Interview

Het was niet de eerste keer dat Deetman Silicon Valley bezocht – hij kwam er vijftien jaar geleden al –, maar dit keer viel zijn bezoek in een tijd dat het niet zo goed gaat met de ICT-sector. De sfeer in de Valley was er echter niet minder om, zo zegt hij. “Die is nog steeds vernieuwend. Het is logisch dat er in zo’n snel groeiende markt luchtballonnen zijn die vroeg of laat barsten. Maar de technologische ontwikkelingen gaan gewoon door, daar doet een crisis geen afbreuk aan.” Deetman bezocht er bedrijven als Cisco, Extreme Networks, Saba en HP. Hij werd er, zo zegt hij zelf, voldoende bijgepraat over nieuwe ontwikkelingen op het gebied van e-government (zoals geïntegreerde dienstverlening aan de burger via internet) en e-learning. Ontwikkelingen die de gemeente in de nabije toekomst wellicht wil gebruiken. “Wij zijn fors bezig met ICT. Lopen wij als gemeente voorop? Laat ik het zo zeggen: we lopen niet achter bij andere gemeenten. Maar bij ICT is stilstand achteruitgang, dus je moet op de hoogte blijven van nieuwe ontwikkelingen die je wellicht kunt toepassen.” Den Haag scoorde niet zo best in een onderzoek dat onlangs werd gehouden over vestigingsbeleid voor ICT-bedrijven: het kwam uit op de negentiende plaats. Wat vindt u daarvan? “Ik ben niet zo onder de indruk van dat onderzoek. Er zijn ook andere onderzoeken geweest, ook over hoe de gemeente ICT voor de burgers inzet, waarop wij beter scoorden. Het is maar net hoe je de criteria formuleert. Als gemeente zijn we wel druk bezig met de inzet van ICT, voornamelijk om onze burgers betere dienstverlening te geven. Kijk maar naar onze nieuwste dienst, waarbij burgers via internet de berekening van hun onroerend zaakbelasting kunnen inzien. Ik denk dus dat wij op dat gebied goed bezig zijn.” Maar ontplooit de gemeente initiatieven om ICT-bedrijven naar de stad te lokken? Bijvoorbeeld met belastingvoordeel? “Met alleen het bieden van een fiscale regeling red je het niet. Het gaat om andere zaken: een goede infrastructuur is bijvoorbeeld heel belangrijk voor de vestiging van zo’n bedrijf. Den Haag heeft geïnvesteerd in de gecombineerde aanleg van glasvezel, voor meer dan tien providers tegelijk, in de hele stad en randgemeentes. Dat is bijna klaar, dus die infrastructuur is er. Al blijf je natuurlijk het probleem houden van het laatste stukje verbinding, de aansluiting van huizen op het glasvezelnet. Dat probleem heeft zeker onze aandacht, we praten daarover met de markt, maar we kijken hiervoor ook nadrukkelijk naar het kabinet. Voor een gemeente is de aanleg van dit laatste stuk erg duur, daarom denk ik dat het kabinet dit op zich moet nemen. Voor hen is die investering niet zo groot, het is nota bene goedkoper dan het hele bereikbaaheidsoffensief. Verder stimuleren wij als gemeente de samenwerking tussen verschillende onderwijsinstellingen in de regio: de Haagse Hogeschool en universiteiten van Delft en Leiden. En lopen er een aantal projecten in de Infowerkplaats, dat vergelijkbaar is met Twinning. Ik denk overigens dat het niet goed is als de overheid zich te veel met dit soort projecten bemoeit. Politici en bestuurders willen graag zelf aan de knoppen zitten, maar dat is niet goed. Je moet mensen stimuleren in ondernemerschap, de juiste sfeer hiervoor creëren en het vervolgens aan hen overlaten. De Infowerkplaats is dan ook buiten de gemeente geplaatst.” Wat is er verder nodig voor een goed ICT-investeringsklimaat? En heeft Den Haag dat? “Het is natuurlijk belangrijk dat er een goed woon- en leefklimaat is. Dat is er in Den Haag. Verder moeten er naast een goede infrastructuur twee dingen zijn die bedrijven aantrekken, zoals in Silicon Valley: ondernemerschap en ambiance. Dat kan je als overheid stimuleren door mensen van verschillende disciplines bij elkaar te brengen. Maar zo’n sfeer als in Silicon Valley is misschien in Nederland niet te vinden. Wij zijn te veel gewend om alles precies te berekenen en te voorspellen, voordat we ergens aan beginnen. Terwijl je voor ondernemerschap lef nodig hebt, je moet risico’s durven nemen. Dat kan men in de Verenigde Staten beter.” Welke toepassingen ziet u voor e-government in Den Haag? “Ik heb in Silicon Valley een aantal ontwikkelingen gezien die wij wellicht op de korte termijn kunnen gebruiken. Bijvoorbeeld een slimme informatievoorziening aan de brandweer. De gemeente heeft allerlei gegevens over de indeling van huizen. Gegevens over een specifiek huis kunnen wij aan de brandweer doorgeven als die daar een brand moet blussen. Een ander voorbeeld zijn de diverse discussies die wij met de bevolking willen starten. Daarvoor hebben we zogenaamde discussiepleinen gemaakt, op ons via internet toegankelijke Residentienet. Dit soort initiatieven vallen onder ons project ‘Het Glazen Stadhuis’, waarmee we een betere dienstverlening aan de burger willen bieden. Wij willen op den duur burgers een integrale dienstverlening aanbieden, die over de afdelingen heen gaat. Maar daarvoor moeten diverse afdelingen nauw samenwerken en dat is een langzaam traject, dus een echt integrale dienstverlening is een ontwikkeling voor de lange termijn.”