De balanceeract die 5G heet

Voor de telecomaanbieders is het nu vooral zaak een statement te maken dat zij een actief 5G-netwerk actief hebben. Daarbij zullen ze moeten balanceren tussen reuring maken over 5G en tegelijk niet te veel beloven om te voorkomen dat gebruikers teleurgesteld raken. De komende tijd gaan gebruikers namelijk nog weinig spektakel ervaren van 5G.

Nog weinig spektakel

Voor dat spektakel - een forse verbetering van de beschikbare capaciteit en snelheid op de mobiele netwerken tot wel 1 Gbps - is, zoals waarschijnlijk bekend, een frequentieveiling nodig die niet eerder dan 2023 plaatsvindt. Dan komen blokken van 70 - 80 MHz per telecomaanbieder beschikbaar in de 3,5 GHz band. Vergelijk dat met de 10 MHz die per operator beschikbaar is in de 700 MHz-band.

Het is bij 5G erg belangrijk een duidelijk onderscheid te maken tussen het radiogedeelte en de achterliggende systemen. Want 'de achterkant' van de 5G maakt nieuwe dingen mogelijk die eigenlijk onafhankelijk zijn van de gebruikte frequentie. Denk aan verlagen van de latency (verwerkingsvertraging), het toekennen van bandbreedte voor een specifieke toepassing of klant (slicing) en het met de antenne richten en bundelen van radiosignalen waardoor op een bepaalde plek de kwaliteit van de verbinding verbetert. Daar zijn echter geen nieuwe frequenties voor nodig en dat kan prima met de frequenties die ook voor 4G worden ingezet. Dat is in feite wat Vodafone sinds april doet: 5G-achtergrondtechnologie gebruiken zonder daarvoor nieuwe frequenties in te zetten. Met een implementatie van een technologie genaamd dynamic spectrum sharing - een ontwikkeling van Ericsson - is het mogelijk beide typen achtergrond systemen naast elkaar te gebruiken. Om de nieuwe achtergrondtechnologie te kunnen gebruiken is wel een toestel nodig dat deze nieuwe protocollen ondersteunt.

Race-auto met brommermotor

KPN en T-Mobile zijn wel de eerste twee die end to end 5G-technologie actief hebben met de ingebruikname van hun blokken in de 700 MHz-band. Die werden niet eerder voor mobiele communicatie gebruikt. 

Wat betreft het radiogedeelte is wereldwijd een aantal radiofrequenties aangewezen voor 5G-gebruik. Naast de 700 MHz zijn dat ook frequenties in de 3,5 GHz en de 26 GHz-band. Bij de frequentieveiling - die vorige maand werd afgerond - is in Nederland alleen de 700 MHz als 5G-frequentie beschikbaar gekomen. Die biedt vanwege de geringe capaciteit weinig toegevoegde waarde voor de meeste toepassingen. Internet of Things-toepassingen kunnen nu van deze band gebruik maken, maar konden dat ook al via 'narrowband LTE',  een 4G-technologie. De frequenties in de 700 MHz-band kunnen met hun relatief lange golven wel gebruikt worden om met weinig antennes de voor het eind van het jaar verplichte landelijke 5G-dekking te kunnen bereiken. 

Het is dus voor de telecomaanbieders een delicate zaak met gedoseerde marketing te laten weten dat zij allemaal een 5G-netwerk actief hebben. Tegelijk kunnen ze niet zoals telecomaanbieders in omringende landen die wel al frequenties in de 3,5 GHz-band beschikbaar hebben, voluit gaan in het aanprijzen van nieuwe mogelijkheden voor bijvoorbeeld videostreaming en gaming. De 5G-aankondigingen dienen dan ook vooral om de markt voorzichtig te laten wennen aan de komst van het nieuwe netwerk.