Inspectie: politie hackte in 2020 niet altijd volgens de regels

De politie voldeed vorig jaar niet altijd aan de gestelde voorwaarden bij het hacken van apparaten voor onderzoek. Dat staat in een rapport van de Inspectie Justitie en Veiligheid.

ANPMeer van deze auteur

Zo is de automatische verslaglegging incompleet van alle hacks waarbij de politie in 2020 onderzoekshandelingen heeft verricht, zoals het opnemen van communicatie of het vastleggen van gegevens. Ook is enkele keren een apparaat binnengedrongen waarvoor geen officiële toestemming was verleend.

In 2019 waren er al mankementen bij de inzet van de hackbevoegdheid, maar verbeteringen zijn nog niet zichtbaar. Dat is zorgelijk, vindt de Inspectie, en brengt risico's met zich mee.

Niet bruikbaar in strafzaak

In vier gevallen blijkt dat de politie een apparaat (zoals een mobiele telefoon of laptop) is binnengedrongen dat niet in het bevel stond. In twee van die zaken zijn gegevens vastgelegd. De politie heeft in deze gevallen "buiten de reikwijdte van het afgegeven bevel gehandeld, waardoor de verkregen gegevens mogelijk niet gebruikt kunnen worden in de betreffende strafzaak". Wel blijkt dat de apparaten in gebruik waren van de verdachten die onderzocht werden.

In tien van de veertien zaken waarbij de politie de hackbevoegdheid mocht inzetten, is dit gebeurd met commerciële software. De leverancier houdt altijd toegang tot de software, waaronder de door de politie vastgelegde gegevens.

Daarnaast beschikt de politie niet over een "goed functionerend intern kwaliteitssysteem", aldus de inspectie. Met zo'n systeem wordt de kwaliteit van hacks geborgd en moeten onregelmatigheden en tekortkomingen worden opgemerkt. "De Inspectie concludeert dat de politie hierdoor soms fouten en hiaten in de verslaglegging niet heeft opgemerkt en onvoldoende toeziet op de kwaliteit van documenten."

Het gebrek aan een goed kwaliteitssysteem is een van de tekortkomingen die de Inspectie vorig jaar al signaleerde over 2019. In dat verslag "heeft de Inspectie laten meewegen dat de bevoegdheid nieuw was en dat het betreffende team van de politie zich nog in een opbouwfase bevond. De Inspectie had verwacht dat in 2020 meer verbetering zichtbaar zou zijn, het uitblijven hiervan baart de Inspectie zorgen."