Command prompt herleeft

Canonical wil deze zogeheten HUD (Head-up display) met op tekstinvoer gebaseerde interface doorvoeren in de nieuwe versie 12.04 LTS van zijn desktop-besturingssysteem Ubuntu, een opensource tegenhanger van Windows en Mac OS.

De grote ergernis van de DOS-prompt was altijd dat de gebruiker vooraf moest weten welke opdrachten hij kon gebruiken en dat elke tikfout de hele actie onderuit haalde. In de HUD wordt dat probleem ondervangen door synoniemen te herkennen en ‘bedoelt u?’-suggesties te doen. Hoofdontwikkelaar Mark Shuttleworth van Canonical spreekt in zijn blog over de HUD als de transitie van de interface naar de ‘intenterface’. Als voorbeeld noemt hij dat de HUD ‘preferences’ naar voren zal brengen als de gebruiker ‘settings’ of ‘peference’ intikt. Voordelen zijn snelheid, verminderd muisgebruik (RSI) en minder gebruik van ruimte op het scherm.

Bedacht bij Xerox PARC

Het idee van een commando-interface die op dubbelzinnige invoer reageert met aanklikbare suggesties voor mogelijk bedoelde opdrachten is bepaald niet nieuw. Het werd in de jaren zeventig van de vorige eeuw al geprobeerd in het bruikbaarheidslab van Xerox PARC, waar ook de basis werd gelegd voor de nu algemeen gangbare graphical user interface (GUI) met aanklikbare menu’s. Tikfouten zijn daarin uitgebannen, maar vooral bij de minder alledaagse opdrachten is het vaak flink zoeken geblazen is.

Vrijwel alle makers van desktopsoftware zijn dan ook op zoek naar alternatieven. Zo ontwikkelde Microsoft voor zijn kantoorapplicaties de ‘ribbon’, een ‘lint’ met veelgebruikte opdrachten dat de gebruikers de menu’s en functiebalken moet doen vergeten. Apple, dat zijn reputatie van gebruiksvriendelijkheid in hoge mate dankt aan zijn pioniersrol bij de introductie van de GUI, lijkt de aanklikbare menu’s ook nog niet los te willen laten, maar biedt de gebruiker in de jongste versie van OS X 10.7 wel de mogelijkheid om de menubalk via een full-screen-modus te verbergen.

Goed gekeken naar 3rd party tooltjes

Dat vooral veeleisende gebruikers niet echt tevreden zijn over de menu-GUI, die nu al meer dan twee decennia het beeld van de computer domineert, mag worden afgeleid uit de populariteit van allerhande hulpprogrammaatjes (zoals Quicksilver en Launchy) waarmee gebruikers tot op zekere hoogte een eigen op tekstinvoer gebaseerde interface aan OS X of Windows kunnen toevoegen. Canonical lijkt goed naar deze add-ons gekeken te hebben en het concept nu een stap verder te tillen door het ook binnen applicaties inzetbaar te maken.