Russische kabel bezorgt Polen kopzorgen
Volgens de Poolse regering is de kabel aangelegd zonder Warschau’s medeweten, iets dat de Russen overigens bestrijden. Europol-Gaz, eigenaar van het Poolse deel van de pijp, verklaarde dat de kabel bedoeld was voor de onderlinge communicatie van de beheerders van de lijn. Maar daarvoor was volgens deskundigen geen communicatiekanaal met 24 glasvezelkabels nodig, voldoende om 38 miljoen telefoontjes tegelijk te verwerken. Volgens de Poolse wet had voor de aanleg van een kabel met commerciële doeleinden toestemming moeten worden gevraagd. Voor een kabel die puur voor interne communicatie bedoeld is, was zo’n toestemming niet nodig. De bewering van Europol-Gaz dat de kabel alleen voor intern gebruik is, werd onlangs onderuit gehaald, toen de overcapaciteit op de lijn werd geleasd door Polgaz Telecom. Dat bedrijf heeft ten dele dezelfde aandeelhouders als Europol-Gaz, maar houdt zich met commerciële telecommunicatie bezig. Dat leasen werd mogelijk, omdat het sinds 1 januari niet meer nodig is om voor het commercieel gebruik van bestaande telecommunicatienetwerken een aparte vergunning aan te vragen. De Polen zijn om twee redenen bezorgd. Ten eerste zijn ze bang dat ze straks financieel het nakijken hebben als de kabel echt een belangrijke rol gaat spelen in de tele- en datacommunicatie tussen Rusland en West-Europa. Bovendien vrezen ze dat een een bedrijf met zo’n capaciteit een bedreiging wordt voor Poolse ITbedrijven. De Poolse minister van telecommunicatie Tomasz Szyszko wil het toezicht en de exploitatie van internationale telecommunicatienetwerken in Polen in het vervolg in de wet gaan regelen, ook altijd, omdat volgens hem controle daarop van groot belang is voor de veiligheid en verdediging. Poolse media beschuldigen de regering er overigens van te liegen als ze zegt dat ze niets van de kabel wist. Een radiopresentator kwam onlangs met een contract uit 1995, waarin het Centrale Planningsbureau en het ministerie van milieu instemden met de aanleg van de glasvezel langs de gasbuis. Naar aanleiding van de berichten in de pers is een onderzoekscommissie onder leiding van de officier van justitie in Gdansk opgericht, die moet uitzoeken wat er precies in het verleden is afgesproken. Volgens Aleksander Gudzowaty, een Poolse zakenman die 4 procent van de aandelen in Europol-Gaz heeft en belangen in Polgaz Telecom, is er geen sprake van illegaal handelen. Volgens hem is alle commotie rond de kabel een uiting van de Poolse anti-Russische fobie.