De nieuwe werknemer Vindt de overheid cool

“60 Procent van de mensen die daar werkten was ingehuurd, en geld speelde geen rol. Er werd aan grote projecten gewerkt, die soms weer gestaakt werden, dat koste handenvol geld. Het kantoor was een wereld op zich. Zo was er de bewonersservice, waar je kon melden dat je planten water nodig hadden, en er was een verhuisbedrijf in dienst, dat het doorlopende verhuiscircus aan de gang hield. Iedere projectmanager wilde natuurlijk ‘zijn mensen’ zo dicht mogelijk bij elkaar groeperen. Het resultaat daarvan was dat iedereen constant aan het verhuizen was.” Zo spannend en dynamisch als het werd voorgesteld was de financiële wereld juist niet, vond Hilak. “Het waren organisaties á la Jiskefets Debiteuren, Crediteuren.” Hilak bleef zijn werkgever desalniettemin bijna vijf jaar trouw, en zag bedrijven als ABN Amro, Fortis en Aegon van binnen. “Ik heb er veel geleerd, alles gedaan. Van softwareontwikkeling, ontwerpen, testtrajecten, tot advies en projectleiding. Wat dat betreft zie ik die periode als een goede investering.” Snel Maar de twijfel over de ‘snelle’ bank- en verzekeringswereld had echter wel hard toegeslagen. Met name in de periode dat hij bij ZAO was gedetacheerd, het Amsterdamse ziekenfonds dat inmiddels is gefuseerd in de AGIS groep. Een bedrijf in transitie van non-profit naar commercieel. Gek genoeg vond Hilak juist die ‘gemeentelijke’ cultuur heel aangenaam. “Het was een heel Amsterdams bedrijf, met medewerkers met verschillende Amsterdamse achtergronden. Een complete tegenstelling met de ‘mannen met lease- auto’s-cultuur’ die ik kende van de banken. Voor de adviesopdracht die ik had bij ZAO sprak ik met iedereen: van administratiehulp tot directeur. Ik ontdekte dat ik dat ambtelijke heel leuk vond. Toen ontstond het idee een baan te gaan zoeken bij de overheid.” Wegens zijn ‘extreem trouwe werknemerschap’ had Hilak intussen bij PinkRoccade het recht opgebouwd op een sabbatical leave. “Ze deden er natuurlijk alles aan medewerkers te behouden, en dit was één van die arbeidsvoorwaarden die daarvoor in het leven waren geroepen. Ik moet zeggen dat ze er ook wel achter stonden, want zelfs de directie nam het sabbatsverlof op. Het was dus niet zo dat je te horen kreeg ‘ja, je hebt er wel recht op, maar we hebben liever niet dat je er gebruik van maakt’. Kortom, ik heb dat verlof toen opgenomen en ben een lange reis door Zuid-Amerika gaan maken. Dat wilde ik altijd al doen, maar direct na mijn studie had ik er geen geld voor. Ik heb zes maanden rondgereisd, dwars door de Andes en het Amazonegebied. Het was echt geweldig. Ik had vooraf besloten dat ik tijdens de reis moest nadenken over welke richting ik uit wilde met mijn werk. De eerste maanden heb ik dat nog voor me uitgeschoven, maar op een gegeven moment zat ik in een stuk woestijn in Peru, bij een oase, en ben ik een lijstje gaan maken met wat ik belangrijk vind in werk. In mijn reisdagboek heb ik eigenlijk al een soort basale sollicitatiebrief geschreven. Toen ik terugkwam was mijn doel zo snel mogelijk iets anders te vinden, en dat idee werd alleen maar sterker toen ik weer een nieuwe detacheringopdracht kreeg, in een enorm kantoor.” Perfect Binnen niet al te lange tijd vond hij de – voor hem – perfecte baan, bij de overheid, en zelfs bij zijn ‘eigen’ stadsdeel, Amsterdam Westerpark. Als ICT-adviseur, voor 30 uur in de week. Hilak gaat nu lopend naar zijn werk, en fluitend. Zowel de inhoud van het werk als de cultuur bevallen hem bijzonder goed. “Er werken hier zoveel verschillende mensen. Ik heb als IT’er te maken met alle disciplines: van de reinigingsdienst tot bouw- en woningtoezicht en burgerzaken. Het stadsdeel is een soort ‘stadje in de stad’: de overheid is dichter bij de burger gebracht, en tegelijkertijd zijn grote, moeilijk bestuurbare diensten opgesplitst.” “IT is binnen de gemeente, zeker het stadsdeel, nog sterk in ontwikkeling, bijvoorbeeld in de vorm van de elektronische overheid. Ik heb drie collega’s die zich hoofdzakelijk bezighouden met technisch beheer, en ik richt me op beleid en advies aan de hoofden van de verschillende afdelingen. Ik ben de persoon van het overzicht en de grote lijn: ik probeer met minder geld meer te doen, want het is allemaal overheidsgeld, daar ben ik vrij idealistisch in. Tegelijkertijd ben ik een beetje ‘eigen baas’, er is nog wat pionierswerk te doen. Veel dingen zijn nog niet uitgekristalliseerd of kunnen gewoon veel beter geregeld worden.” “Ik kan zo een hele berg projecten verzinnen die leuk zijn. Maar natuurlijk moet ik een afweging maken, dus kijk ik naar het belang, de haalbaarheid, het nut en of het leuk is. Belangrijk is ook of de organisatie eraan toe is. Je kunt een enorme digitale kermis opzetten aan de frontoffice, met bijvoorbeeld een mooi elektronisch loket, maar als de backoffice de papieren gewoon gaat uitprinten heb je daar niets aan. Je moet dus heel realistisch zijn. Daarnaast bestaat er een spanningsveld tussen politiek en ambtenaren. De stadsdeelbestuurders willen liefst dingen voor de burgers doen, heel zichtbaar ‘aan de voorkant’. Maar investeren in de interne organisatie levert op de lange termijn ook betere dienstverlening op. Dat politieke spel is nieuw voor mij, maar ik vind het heel leuk.” Voorspelbaar De ideeën die men heeft over de overheid zijn niet flitsend. Bij zijn overstap kwamen uiteraard voorspelbare reacties van collega’s. “De creatievelingen, de avonturiers, reageerden positief, en de ‘vastgeroesten’ begonnen over het vastgeroeste imago van de overheid, raar hè? En natuurlijk de tweede opmerking: ‘ga je er niet financieel op achteruit?’ Nee dus. Daar waren de meeste collega’s wel verbaasd over, en ik zelf eigenlijk ook.” Hilak weerspreekt de vooroordelen krachtig. Dat ambtenaren een beetje zitten te pitten bijvoorbeeld. “Daar blijkt in de praktijk niets van waar, er wordt hard gewerkt en ik ontmoet veel enthousiasme. Het is niet zo dat ik constant de aanjager ben van vernieuwing in de ICT, mensen komen ook met ideeën naar mij toe. Bovendien zijn mijn directe baas, en háár baas, beiden na mij binnen gekomen. Er zijn ook bij de andere stadsdelen veel nieuwe mensen gekomen, en iedereen zoekt naar vernieuwing en samenwerking.” “De gemeente Amsterdam wil door inzet van nieuwe media het bestuur transparanter maken en de dienstverlening aan burgers verbeteren. Daarvoor hebben ze op ICT-gebied onder meer het projectburo ‘De Glazen Stad’ in het leven geroepen. Dergelijke projecten zijn voor mij ook heel interessant, en daarmee probeer ik een wisselwerking tot stand te brengen. Er werken ook over de hele linie veel jonge mensen die maatschappelijk en cultureel geïnteresseerd zijn. Op dat vlak miste ik destijds de aansluiting met collega’s, die met Excel-sheets hun bonus zaten uit te rekenen.” Daarmee komen we op het eerder genoemde fabeltje dat je bij de overheid minder zou verdienen. “Ik ben er in arbeidsvoorwaarden niet op achteruit gegaan, zelfs vooruit. Een lease-auto had ik toch al nooit, dat geld liet ik uitbetalen. Overigens vind ik die arbeidsvoorwaarden niet eens echt belangrijk. Het werk is hier gewoon leuker en daarom kost het veel minder energie. Als je werk niet leuk is, dán is geld inderdaad heel belangrijk. Ik werk nu in de mooiste stad van Nederland, op een geweldige plek, in plaats van een duf kantorenpark. Als klap op de vuurpijl geeft deze baan me het gevoel dat ik iets doe voor de stad en dat de burger uiteindelijk (als ik mijn werk goed doe) beter en sneller geholpen wordt. De overheid is cool! Ik roep tegen iedereen dat ik de perfecte overstap heb gemaakt.”