’n cyclus is de verhouding van investeringen in productiecapaciteit ten opzichte van de omzet in de sector. Als de investeringen in nieuwe capaciteit boven een zeker percentage van de omzet uitstijgen, dan dreigt marktverzadiging. Dat kritische percentage ligt op 20 procent. Maar de omzet van de chipsector wordt door analisten dit jaar geschat op 225 miljard dollar, terwijl de hoogte van de investeringen uitkomt op 44 miljard dollar. De ratio bedraagt dus precies 20 procent, en biedt daarom nog geen reden tot zorg. Het percentage investeringen bedraagt ook slechts de helft van de piek van de voorgaande chipcyclus. Geen oververhitting Marktverzadiging kan pas worden bereikt als de chipfabrikanten in hoger tempo gaan investeren in nieuwe capaciteit of als de vraag naar chips door een vertraging van de economie gaat tegenvallen. Dat hogere investeringstempo zit er aan te komen en bereikt doorgaans zijn piek tijdens economische oververhitting. Maar zo ver is het nog niet. De economische groei in de Verenigde Staten gaat gepaard met hoge productiviteitsstijging en als oververhitting dreigt, heeft Alan Greenspan, voorzitter van het Amerikaanse Federal Reserve System, alle ruimte om de rente stapsgewijs te verhogen. Ook een wisseling van de wacht in Washington heeft op de economie minder invloed dan politici doorgaans beweren. De economieën van Europa en Japan zijn nog maar net uit een recessie geklommen. Kortom, de macro-economische omstandigheden maken het waarschijnlijk dat de chipcyclus ook dit keer ongeveer vijf jaar zal duren en pas volgend jaar zal pieken. Vervanging Ook vanuit een andere invalshoek valt te begrijpen waarom de groei in de chipsector nog niet op zijn einde loopt. Veel verouderde personal computers moeten worden vervangen. Onlangs bleek uit een rapport van Heliview dat 20 procent van alle pc’s in Nederland nog werkt met een verouderd besturingssysteem, zoals Windows 95. De nieuwe personal computers hebben chips nodig voor bijvoorbeeld gegevensverwerking, grafische doeleinden en communicatie. Kortom, de vrees voor een spoedige recessie in de chipsector is onterecht. Als het kaf van het koren wordt gescheiden, wijst alles er op dat de sector nog minstens één goed jaar voor de boeg heeft.