Apple kan best zonder Steve Jobs

Aanvankelijk besloot Jobs de presentatie op MacWorld Expo – lange tijd de belangrijkste beurs voor aankondigingen van nieuwe Apple-producten – nu maar eens over te slaan, om nog geen week later aan te kondigen dat hij tot juni met ziekteverlof zou gaan. De perceptie is dat Apple zonder Jobs niet op zijn benen kan staan, een mythe die Jobs onbewust zelf heeft helpen creëren. Hij was immers het boegbeeld van het bedrijf sinds zijn terugkeer bij Apple ruim tien jaar geleden. Het is Jobs die nieuwe producten lanceert, met een secundaire rol voor marketingdirecteur Phil Schiller. Jobs had eigenlijk helemaal niet de ambitie om Apple weer aan te sturen toen hij in 1996 op verzoek van de raad van bestuur de toenmalige topman Gil Amelio verving. Lange tijd stond er zelfs i voor de titel CEO, i voor interim. De CEO-status werd pas definitief na successen als de iMac en de iPod. De perceptie dat Jobs de man is die achter de schermen aan de touwtjes trekt, is sowieso onjuist. Aan de ontwikkeling van bijvoorbeeld de iPod hebben diverse directieleden een even grote inbreng gehad. De ontwerpen van de producten, zoals de MacBooks, komen bijna volledig op rekening van de Brit Jonathan Ive. En de man die Jobs tot aan juni vervangt, is misschien nog wel belangrijker. Verkoopdirecteur Timothy D. Cook trad tot dusverre niet echt op de voorgrond, maar de Compaq- en IBM-veteraan heeft Apple pas echt aan de zwarte cijfers geholpen. Voor zijn komst leed Apple een verlies van 1 miljard dollar op een omzet van 7 miljard. Cook pakte meteen de productie en distributie aan en binnen de kortste keren was Apple van zijn verliesgevende leveringsproblemen af. In 1999 had Cook de organisatie al compleet gestroomlijnd. In 2005 werd Cook gepromoveerd tot Chief Operating Office. Hij leidt daarnaast ook de Macintosh-divisie, en staat (net als Jobs) bekend als een veeleisende workaholic. De eerste mails gaan soms al om 04.30 uur de deur uit, en vergaderingen op zondag zijn eerder regel dan uitzondering. Toegegeven: een tweede Jobs is hij niet. De 48-jarige Cook staat niet bekend als productinnovator. De komende tijd is dat overigens geen groot probleem, want de echt belangrijke producten, zoals de systeemsoftware Snow Leopard en een nieuwe versie van iPhone, worden pas gelanceerd als Jobs terug is. De ontwikkeling van andere producten is in gang gezet.Het ziekteverlof maakt wel duidelijk dat Apple zich minder afhankelijk zou moeten maken van de positie van de binnenkort 54-jarige Jobs. Een Apple zonder Jobs is zeer goed denkbaar. Jobs was in het verleden maar moeilijk over te halen om bijvoorbeeld de iPod met Windows te laten samenwerken; achteraf gezien het beste besluit dat Apple heeft genomen. Zijn opvolger heeft er misschien minder moeite mee om het robuuste OS van Apple nu ook eens ter beschikking te stellen aan door Apple gecertificeerde pc’s of notebooks van derden, een stap die Jobs vermoedelijk niet snel zal nemen. In elk geval staat Apple er heel anders voor dan onder Gil Amelio, toen Apple geen duidelijke strategie had en grotendeels teerde op zijn roemruchte verleden. Anders dan in de jaren tachtig, toen Jobs Apple grotendeels in zijn eentje stuurde, is Apple tegenwoordig veel meer een teambedrijf. En dat mag nu weleens meer benadrukt worden.