Multiple choice is zo gek nog niet

Want bij zo’n multiple choice (MC) kun je gokken! Bij vier opties kun je zonder enige kennis zo een 2.5 kan scoren en bij drie opties een 3.3! Dat klopt natuurlijk als een bus, maar een 3.3 is nog een aardig eind af van een voldoende.

Belangrijker nog, dit sommetje doet voorkomen alsof er bij een tentamen met open vragen niet kan worden gegokt. Ik hoop dat TU Eindhoven mijn diploma nu niet in de papierversnipperaar stopt, maar ik heb wel eens een tentamen databases gehaald door bij vragen die ik niet echt wist wat stokpaardjes van de docent neer te pennen. Een onverdiende 8 viel mij ten deel, zonder echt te snappen wat ik had ingevuld.

Als docent is het nog niet zo eenvoudig om een echt gesnapt antwoord te onderscheiden van een rommelig zinnetje waarin met moeite toch nog wel een kerntje van waarheid te ontdekken is.

Niet alleen de nadelen, maar ook de voordelen van de multiple choice zijn goeddeels onbegrepen. Een evident voordeel van de MC-toets is uiteraard het snelle nakijken. Veel universiteiten hebben apparaatjes in huis waarmee ingevulde formulieren zo in kant en klare Excelsheets kunnen worden omgetoverd. Dat is nog eens tijdswinst!

De echte winst voor mij zit echter in de rijkdom aan data die je uit een goed ontworpen multiplechoicetentamen kunt verkrijgen.

Als je als docent echt goed nadenkt over de foute antwoorden kunnen die veel opleveren. Neem de rekensom 17 + 19 (=36). Een naïeve toetsmaker zou wellicht 35 uitkiezen als alternatief, omdat het in de buurt ligt bij het antwoord, of 63 omdat het op het antwoord lijkt. Beter echter is uitgaan van mogelijke denkfouten. 26 is bijvoorbeeld een goede keus, dat antwoord weerspiegelt het denkproces van vergeten de 1 te ‘onthouden’. Ook is 37 een ‘goed’ fout antwoord, omdat dat het antwoord is van iemand die in de verkeerde kolom optelt.

De opties aanpassen op bekende denkfouten is een leerzame manier van toetsen maken, omdat je als docent heldere conclusies kunt trekken uit de resultaten. Als veel leerlingen 26 of 37 kiezen, is het kolomsrekenen niet goed blijven plakken en moet dat dus verbeterd worden in het lesmateriaal.

Een tweede voordeel van een grote toetsbank met multiple choice-vragen is dat studenten zichzelf vlot en effectief kunnen overhoren. Het serieus nakijken van een bij jezelf afgenomen open oefententamen is lastig, vaak heb je toch wel ergens een kernwoord goed opschreven en ga je er van uit dat een docent dat ook wel goed rekent (wat soms ook zo is). Met het oefenen met multiplechoicevragen is ook bij het oefenen voor de student veel helderheid: A is goed, B niet.