Meer aandacht voor kennisontwikkeling

Voor een verhoging van de productiviteit is digitalisering het sleutelbegrip. In tegenstelling tot wat vaak wel gesteld wordt levert digitalisering eerder banen op dan dat er verloren gaan. Bij VDL in Born werken meer dan 5000 mensen bij de assemblage van auto’s. Dit dankzij de robotisering en digitalisering van de werkprocessen. Zo maak digitalisering productie mogelijk in Nederland.

Veel bedrijven zien ICT nu nog vooral als functionele ondersteuning, met een afgebakende plek in de organisatie. Dat gaat de komende jaren veranderen. Digitale technologie gaat werknemers in alle lagen van de organisatie op een strategische manier ondersteunen in hun werk. Kunstmatige intelligentie neemt simpele, terugkerende taken over. De combinatie van grote hoeveelheden data en enorme rekenkracht levert waardevolle inzichten op. Dit biedt meer ruimte aan mensen om te doen waar ze goed in zijn.

Het World Economic Forum concludeert in hun rapport The Future of Jobs 2018 dat de wereldwijde arbeidsmarkten de komende jaren een majeure transformatie zullen ondergaan. Deze transformaties kunnen, mits wijs geleid, zorgen voor een nieuw tijdperk van zinvol werk, goede banen en een verbeterde kwaliteit van leven voor allen. Maar er is ook een keerzijde. Als we de verkeerde keuzes maken, dan groeit het risico op verbreding van verschillen in kennis en vaardigheden, grotere ongelijkheid en bredere polarisatie

In de praktijk betekent dit dat we mensen klaar moeten stomen voor deze veranderende wereld. We moeten niet alleen investeren in machines, maar ook in de digitale vaardigheden. Her-, om en bijscholing zijn nu nog vaak sectoraal georganiseerd. Daarnaast ligt het zwaartepunt van het bekostigd onderwijs nog steeds op de nieuwe instroom van studenten en niet op permanente bijscholingsprogramma’s.

De zoektocht naar een invulling van het thema “Leven lang ontwikkelen” kan geen beter antwoord krijgen dan het centraal stellen van digitale vaardigheden. Naar verwachting zal de IT-ontwikkeling in de komende decennia steeds andere invullingen aan banen gaan veroorzaken. Kortom, we zullen moeten investeren in onderwijs en digitale technologie om de toekomstige productiviteit van Nederland te waarborgen. Hier ligt een schone taak voor de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid om echt de regie te pakken. Maar worden de kabinetsambities ook in de praktijk waargemaakt?

Om de digitale transformatie het hoofd te bieden op het gebied van scholing, pleit het kabinet voor een digitaal overzicht met scholingsmogelijkheden voor iedere Nederlander. Dat klinkt goed. Daarnaast werkt men aan een fiscaal interessante private leerrekening met aanvullend publiek geld. Zo moet er een meerjarig publiek privaat actieprogramma ontstaan. Problematisch is wel dat de overheid hier krap 17 euro per werkende Nederlander in investeert. Mooie woorden dus, maar weinig echte urgentie. Nederland wentelt zich graag in de gedachte dat we voorop lopen in de digitale wereld, maar internationale rankings wijzen steeds vaker op stilstand.

De toekomst ligt in een cultuur waarin het gewoon is om continu te blijven leren, het mogelijk en normaal is om gedurende je loopbaan te wisselen van functies en het vanzelfsprekend is dat iedereen van oud tot jong digitaal vaardig is. Door digitale vaardigheden te integreren in bestaande functies worden deze rijker en voorkomen we dat de kansen van digitalisering beperkt blijven tot een kleine elite. Dat zal leiden tot verhoging van de productiviteit, behoud van banen en de hierbij passende loonontwikkeling. Als de minister het heeft over het verhogen van lonen, dan zou dat in de context van deze toekomstvisie moeten zijn.

 

Lotte de Bruijn, directeur Nederland ICT

Guido van Woerkom, commissaris/ toezichthouder

Liesbeth Ruoff – van Welzen, voorzitter IG Digital Skills KNVI