De markt

De markt van Voice over IP (VoIP) lijkt, na enkele jaren van pilots en veel marketinggeluid, in 2004 eindelijk serieus op gang te komen. In de periode augustus 2003 tot en met medio maart 2004 is de penetratie van VoIP-toepassingen binnen het Nederlandse bedrijfsleven gestegen. Als deze trend doorzet, werkt binnen zes maanden circa 12 procent van de bedrijven met VoIP-toepassingen. Over ‘VoIP’ wordt al circa vijf jaar uitgebreid gesproken en velen zagen de markt al jaren geleden ontstaan en voorspelden op korte termijn een sterke groei. De eindgebruikers zijn echter voorzichtiger geweest met het ‘adopteren’ van nieuwe technologieën. Pas vanaf eind 2003 begint de markt echt een duidelijke groei door te maken. Half maart dit jaar werd VoIP bij vier op de honderd bedrijven al in een of andere vorm toegepast, terwijl dit in augustus 2003 nog maar bij circa drie op de duizend bedrijven het geval was. In absolute zin betekent dit dat nu circa 450 bedrijven gebruikmaken van VoIP-toepassingen. Als de huidige groei in penetratie van VoIP per maand de komende periode zo doorzet, dan zal de penetratie van VoIP-toepassingen bij bedrijven met vijftig of meer werknemers eind 2004 boven de 12 procent uit komen (zie grafiek). In absolute zin betekent dit dat de komende negen maanden circa 850 bedrijven initieel met VoIP-toepassingen gaan beginnen (van 450 naar 1300 bedrijven). Naar branche bezien zijn momenteel typische VoIP-branches (hoge penetratie) de sectoren Handel (5,8 procent) en ‘ICT & Utilities’ (6,2 procent). De penetratie binnen de sector Handel is de afgelopen maanden erg sterk toegenomen (slechts 1,3 procent penetratie in november 2003). Qua werknemersklassen komen VoIP-toepassingen vooral voor bij bedrijven met vijfhonderd of meer werknemers (6,8 procent). De keuze waarvoor veel bedrijven zich gesteld zien, is VoIP toepassen of nog een stap verder gaan met IP-telefonie. Want deze twee termen houden natuurlijk niet hetzelfde in. Om te beginnen speelt bij VoIP al jaren de overweging dat de datacommunicatie-infrastructuur die er toch al ligt, gebruikt kan worden voor spraaktoepassingen. VoIP zou als spraakverbinding tussen verschillende vestigingen van een organisatie bijvoorbeeld een deel van de interne gesprekken kunnen overnemen. Dat bespaart op de reguliere telefoonkosten. Hierbij speelt dan dat men streeft naar een versimpeling van de infrastructuur. Twee gescheiden infrastructuren voor spraak (telefonie) en datacommunicatie is uit beheertechnisch en kostentechnisch oogpunt geen ideale situatie. Toch is de extra aanspraak die VoIP op de datacommunicatie-infrastructuur maakt wel degelijk een punt waarover veel organisaties zullen struikelen. Want een kwalitatief goede en betrouwbare spraakverbinding stelt eisen aan het datacommunicatienetwerk, bijvoorbeeld priorisering en ‘quality monitoring’. En juist kwaliteit en betrouwbaarheid zijn de vanzelfsprekendheden in de telefoniewereld. Met name de (extra) investeringen en het ontbreken van personen met kennis over ‘beide werelden’ in organisaties zijn factoren die zwaar wegen wanneer gedacht wordt aan het (gedeeltelijk) overstappen naar VoIP. IP-telefonie is een stap verder, want om de volledige functionaliteit van een telefonienetwerk te krijgen zal dus ook in de datacommunicatie-infrastructuur een voorziening moeten worden getroffen voor de taken van de traditionele bedrijfstelefooncentrale of PBX. Hier heeft een aantal leveranciers inmiddels verschillende oplossingen voor. Belangrijk punt is echter dat de huidige, vaak niet goedkope, centrales en telefonienetwerken technisch en economisch nog niet afgeschreven zijn. AutoID uit de kinderschoenen In 2004 zal in Nederland naar schatting circa 120 tot 125 miljoen euro worden besteed aan de implementatie en ontwikkeling van Automatic Identification (AutoID)-systemen. Een groot deel van deze bestedingen zal aangewend worden voor pilotprojecten en implementaties van Radio Frequency Identification (RFID) en e-Tags. Voor 2005 wordt vanwege de sterke ontwikkeling in Radio Frequency Identification (RFID)-toepassingen een toename in bestedingen aan Auto-ID met circa 60 procent tot 190 tot 200 miljoen euro verwacht. Dit blijkt uit het onderzoek ‘Automatic Identification & Supply Chain Management’ van MarketCap. AutoID wordt al jaren toegepast, vooral in de vorm van barcodes. In december 2003 werden bij 45 procent van de totale goederenstroom (in- en extern) barcodes als ID-techniek gebruikt. De toepassing ervan zal tussen nu en eind 2005 toenemen met circa 27 procent. Dit komt vooral door het feit dat een groot aantal bedrijven ID’s toevoegt aan zijn producten vanwege de verscherpte (Europese) wetgeving. Momenteel wordt circa 3 procent van de goederen voorzien van een ‘Electronic Product Code’ (EPC) en circa 2 procent van RFID. De toepassing van EPC zal de komende twee jaar toenemen met circa 133 procent en die van RFID met circa 250 procent. Eind 2005 heeft circa 29 procent van de goederen geen ID-label. Momenteel is reeds bij 9 procent van de onderzochte bedrijven sprake van een volledig operationele RFID-toepassing, terwijl dit eind 2005 bij 17 procent van de bedrijven het geval zal zijn. Bij 2 procent van de onderzochte ondernemingen is nu sprake van een implementatie van een RFID-toepassing en bij 9 procent is men bezig met een pilotproject op gebied van RFID. Het aantal implementaties neemt de komende twee jaar toe met 200 tot 250 procent. Bij de helft van de Nederlandse bedrijven met zowel een ERP- als een SCM-omgeving levert de integratie van deze omgevingen problemen op. Integratieproblemen komen vooral voor binnen de industriële sector. Bij ‘Electronics’ speelt het bij praktisch alle bedrijven, bij ‘Chemicals’ bij circa 90 procent van de ondernemingen en bij de ‘ICT-Industry’ kampt circa 65 procent met problemen. Naast de integratieproblemen tussen ERP en SCM heeft circa 14 procent van de onderzochte bedrijven ook problemen bij de integratie van ERP met de ‘distributie-omgeving’. Overall 11 procent heeft integratieproblemen tussen ERP en ‘Transport Systems’ (JIT). In het kader van de ontwikkeling van AutoID en RFID kunnen deze integratieproblemen beslist een ‘show stopper’ zijn. Bij de meeste bedrijven wordt namelijk een goed geïntegreerde keten (‘van zand tot klant’) gezien als een absolute basisvoorwaarde voor een succesvolle RFID-implementatie. Markt storage groeit Uitgaven aan storage zullen in 2004 met circa 9,6 procent toenemen ten opzichte van 2003. Het aantal geïnstalleerde systemen is de afgelopen zes maanden met 22 procent toegenomen van 11 duizend naar 13.500. Dit blijkt uit het continu-onderzoek ‘Storage Environments’ van MarketCap. Storage is een algemeen verschijnsel, er is geen verband met organisatieomvang of type activiteit van een organisatie. In Nederland zijn naar schatting (december 2003) bijna 13.500 storagesystemen (Direct Attached, Network Attached Storage, Storage Area Network) in gebruik. De ‘big spenders’ zijn de sectoren Overheid, Banken en verzekeringen en Industrie. Groeisegmenten zijn Transport, ICT & Utilities, Overheid, Banken en verzekeringen en Onderwijs. De penetratie van storagesystemen is licht aan het toenemen. In juli 2003 bedroeg deze nog rond de 86 procent om in december 2003 uit te komen op zo’n 88 procent. Het aantal storagesystemen stijgt daarentegen snel. In een half jaar is het totaal van 11 duizend naar 13.500 gegroeid. Een stijging met circa 22 procent! In Direct Attached Storage zijn de meest voorkomende leveranciers HP, IBM en Dell. In Network Attached Storage HP, Network Appliance, Dell, IBM en EMC. Storage Area Network-oplossingen zijn in Nederland vooral geleverd door HP, EMC, IBM en Dell. Opgemerkt dient te worden dat hoewel de opslagcapaciteit per systeem vaak meer dan 100 gigabyte is, er nog nauwelijks gebruik wordt gemaakt van intelligente hulpmiddelen om de vele gigabits aan data ook daadwerkelijk te gebruiken.