Digitalisering en arbeidsmarkt: actie vereist!

Dat blijkt uit het arbeidsmarktonderzoek dat de ICT-sector en vijf topsectoren hebben laten uitvoeren door CentERdata en Berenschot. Dit gebeurde op initiatief van opleidingsfonds Arbeidsmarkt ICT (CA-ICT), Nederland ICT, het CIO Platform Nederland en de topsectoren Energie, Chemie, Life Sciences & Health en HTSM.

Net zo gewoon als gezond eten

Vanochtend werd het onderzoeksrapport overhandigd aan SER-voorzitter Mariëtte Hamer. “Werkgevers voelen steeds meer de noodzaak van goed opgeleid personeel, want de ontwikkelingen in technologie gaan razendsnel. Dat schept kansen voor werknemers en werkzoekenden. Werkgevers, onderwijs, overheid en werknemers moeten samen werken aan een cultuur waarin (bij)leren net zo gewoon is als gezond eten en drinken”, liet Hamer in een reactie weten.

De overhandiging werd gedaan door Ron de Mos (voorzitter CA-ICT), Lotte de Bruijn (directeur NLdigital en ambassadeur Human Capital Agenda ICT), Rik Farenhorst (bestuurslid CIO Platform Nederland en CIO Transavia) en Aad Veenman (namens de gezamenlijke HCA topsectoren).

Het rapport draait om de volgende 3 uitgangspunten:

1. Transformatie vraagt om andere vaardigheden
2. Verschillen tussen sectoren en beroepen verdwijnen
3. Werkperspectief zonder Leven Lang Leren  

Curriculum updaten

Het eerste punt gaat ervan uit dat de digitale revolutie in Nederland de arbeidsmarkt op alle fronten raakt en grote gevolgen heeft voor de gevraagde vaardigheden en kennis. Dit is niet alleen relevant voor studenten van dit moment, maar ook voor de huidige beroepsbevolking, die hun curriculum moet updaten.

Het tweede punt heeft te maken met het feit dat de arbeidsmarkt openbreekt. De verschillen tussen sectoren en beroepen zullen verdwijnen. “De behoefte aan ICT-specialisten groeit, in het bijzonder in de topsectoren Energie, Chemie, Life Sciences & Health en HTSM. Tegelijkertijd neemt de vraag naar de juiste (digitale) competenties toe bij vrijwel alle functies”, licht Louis Spaninks van CA-ICT toe. Hierdoor nemen de verschillen in functiekenmerken en -vereisten tussen beroepen af, waardoor de arbeidsmarkt dynamischer wordt, omdat overstappen naar andere beroepen in andere sectoren eenvoudiger wordt.

Cultuuromslag nodig

Tot slot zijn de overstapkansen die de onderzoeken laten zien relevant voor mensen die vrezen dat hun baan op termijn zal verdwijnen. Het is voor hen noodzakelijk om bij te leren op specifieke competenties die in de vorige functie niet vereist waren, maar in de nieuwe wel. Dit ‘Leven Lang Leren’, ook wel ’Leven Lang Ontwikkelen’ genoemd, moet volgens de aanbieders van het rapport de norm worden. Zij benadrukken wel dat hiervoor een cultuuromslag in bedrijven en in het onderwijs vereist is. Daarnaast is een actieve houding van werkenden nodig. De komende jaren moet er fors worden geïnvesteerd in digitale competenties en soft skills.

Voorbeelden van omscholing

Angela Iuliano, Dennis Kijzerwaard en Floris van Andel zijn via omscholingsinitiatief Make IT Work klaargestoomd voor een nieuwe toekomst. Zij hebben zich succesvol laten omscholen naar ander werk in een andere sector. Angela Iuliano volgde de opleiding tot Gecertificeerd Agile Testmanager. “Binnen mijn werk als recruiter in de zorg kreeg ik steeds vaker te maken met IT-projecten waardoor mijn enthousiasme voor dit vakgebied is ontstaan. De tech-kant van HR, zoals het digitaliseren van processen, het maken van functieanalyses en de bijbehorende data analyse, trokken mij altijd al het meest. Dit was het begin van mijn zoektocht naar een passende IT-functie.” Hij werkt inmiddels als Junior Tester bij Reflex Systems.

Floris van Andel wil ook een carrièreswitch maken van manager in de supermarktwereld naar softwareontwikkelaar. Toen hij zocht naar ander werk kwam het beroep software engineer meer dan eens omhoog, maar hij merkte dat hij afhaakte als hij naar de functieprofielen keek. "Ik wist nauwelijks iets van programmeren, maar via Make IT Work deed ik die vaardigheden toch op binnen een paar maanden tijd." Hij zit nu bijna aan het einde van de eerste 5 maanden en kan niet wachten om aan de slag te gaan in zijn nieuwe functie in een nieuwe sector.

Dennis Kijzerwaard was actuarieel analist bij Achmea en kreeg in 2018 te horen dat hij boventallig zou worden. “Voor mij was dit hét moment om te bedenken of ik in hetzelfde beroep wilde blijven, of een andere weg wilde inslaan." Hij maakte de overstap tot business analist bij UWV. "In gesprekken met data analisten ontdekte ik welke andere vaardigheden en kennis ik nodig had. Deze twee beroepen bleken dicht bij elkaar te liggen, waardoor enkel een omscholing op specifieke skills nodig was. Die heb ik inmiddels via het Make IT Work programma opgedaan, en begin juli start ik met de inwerkperiode in mijn nieuwe baan.”