Strijd tegen spyware verhardt zich

Dit soort incidenten is helaas geen uitzondering meer. Het regent klachten over programma’s die zonder toestemming van de gebruiker op pc’s worden geïnstalleerd, ongevraagd de startpagina van de browser veranderen of te pas en te onpas advertentieschermen tonen. De Safe Internet Foundation (SIF), een onafhankelijke stichting die zich inzet voor veilig internetgebruik, zegt dat meer dan de helft van de Nederlandse computergebruikers last heeft van software die zonder dat ze het merken op de computer wordt geïnstalleerd. De SIF dringt aan op een Europees spywareverbod. De Amerikaanse overheid wil nog dit jaar de zogenoemde SPY ACT in gebruik nemen, die misbruik van spyware moet tegengaan. Het veranderen van startpagina’s in browsers of het ongevraagd tonen van advertenties wordt dan strafbaar, zeker als de gebruiker van tevoren niet op de hoogte is gebracht. Vrijheid in geding Dat die wet wordt aangenomen lijdt geen twijfel. Het House Energy and Commerce Committee heeft met grote meerderheid van stemmen besloten om de wetgeving naar het Huis van Afgevaardigden te sturen. Een probleem is nog wel hoe spyware precies gedefinieerd moet worden. En het is ook nog niet duidelijk of de software wel verboden kan worden. Onlangs heeft een rechter uit de Amerikaanse staat Utah de werking van een wet die spyware in zijn geheel verbiedt al opgeschort. Het Amerikaanse bedrijf WhenU krijgt van de rechter de gelegenheid om de strijdigheid van de wet met de grondwet aan te tonen. WhenU beroept zich op de vrijheid van meningsuiting en wijst op de ernstige economische schade die het bedrijf ondervindt wanneer de wet van kracht zou worden. Ook rivaal Gator heeft zich tot nu toe staande weten te houden. Dit bedrijf moest aanvankelijk stoppen met het vertonen van advertenties over andere websites heen. Vorig jaar trof het bedrijf evenwel een schikking met een aantal uitgevers, waaronder The Washington Post, The New York Times en Dow Jones, waardoor men toch - zij het onder de nieuwe naam Claria - vrolijk verder kon gaan. Ook nu nog is het Californische bedrijf verwikkeld in een flink aantal rechtszaken. Zo wil ook L.L. Bean niet hebben dat Claria allerlei advertenties over zijn site heen toont. Er staat veel op het spel voor de spyware-makers, want er wordt flink wat geld mee verdiend. Claria overweegt zelfs een beursgang. Het bedrijf realiseerde vorig jaar een netto-inkomen van 35 miljoen dollar over een omzet van 90 miljoen. Inmiddels regent het programma’s die spyware van de pc kunnen verwijderen. Zelfs wegwijzer Yahoo heeft anti-spyware-gereedschap in een gratis taakbalk voor de browser verwerkt. Maar die software laat de programma’s van Claria wel mooi ongemoeid. Spyware-aanbieders zorgen namelijk ook voor omzet, voor zowel dienstenaanbieders als softwareontwikkelaars. Programma’s als KaZaA kunnen zonder spy- en adware niet bestaan. Softwarebedrijven, verenigd in de BSA, waren eerder dit jaar dan ook mordicus tegen het Amerikaanse wetsvoorstel om spyware te verbieden. Irritaties Dat neemt uiteraard niet weg dat uitwassen moeten worden tegengegaan. Een deel van de groei van spyware is simpelweg toe te schrijven aan het feit dat popup-advertenties steeds effectiever worden onderdrukt door webbrowsers, terwijl adverteerders toch graag internetgebruikers willen blijven bereiken. Dat gebruikers daarbij allerlei irritaties op de koop toe moeten nemen kan toch echt niet de bedoeling zijn. Milde vormen van spyware zullen vermoedelijk blijven bestaan, maar net als popupadvertenties zijn ze straks ook makkelijk te blokkeren.