Intel komt met reeks zuinige processors

Centrino is de ‘echte’ naam van een chipfamilie die voorheen onder de codenaam Banias bekend stond. "De Centrino is de meest recente stap in een ontwikkelingstraject dat al veertien jaar loopt", zegt Kevin Crain van de afdeling Mobile Technology van Intel in het Britse Swindon. "In feite is Centrino niet de naam van alleen een processor, maar van een combinatie van die chip, de bijbehorende perifere chipset en een chip die een draadloze connectie op een netwerk verzorgt", zegt Crain. Uitvoering De processor in kwestie is de Pentium M, een speciale uitvoering van de chips uit de Pentium­familie. Deze chips zijn zo ontworpen dat ze op een extreem lage voedingsspanning werken. De mobiel te gebruiken processors worden leverbaar in een aantal snelheden, waarvan de hoogste 1,6 GHz bedraagt. In aanmerking genomen dat de klokfrequentie een directe maat is voor het vermogen dat een processor opneemt, is dit het hoogst haalbare. Chips die in een stationaire pc worden gebruikt, waar de levering van vermogen geen probleem is, lopen op veel hogere frequenties. De Pentium 4 is bijvoorbeeld al leverbaar in snelheden tot boven de 3 GHz. Een doorgroei naar waarden boven de 10 gigahertz zal binnen acht jaar plaatsvinden. "De Prescott, de chip die op termijn de opvolger wordt van de Pentium 4, loopt in zijn langzaamste uitvoering al op een klok van 3 GHz. Snellere modellen krijgen een klok van 4 en 5 GHz. Ook de Prescott krijgt weer een opvolger, codenaam Tejas, die nog dit decennium op een klok van meer dan 10 GHz moet lopen", zei Louis Burns, vice­president van Intel op het Developers Forum. Producenten Diverse producenten van draagbare pc’s zijn al druk bezig geweest met de bouw van systemen op basis van de Centrino­bouwstenen. Vier van hen, te weten Acer, IBM, Samsung en Toshiba, zijn op tijd klaar voor de officiële introductie op 12 maart aanstaande in Hannover. De fabrikanten hebben voortijdig informatie en proefchips gekregen van Intel, waarmee ze hun nieuwe apparatuur konden bouwen. Intel heeft onderzoek laten doen naar de wensen van gebruikers van draagbare apparatuur. Waar hebben ze behoefte aan en wat is niet zo belangrijk? De absoluut belangrijkste gebruikerseis is terugbrengen van het gewicht. De mensen willen onderweg niet meer meesjouwen dan noodzakelijk is. Op zeer korte afstand staat op plaats twee het verlengen van de levensduur van de accu’s. "Een notebook moet een hele werkdag meekunnen", zegt Crain van Intel. Het tweede argument wordt vooral ingegeven door mensen die voor hun werk veel met het vliegtuig onderweg zijn. Zij willen een mobiele computer die het ook op lange vluchten blijft doen, van start tot landing. Crain: "Het vliegen in business class raakt ook steeds meer uit en de passagiers hebben in economy class geen mogelijkheid om hun laptop in te pluggen in een stopcontact. Ze moeten dus hun eigen energie meenemen. De voorkeur gaat uit naar een enkele accuvulling, we hebben maar heel weinig mensen aangetroffen die bereid zijn om in hun bagage een extra ­ opgeladen ­ accu mee te nemen." Mechanisme De Pentium M­processor is in hoge mate aanpasbaar aan de omstandigheden, door toepassing van een geavanceerde versie van het Speedstep­mechanisme. Dat zorgt ervoor dat de klokfrequentie en de voedingsspanning zodanig worden bijgeregeld dat de processor op ieder moment net snel genoeg loopt. Het Centrino­concept omvat naast de processor ook een familie perifere chips, onderdelen die ervoor zorgen dat de processor kan communiceren met de rest van het systeem. Op dat punt zitten ook veel onderdelen die de opname van vermogen moeten minimaliseren. De interne bussen worden bijvoorbeeld pas onder spanning gezet wanneer er daadwerkelijk gegevens over heen worden gestuurd. De snelle tussengeheugens, de caches, hebben een nieuwe indeling gekregen waarbij het mogelijk is om slechts een deel van de hele geheugenbank te activeren. Al deze maatregels dragen bij aan besparing van energie. "Een eerste berekening toont aan, dat de tijdwinst van de gebruiker, omgerekend naar uurloon, voldoende is om de kosten van een notebook met Centrino in ongeveer een jaar tijd terug te verdienen", zegt Tara Kalavade van de afdeling Performance Engineering van Intel. In de loop van dit jaar komt er een nog zuiniger versie van de processors, door in plaats van het huidige 0,13micron­procédé gebruik te maken van een spoorbreedte van 0,09 micron.