MMS: Volgende generatie berichtendienst
Tientallen deskundigen hebben het succes van SMS (Short Messaging Service) geprobeerd te verklaren, maar wellicht moet er niet al te veel achter gezocht worden. Per slot van rekening is het versturen van een berichtje nog altijd goedkoper dan bellen. Maar deskundigen zeggen dat de kosten bij SMS al lang geen rol meer spelen. “Jongeren geven meer geld uit aan SMS dan aan bellen”, weet Peter Broekroelofs, directeur marketing mobiel internet van CMG, marktleider op het gebied van gateways voor SMS en MMS. “Jongeren nemen zelfs een baan om hun telefoon te betalen. Het is meer een lifestyle geworden.” Volgens de GSM Association, de overkoepelende organisatie voor de mobiele sector, worden maandelijks wereldwijd ruim dertig miljard SMS-berichten verzonden. Toch is sinds de introductie in 1992 SMS niet noemenswaardig geëvolueerd. Nog steeds kent de berichtendienst een beperking van 160 tekens per bericht en kunnen er geen plaatjes of audio worden verzonden. Fabrikant Nokia vond als eerste dat het zo niet langer kon en introduceerde nog niet zo lang geleden Smart Messaging, dat inmiddels alweer is ingehaald door EMS (Enhanced Messaging Service), een standaard die gebruikers de mogelijkheid biedt afwijkende lettertypen of kleuren te selecteren en zelfs geluid te versturen. EMS is eigenlijk niets bijzonders: het is een bericht dat uit meerdere (maximaal drie) SMS-berichten bestaat. Niet alle mobiele toestellen ondersteunen EMS, en sommige fabrikanten hebben zelfs besloten om de technologie geheel over te slaan. Aan de horizon is inmiddels Multimedia Messaging Service (MMS) verschenen, die zakcomputers en mobiele telefoons tot leven moet brengen. MMS ondersteunt niet alleen het gebruik van multimedia in de meest brede zin van het woord, maar is in veel opzichten vergelijkbaar met e-mail. Sterker nog: een rijk opgemaakte e-mail (in HTML-formaat) zal straks op een mobiele telefoon net zo kunnen ogen als op de pc. MMS is een open standaard en is ontwikkeld door organisaties als 3GPP en het WAP- forum. In tegenstelling tot EMS kan het niet worden gecombineerd met de SMS-infrastructuur, omdat MMS gebruikmaakt van e-mailprotocollen als SMTP en MIME. Voor de introductie van MMS hoeft echter niet gewacht te worden op snelle 3G-netwerken. Broekroelofs van CMG demonstreert in zijn kantoor in Nieuwegein MMS op een Ericsson-toestel via GPRS. En in Noorwegen biedt Telenor al MMS-diensten aan via het GPRS-netwerk. “Streaming video is nog niet mogelijk met de eerste MMS-toestellen”, zegt Broekroelofs. “Maar je kunt wel een korte videoclip sturen, naast foto’s en beltonen.” De ontvanger hoeft niet te wachten totdat het toestel het bericht van een server heeft gehaald, het wordt meteen in het geheugen geladen, net als SMS. In Nederland worden de eerste MMS-diensten binnen enkele maanden verwacht. KPN en Vodafone zijn bedrijven die reeds investeren in een Multimedia Messaging Service Center (MMSC), en andere telecombedrijven zullen niet achterblijven. Deze apparatuur is onder meer nodig om MMS-berichten op te slaan totdat ze naar de telefoon kunnen worden verzonden, maar bijvoorbeeld ook om binnenkomende berichten op een server te kunnen bewaren. Toegegeven: het (kleuren)toestel moet MMS wel kunnen ontvangen. Een MMS-bericht sturen naar een GSM-toestel komt niet aan, hooguit kan in een tekstbericht worden verwezen naar een webpagina met de desbetreffende multimediabestanden. Bedrijven als Ericsson, Siemens, Nokia, Logica, Comverse en CMG zijn al geruime tijd bezig met de voorbereidingen van MMS-diensten. Nokia staat zelfs op het punt om MMS-telefoons op de Europese markt te brengen. Deze telefoons zullen standaard voorzien zijn van een camera, voor het verzenden en ontvangen van digitale foto’s. Hutchison 3G heeft een vijfjarig contract gesloten met CMG, voor de levering van software voor MMS aan alle dochterondernemingen van het concern. Ook het Zweedse Telia bereidt MMS-diensten voor. Voorlopig concentreren aanbieders als Telenor zich vooral op de jeugd. “Ik zou een hele waslijst van zakelijke toepassingen kunnen opnoemen”, zegt Peter Broekroelofs van CMG. “Maar we weten dat het bedrijfsleven deze technologie niet zo snel zal adopteren.” De komende vijf jaar zal het SMS-gebruik tamelijk stabiel blijven, zo verwachten marktanalisten. Vermoedelijk zal MMS pas in 2006 de grens van tien miljard berichten per jaar hebben bereikt. Kosten spelen daarbij ook een rol: MMS is drie maal zo duur als SMS. “De aanbieders willen de gebruikers het liefst afrekenen op de marktwaarde van toepassingen, niet per megabyte”, zegt Broekroelofs. “Voor een plaatje van Britney Spears zou bijvoorbeeld meer betaald moeten worden dan voor een andere ster.” Het probleem is dat de huidige afrekensystemen daar nog niet rijp voor zijn, zo zegt Broekroelofs. “De meeste telecombedrijven richten zich nog heel erg op spraakverkeer.” Adviesbureau Cap Gemini Ernst en Young suggereert in een rapport over MMS dat telecombedrijven moeten uitgaan van het model ‘high volume, low price’. “Je moet dit zeker prepaid gaan aanbieden”, vult Broekroelofs aan. “Ik kan mij voorstellen dat KPN dat ook met i-mode gaat doen.” Dataquest verwacht dat de markt van mobiele berichtuitwisseling in West- Europa zal aanzwellen tot een waarde van 20 miljard dollar in 2004. Men baseert zich daarbij op marktonderzoek waaruit blijkt dat zowel jongere als oudere gebruikers geïnteresseerd zijn in het versturen en ontvangen van videoberichten. Maar er is nog veel meer mogelijk. Nokia maakt zich vooral sterk voor de combinatie van instant messaging en SMS, oftewel Mobile IM. Met IM kunnen gebruikers meteen zien of collega’s of vrienden online of beschikbaar zijn. Nokia denkt dat het gebruik van IM zich volledig zal verplaatsen naar mobiele apparatuur. De Finse fabrikant heeft nog niet zo lang geleden het Wireless Village-initiatief opgericht dat ervoor moet gaan zorgen dat IM met verschillende telecomaanbieders werkt. De specificaties voor deze open standaard zijn afgelopen februari gepubliceerd. Er zijn 154 bedrijven die de standaard ondersteunen. Volgens Broekroelofs dienen echter ook over MMS nadere afspraken te worden gemaakt. “MMS is momenteel niet uitwisselbaar tussen de diverse aanbieders. Zonder interconnectie-afspraken komt MMS niet van de grond.” Vooralsnog heeft MMS weinig concurrentie. Hooguit van i-mail, de maildienst voor i-mode, maar die laat het gebruik van samengestelde multimedia nog niet toe. “I-mail is geen echte berichtendienst, het is veel meer vergelijkbaar met traditionele e-mail. Voordeel van MMS is dat multimedia ook echt in de berichten zelf kan worden verwerkt en naar een telefoonnummer kan worden gestuurd, net als SMS.” MMS zal wel moeten concurreren met WAP 2.0, dat volledig op Xhtml gebaseerd zal zijn, en een ‘push component’ kent, waarbij inhoud automatisch naar een ontvanger kan worden gestuurd. MMS zal naar verwachting meer de functie van e-mail krijgen. CMG denkt dat MMS in de toekomst dan ook niet compleet is zonder unified messaging, waarbij berichten op een server bewaard kunnen worden en gecombineerd kunnen worden met bijvoorbeeld voicemail. “Toestellen krijgen weliswaar steeds meer geheugen, maar je kunt niet alles bewaren, zeker geen grote MMS- bestanden”, zegt Broekroelofs. Broekroelofs verwacht verder dat de komst van MMS zal leiden tot andere apparaten dan de huidige mobiele telefoons, die voor tekstinvoer ongeschikt zijn. “De mobiele telefoon zal steeds meer als zender-ontvanger fungeren, waarbij je via Bluetooth extra apparatuur kunt aansluiten. Zakelijke gebruikers die hun agenda willen raadplegen zullen uiteindelijk toch iets als een PDA willen gebruiken.”