Ram Mobile kan nog jaren vooruit met Mobitex

Intussen deed KPN Telecom een haast onopgemerkte overname. Het kleine Ram Mobile Data, een bedrijf met 63 medewerkers, was tot op dat moment vooral bij filerijders bekend: Het bedrijf schreeuwt zijn naam van het dak van een kantoortoren langs de A2 in Maarssen. Maar natuurlijk was Ram Mobile Data ook al bekend bij de selecte klantenkring, voor wie mobiele datacommunicatie dankzij de Mobitex-technologie al jaren de dagelijkse realiteit is. Mobitex is een technologie die door Ericsson werd ontwikkeld en, net als straks GPRS en UMTS, gebruik maakt van radiomodems en zendmasten. Een overeenkomst met GPRS/UMTS is dat Mobitex een continue verbinding tussen de verschillende uiteinden van de transmissiekanalen onderhoudt, terwijl gebruikers slechts betalen voor het aantal verstuurde datapakketjes. Een applicatie kan daardoor dus permanent in verbinding staan met een centraal computersysteem, zonder dat dat tot excessieve kosten leidt. Organisaties als de ANWB, taxibedrijven en transportondernemingen maken van deze faciliteiten gebruik door vanuit een centrale hun voertuigen naar de gewenste plaats te dirigeren. Om dit zogenaamde dispatchen te optimaliseren wordt de Mobitex- verbinding vaak gebruikt om op gezette tijden GPS-informatie (’Ik ben hier’) door te sturen. Een centralist kan op basis daarvan bijvoorbeeld heel gericht de dichtstbijzijnde servicewagen naar een pechgeval sturen. Taxi’s gebruiken de zendcapaciteit om hun status door te geven en meldingen van nieuwe vrachtjes door te krijgen, zonder de spraakverwarring die het oude mobilofoonverkeer soms met zich meebrengt. Intelligentie Heel andere gebieden waarop Ram Mobile Data projecten uitvoerde, betreffen het op afstand bewaken van de werking van apparatuur. Zo hebben diverse gemeenten hun parkeerautomaten met intelligentie en een radiomodem uitgerust. Op die manier melden die meters hun dagopbrengst en zenden zij een SOS uit als de papierrol bijna op is, of als er defecten zijn. Op die manier kunnen controleurs gericht naar een parkeerautomaat rijden in plaats van een dagelijks, vaak overbodige ronde te maken. Een heel ander terrein waarop Mobitex zijn diensten al heeft bewezen is het mobiel pinnen. Interpay heeft het netwerk daardoor gecertificeerd. Klanten als IKEA en Ahold maken inmiddels dankbaar van de mogelijkheid gebruik. Om al deze opties mogelijk te maken exploiteert Ram Mobile Data in Nederland een netwerk en een zenderpark van 110 basisstations. Voor internationaal werkende organisaties, zoals expediteurs, heeft Ram Mobile Data roaming-contracten met Mobitex-exploitanten in andere Europese landen. Volgens Peter Groot, directeur Corporate Marketing van Ram Mobile Data, had KPN Telecom drie redenen om in de buidel te tasten voor zijn bedrijf. “Ten eerste heeft de overname alles te maken met de nieuwe technologische ontwikkelingen. KPN Mobile is bezig met GPRS en gaat straks UMTS uitrollen. Die twee technieken zijn net als Mobitex pakketgeschakelde datadiensten. Ram is één van de weinige bedrijven in Nederland die met dergelijke technologie zakelijke projecten heeft uitgevoerd.” Naast deze expertise waarover KPN Mobile nu de beschikking krijgt, was Ram’s toegang tot een aantal specifieke verticale markten, en de bijbehorende klanten (Ahold, Sara Lee, ANWB, van Gend en Loos en diverse taxi- en transportbedrijven), volgens Groot een tweede argument voor de overname. “De derde reden is ons partnermodel. Wij exploiteren de infrastructuur, maar werken voor het ontwikkelen en implementeren van toepassingen intensief samen met partners. Voor KPN Mobile is dat een relatief nieuwe aanpak, die echter onvermijdelijk wordt als het straks optimale dienstverlening rond UMTS wil kunnen bieden.” Identiteit Als volle dochter van KPN Mobile zal er voor Ram Mobile Data voorlopig niet veel veranderen. “We houden onze naam en identiteit, hoewel er in onze aandachtspunten uiteraard wel verschuivingen richting GPRS en UMTS zullen plaatsvinden. Binnen KPN Mobile vervullen we de functie van expertisecentrum op het gebied van mobiele data.” Volgens Groot kan deze functie niet onderschat worden. “Andere telecomoperators zullen die kennis nog moeten opbouwen, dat is niet eenvoudig.” Het addertje onder het gras is volgens Groot dat technisch gezien de spraak- en datawereld zich makkelijk in elkaar laten schuiven. Immers, beide digitale communicatiestromen gaan uit van datapakketjes die verder transparant door de netwerken gestuwd worden. “Het is echter een vergissing te veronderstellen dat spraak en data ook in de marktbenadering vergelijkbaar zijn. Tot nu toe vechten de mobiele operators vooral om marktaandeel. Dat betekent snel scoren en genoegen nemen met geringe marges. De organisatie van de mobiele operators is volledig op dat model gestoeld. Voor mobiele datacommunicatieprojecten werkt dat niet. Daar hebben we te maken met verkooptrajecten van negen tot twaalf maanden en implementatietermijnen van vier tot zes maanden. Dat vraagt om een heel andere organisatie. Ram Mobile Data heeft die organisatie.” Bij de pakketschakeling, waar zowel Mobitex als GPRS en UMTS gebruik van maken, worden berichten in pakketjes met een vaste grootte gepakt en vervolgens zo efficiënt mogelijk getransporteerd. Verschillende pakketjes kunnen in principe verschillende trajecten afleggen, zonder dat de ontvanger daar iets van merkt. Het netwerk en de ontvangende applicatie zetten de pakketten wel weer in leesbare volgorde. “Een belangrijk verschil met GPRS is echter dat het Mobitex-netwerk een geheugen heeft”, aldus Wouter Levenbach, directeur Engineering & Operations van Ram Mobile Data. “Dat betekent dat verlies van data wordt teruggemeld zodat een hertransmissie kan plaatsvinden. GPRS heeft dat niet. Die technologie is gericht op doorvoer, maar verloren pakketten blijven verloren.” Daar staat tegenover dat GPRS, en straks UMTS, een veel grotere capaciteit heeft dan Mobitex. “UMTS heeft een theoretisch optimum van 2 Mbit per seconde. In de praktijk zullen we straks overigens al blij mogen zijn met 100 Kbit per seconde. Het vermogen van GPRS ligt vooralsnog tussen de 10 en 20 Kbits per seconde. En Mobitex doet het met 4 á 5 Kbps, wat altijd nog tienmaal zo snel is als een SMS-berichtje.” Wireless ASP Het feit dat Mobitex, GPRS en UMTS technisch op elkaar lijken, biedt de huidige gebruikers van Mobitex-toepassingen straks automatisch migratiemogelijkheden. “Zeker als in de Mobitex- applicaties van generieke middleware, zoals Websphere van IBM en Broadbeam gebruik gemaakt wordt”, aldus Levenbach. Dat wil overigens niet zeggen dat Mobitex aan het einde van zijn levenscyclus is. “In de VS en China zie je momenteel de belangstelling voor Mobitex sterk toenemen. Ook zit Ericsson niet stil en wordt er gewerkt aan verhoging van de capaciteit.” Groot ziet ook in Nederland de komende drie jaar nog groei voor Mobitex. Zijn visie wordt mede gevoed door voorspellingen van Gartner Group, die de komende vijf jaar nog een relevante rol voor Mobitex verwacht. Intussen ontwikkelt ook Ram Mobile Data zich verder. Behalve projectmanagement en consultancy biedt het bedrijf inmiddels ook draadloze ASP-faciliteiten (Application Service Provider). De eerste proef daarvoor is uitgevoerd met een kleine expediteur. “Zo’n bedrijf beschikt vaak niet over een eigen ICT-infrastructuur, maar krijgt wel klanten aan de lijn die willen weten waar hun vracht zich bevindt”, legt Groot uit. “Met een eenvoudige boordcomputer en een GPS-module in elke vrachtwagen wordt regelmatig de positie gemeld aan een centraal systeem dat bij ons staat. Krijgt de expediteur dan vragen over een vracht dan legt hij via een PC en internet verbinding met ons systeem, logt in op onze applicatie en krijgt keurig de actuele positie van zijn wagens gemeld.” Het vaste maandelijkse bedrag per vrachtwagen houdt de kosten intussen beheersbaar. “Maar let op, die centrale applicatie kan ook bij een derde partij operationeel zijn. En bovendien is dit model netwerkonafhankelijk en straks dus ook met GPRS en UMTS bruikbaar.” Mooie deal voor KPN Telecom, deze geruisloze overname.