Gemeente Hof van Twente 'ontweek' losgeldeis

Hof van Twente zegt dat het contact tussen de Volkskrant en de criminele groepering die de gemeentelijke IT-systemen heeft gegijzeld, meegaat in het onderzoek. De hackers hebben ook de back-upsystemen weten te bereiken en die ontoegankelijk gemaakt. Hierdoor kan herstel moeilijk zijn, hoewel de getroffen gemeente vrijdag wist te melden dat het herstellen van de dienstverlening voorspoedig verloopt.

Geheel nieuwe infrastructuur bouwen

De nuance tussen 'moeilijk herstel' en 'voorspoedig verloop' zit in het verschil tussen de data en de dienstverlening. Laatstgenoemde is wat de gemeente nu weer opgetuigd, in een basale opstelling. Concreet betekent de hack voor inwoners dat de dienstverlening van de gemeente niet op peil is, aldus een woordvoerder vrijdag. "We doen een beroep op het begrip en geduld van inwoners. Er wordt met man en macht aan gewerkt. Als het nodig is, nemen we contact op met inwoners."

Ondertussen is de kwestie van de data een lastiger verhaal. Veel gegevens zijn namelijk als onbruikbaar te beschouwen, heeft de gemeente zelf aangegeven. "Ze zijn vernietigd, niet meer terug te halen. Dat maakt dat onze gemeente nu voor de immense taak staat om een geheel nieuwe infrastructuur voor onze gegevens te bouwen." Momenteel wordt nog uitgezocht om welk deel van de gegevens het gaat en welk deel te herstellen is. Welke gegevens lijken te zijn vernietigd, kan de woordvoerder nog niet aangeven. "Dat is nog onderdeel van het onderzoek."

De wederopbouw van de infrastructuur zal veel tijd kosten en daarom zet de gemeente momenteel noodoplossingen op. De Basisregistratie Personen wordt met behulp van de landelijke overheid bijvoorbeeld weer opgebouwd. Voor een deel van de burgerzaken is de basis dan weer op orde, aldus de woordvoerder. Op de website van de gemeente kunnen inwoners zien welke diensten de gemeente op dit moment wel of niet kan verlenen. Onder meer het aanvragen van een rijbewijs of paspoort was vrijdag aan het begin van de middag nog niet mogelijk.

Tijd voor onderzoek

De gemeente heeft zelf geen contact met de hackers opgenomen. De Volkskrant weet te melden dat dit is gedaan op advies van de politie. Burgemeester Ellen Nauta (CDA) heeft van de politie het uitdrukkelijke verzoek gekregen om hen tijd te geven onderzoek naar deze hack te doen. "Dat advies heb ik gerespecteerd", zegt zij tegen de Volkskrant.

De digitale gijzelnemers hebben systemen van de Overijsselse gemeente 'vergrendeld' en voorzien van de boodschap "Hello, need data back? Contact us fast.". Dat contacteren heeft de gemeente dus niet gedaan, maar de Volkskrant wel. Die wist op basis van dat contact te melden dat de hackers 750.000 euro losgeld eisen. Daarbij is door de hackers een code verstrekt waarmee een deel van de data zou zijn te ontsleutelen, meldt de lokale krant Tubantia. Deze code dient als bewijs dat het contact echt is.

'Vervelend voor onze inwoners'

"We hebben van de Volkskrant gehoord dat ze contact hebben gehad met de hackers", verklaart de gemeente aan persbureau ANP. "De journalist heeft ook met ons contact opgenomen. Dit zal deel gaan uitmaken van het onderzoek naar het hacken van de systemen. We zullen gaan kijken wat de status is van de gegevens. Verder kunnen we er in het belang van het onderzoek niet veel over zeggen. We vinden het vooral heel vervelend voor onze inwoners en proberen hen waar nodig zo goed mogelijk te helpen."

Donderdag maakte de gemeente bekend dat onbekende derden zich toegang hebben verschaft tot haar computersystemen. Alle gegevens op de servers zijn voor de gemeente ontoegankelijk gemaakt, inclusief de back-ups daarvan. De Volkskrant meldde vandaag contact te hebben gezocht met de criminele groepering die de back-upsystemen van de gemeente Hof van Twente in gijzeling heeft.

40 TB, 24 virtuele servers, 50 bitcoins

De hackers zeggen dat ze 40 terabyte aan back-up met gemeentelijke informatie hebben. Er zijn volgens de krant 24 virtuele servers van de gemeente Hof van Twente vol data vernietigd en de criminelen hebben de back-upsystemen versleuteld. Het gaat om de financiële administratie, e-mails en persoonlijke gegevens van burgers. De hackers willen 50 bitcoins voor de sleutel om de bestanden weer te herstellen. De gemeente heeft verklaard hiervan niet op de hoogte te zijn.