Zelfsturende auto worstelt met zaken van leven of dood

De zelfsturende auto belooft veel voordelen: veiliger, toegankelijk voor mensen die nu wegens een fysieke beperking niet kunnen rijden, in principe geen dronken bestuurders meer op de weg, efficiënter gebruik van de weg. In Amerika hebben beleidsmakers in verschillende staten er wel oren naar. En ook in Nederland wil de minister proeven met zelfsturende auto's mogelijk maken, liefst al volgend jaar.

Morele kant van de zaak niet opgost

Maar één pobleem is nog onopgelost, signaleerde Gerdes, en dat betreft de morele kant van de zaak. Hoe bepaalt een zelfsturende auto welke mensen dood mogen wanneer een botsing onvermijdelijk is. Want dat een zelfsturende auto sneller en adequater kan reageren dan de meeste mensen betekent natuurlijk niet dat er nooit meer een botsing voor zal komen.

Dat roept de vraag op, wat de zelfsturende auto dan moet doen: altijd de voetganger vermijden? Liever een persoon met helm op de fiets aanrijden dan één zonder? Liever een oude persoon dan een jonge persoon? En wat als de verhouding 2 tegen 1 is, of 3 tegen 1? Liever uitwijken richting een grotere auto, met mogelijk meer inzittenden, dan de kant van een kleinere auto op die ongetwijfeld zwaarder beschadigd raakt? Moet de zelfsturende auto een koers volgen die de inzittenden weinig overlevingskansen biedt, als daardoor minder slachtoffers buiten de auto vallen? Mag de zelfsturende auto verkeersregels overtreden om een ongeluk te vermijden? En wat dan als die actie niet het gewenste resultaat heeft?

Tegenwoordig accepteren we dat bestuurders goeddeels instinctief actie ondernemen als een botsing dreigt. Maar als we machines de beslissing laten nemen zal daar een algoritme achter moeten zitten. Je zult als koper zeker ook willen weten hoe je auto omgaat met verkeerssituaties waarin je leven op het spel kan staan. Volgens Gerdes zal het nog een hele uitdaging worden om dit probleem op te lossen.