ICT als bindmiddel in Haagse wijk

Schuin tegenover koffiehuis ’t Vluggertje, met uitzicht op Wijkcentrum Moerwijk, geniet mevrouw A. Vogelesang met een buurvrouw van een voorjaarszonnetje. "Nou, raad eens hoe oud ik ben?", lacht zij van onder haar grijze krullen vandaan. Pretoogjes schitteren achter halve brillenglazen. Je zou haar geen 72 jaar geven, 60 misschien. Mevrouw Vogelesang bracht 35 van haar jaren door in Moerwijk. De laatste elf jaar om de hoek, in zo’n Parijs aandoende portiekflat met smalle ramen aan de Erasmusweg. Op het jasje van haar buurvrouw prijkt een gele button, waarop in zwarte letters de woorden ‘Ik ben slechtziend’ schreeuwen. Mevrouw is 88. ("Twee jaar geleden fietste ik nog.") Mevrouw Vogelesang en haar hoogbejaarde wijkgenote vinden Moerwijk niet erg vies of onveilig, wel ongezellig. "Mensen bemoeien zich tegenwoordig niet meer met elkaar", zegt mevrouw Vogelesang. Het ministerie van Binnenlandse Zaken en de gemeente Den Haag willen daar iets aan veranderen. "De sociale structuur ontbreekt in Moerwijk, dat willen wij met behulp van ICT proberen te veranderen", zegt Hugo Labout. Labout leidt samen met Bianca Peters het project Digitaal Wonen Moerwijk. "Wij willen met het project de kwaliteit van het leven verbeteren", schetst hij de niet geringe ambities van het project. Digitaal Wonen Moerwijk ging op 1 juni vorig jaar stilletjes van start. Per 1 juni aanstaande zal er meer ruchtbaarheid aan het project worden gegeven. Met Digitaal Wonen Moerwijk moet tevens de zelfstandigheid en zelfredzaamheid van de wijkbewoners worden vergroot. Een voorbeeld daarvan is het project ‘Thuisdokter’ van de gemeentelijke gezondheidsdienst, dat via internet antwoord geeft op de vraag of de wijkbewoner met een bepaalde aandoening naar zijn huisarts moet of niet. ‘Themaplekken’, fysieke plaatsen bij bestaande wijkorganisaties als de bibliotheek, de moskee en het politiebureau, moeten in combinatie met aan een portal gekoppelde websites de zelfredzaamheid en cohesie bewerkstelligen. "Ik stel me voor dat de wijkagent zijn voorlichting over veiligheid in de wijk met een website ondersteunt", zegt Hugo Labout. Vertier biedt het project overigens ook: de TU Delft ontwikkelt ‘Bingo Online’ voor wijkbewoners die aan huis gebonden zijn. De ICT­infrastructuur van Digitaal Wonen Moerwijk, ‘Web in de wijk’ geheten, biedt Moerwijkers volgens de inititatiefnemers de mogelijkheid om ‘in vier muisklikken’ een website te bouwen. "Het is een gereedschapskist gebouwd op het door de VPRO ontwikkelde contentmanagementsysteem MMBase", verklaart Hugo Labout. De belangrijkste doelgroepen van het project zijn allochtonen, werklozen en ouderen als mevrouw Vogelesang en haar vriendin. Het is voor de initiatiefnemers niet te hopen dat ze allemaal zo ‘ICT­minded’ zijn als de Haagse. Mevrouw Vogelesang heeft namelijk geen computer en hoeft ook geen internet, ook niet als haar de voordelen worden uitgelegd. "Nee hoor, ik ben best tevreden zo", legt zij uit. Haar vertier zoekt ze bovendien niet buiten de deur: "Voor het klaverjassen in Wijkcentrum Moerwijk voel ik me nog te jong." Moerwijkers die wel belangstelling voor pc’s en internet hebben kunnen lid worden van de vereniging Moerwijk Morgen, waarin het project Digitaal Wonen Moerwijk is ondergebracht. Op dit moment heeft 52 procent van de Moerwijkers toegang tot een pc met internetaansluiting en dat is volgens Bianca Peters onder het Haagse gemiddelde. Hugo Labout heeft inmiddels 67 wijkbewoners zover gekregen om lid te worden van Moerwijk Morgen. Leden betalen 50 euro contributie per jaar en krijgen daarvoor computerlessen en gratis gebruik van pc’s in een internetcafé. Wel moeten zij vrijwilligerswerk doen, zoals het ondersteunen van medecomputergebruikers en het werven van nieuwe leden voor de vereniging. Bovendien kunnen zij tegen eenmalige betaling van 50 tot 100 euro ­ afhankelijk van inkomen en doelgroep ­ een pc in bruikleen krijgen. Voor een internetaansluiting moeten de Moerwijkers zelf zorgen. Dat is volgens Labout en Peters voor minima wel te doen. "Er zijn redelijk wat minima in de wijk met een ADSL­aansluiting", zegt Labout. Wijkbewoners die een woning huren van de corporatie Vestia, en dat is eenderde van de Moerwijkers, vallen qua internetverbinding met hun neus in de boter. Vestia verbindt volgens Labout in juni voor een relatief laag bedrag zijn laatste huurder via een glasvezelkabel met internet. Labout en Peters rekenen eind dit jaar op 250 leden voor Moerwijk Morgen. "Daar zitten ook veel organisaties en verenigingen bij en die zullen hun leden wel over de streep trekken", verwacht Labout. Eind 2004 loopt het proefproject, kosten 1,25 miljoen euro, ten einde en moet structurele financiering van jaarlijks zo’n 100.000 euro worden gevonden. "Daarover zijn we nu in gesprek met de gemeente en woningcorporaties", zegt Labout. De Erasmusweg in de Haagse wijk Moerwijk. foto: harry van reeken