De L&H Files

Niet minder dan vier boeken zijn er inmiddels over het gehavende technologiebedrijf verschenen, maar L&H Files is zonder twijfel het interessantst, omdat een deel van de oude L&H-top – onder wie Pol Hauspie, Jo Lernout en Gaston Bastiaens – er aan heeft meegewerkt, al dan niet schrijvend vanuit de gevangenis. Met sommige hoofdfiguren is echter niet gepraat, onder wie crisismanager Philippe Bodson en zijn voorganger John Duerden. De eerste zegt in De Standaard dat hij nooit is benaderd, maar de auteurs houden vol dat Bodson interviews steeds heeft geweigerd. Het L&H-drama begon in de zomer van 2000 met onthullingen door The Wall Street Journal, die vraagtekens plaatste bij de enorme omzetten die in Korea waren gemaakt, maar waarover klanten tegenstrijdige verklaringen aflegden. Terwijl de koers van het aandeel L&H kelderde, bestelde het management bij de accountants van KPMG een boekenonderzoek, maar dat nam de onrust niet weg. Zeker niet nadat The Wall Street Journal in Singapore allerlei geheimzinnige postbusvennootschappen aantrof, buitenbalans-bedrijven die onderdeel leken te zijn van een schimmig financieel netwerk. Toen in november van 2000 bekend werd dat in de jaarrekeningen ‘fouten en onregelmatigheden’ waren ontdekt en het parket van Ieper een gerechtelijk vooronderzoek gelastte, was L&H eigenlijk al reddeloos verloren. Het boek staat lang stil bij de vraag of L&H het slachtoffer is van een Amerikaans complot, een gerucht dat in België trouwens al snel de ronde deed. Er zijn aanwijzingen – de auteurs noemen verschillende bronnen bij naam en toenaam – dat de Amerikanen niet wilden dat de spraaktechnologie die door het Amerikaanse bedrijf Dragon was ontwikkeld voor spionagedoeleinden, in buitenlandse handen zou komen. Dragon was kort voor de onthullingen in The Wall Street Journal door Lernout & Hauspie ingelijfd. “Wij waren voor Amerika een gevaar op tienduizend poten”, beweert bestuurder Nico Willaert in het boek. Het boek zet dan ook vraagtekens bij de rol van crisismanager Bodson, die fatsoenlijke financiers de deur zou hebben gewezen, en uiteindelijk in zee ging is gegaan met een Amerikaanse makelaar in bankschulden die bindingen had met het Witte Huis. Veel waarschijnlijker is het dat L&H de zaken mooier heeft willen voorstellen dan ze waren. Uit het boek blijkt zonneklaar waarom bedrijven als Microsoft, Samsung en Pioneer zo graag met de Belgen in zee gingen: ze werden hoofdzakelijk gelokt door hypergoedkope licenties, een formule die was afgekeken van Dolby Laboratories. Het bedrijf wist in zijn expansiedrift echter geen maat te houden: het ene veelbelovende spraakbedrijf na het andere moest worden overgenomen, en zelfs traditionele vertaalbureaus moesten er aan geloven. Deze en andere participaties konden worden gefinancierd door een hoge aandelenkoers en het aantrekken van grote (veelal onbekende) investeerders via een franchisesysteem, de Language Development Companies, in de wandelgang beter bekend als de McDonalds van de spraak. Zo kon L&H uitgroeien tot een Grand Bazaar van de spraakmarkt. Niet alle overnames lukten trouwens: vice-voorzitter Roel Pieper slaagde er bijvoorbeeld niet in Philips Speech Processing in te lijven, maar stemde tot schrik van de top van L&Hwel in met een gigantische overnamesom voor de verliesgevende rivaal Dragon. L&H betaalde daarmee een zeer hoge prijs voor een honderdtal specialiseerde ingenieurs. Het ging pas echt mis in Korea, waar via een carrousel van bedrijven en bankafspraken 100 miljoen dollar zoekraakte. Dat L&H een netwerk van bevriende bedrijven had opgericht, kan het bedrijf volgens de auteurs moeilijk verweten worden, want Intel en andere Amerikaanse technologiebedrijven hebben in het verleden niet anders gedaan, maar uiteindelijk waren er zoveel activiteiten dat er nauwelijks nog fatsoenlijk leiding aan kon worden gegeven. De schuldvraag mag dan een beetje in het luchtledige hangen, het boek maakt duidelijk dat ook zonder de onthullingen van The Wall Street Journal L&H aan zelfoverschatting en mismanagement onderuit zou zijn gegaan. L&H Files: Lernout & Hauspie, Het Verhaal En De Geheimen. Door Rene de Witte, Luc van Aelst en Luc van Peteghem. Uitgeverij Lannoo. ISBN 90-209-4530-0. Prijs: 22,50 euro.