Internet- journalistiek
Maar er is iets aan het veranderen. De afgelopen tien jaar ben ik ook regelmatig benaderd, maar dan kreeg ik meestal een beleefd briefje of e-mailtje met het verzoek of iemand me mocht bellen met een paar vragen. Een kort telefonisch interview dus. Voor lezers die niks van journalistiek weten: het telefonische vraaggesprek behoort tot de fundamenten van de dagbladjournalistiek. Er gebeurt iets in de wereld, als journalist weet je er weinig vanaf of wellicht een klein beetje, maar je moet er een bericht over schrijven en dus bel je zo snel mogelijk iemand die er wel veel vanaf weet. Die vraag je het hemd van het lijf, al bellend maak je aantekeningen die je verwerkt in een stukje waarin de kwestie zo toegankelijk mogelijk uiteen wordt gezet - al dan niet met een of meer citaten van de specialist. Ziedaar, in een notendop, wat veel verslaggevers dagelijks doen. Als ze zelf een specialisme hebben weten ze meer over het onderwerp, weten ze meer deskundigen te vinden en maken ze vaker alleen gebruik van schriftelijke bronnen, maar de generalisten bellen zich suf. Juist op dit punt is er iets aan het veranderen. De verzoeken die mij nu per e-mail bereiken bestaan soms uit een vraag of een vragenlijstje. Bijvoorbeeld: zou u zo vriendelijk willen zijn mij te schrijven hoe u over dit onderwerp denkt. Soms staat er nog bij dat ze mijn antwoord zo goed in het artikel kunnen plakken dat ze aan het schrijven zijn. Wil ik even opschrijven hoe ik ergens over denk? Ik dacht het niet! Ik ben bereid, als ik er tijd voor heb, om te vertellen hoe ik ergens over denk - maar het opschrijven, dat is het échte werk - en mijns inziens dus de taak van de journalist. Maar die journalisten-in-opleiding denken daar kennelijk anders over. Ik vind dat veelzeggend. Ja, ook journalisten die nog met een kroontjespen hebben leren schrijven of die nog met Tipp-Ex in hun papieren kopij hebben zitten klooien, zitten tegenwoordig een groot deel van de dag op internet, maar bij mijn weten schrijven ze hun stukjes nog altijd zelf. Er zal eens een zinnetje of alinea gekopieerd worden, maar ik heb niet de indruk dat het complete stuk bestaat uit knip-en-plakwerk. Misschien doe ik de huidige journalisten-in-opleiding tekort. Maar ik heb stellig de indruk dat er een generatie journalisten opgroeit die vooral internet afgraast en vervolgens knipt en plakt en knipt en plakt. Staat het niet op internet? Dan kan het nooit wat wezen. Of: dan is het te veel moeite om erover te schrijven. Iemand bellen: te tijdrovend. Stuur ff een mailtje en vraag hem of haar om iets te schrijven - niet geschoten is altijd mis. Als ik terugschrijf: leuke vraag, je kunt me bellen op dit nummer, hoor ik doorgaans niks meer. Ik vind dat een teken aan de wand.