Elektronisch winkelen in Azië
Het op IPv6 gebaseerde project moet de grootste elektronische winkel ter wereld worden en is onderdeel van een Chinees vijfjarenplan om meer greep op internet te krijgen.
Korea wil de wereld veroveren met Cyworld, een virtuele omgeving waar bijna de helft van de Koreaanse bevolking dagelijks vertoeft. De social-networkingsite heeft behalve 20 miljoen gebruikers in Korea ook miljoenen gebruikers in de VS, Japan, China, Vietnam en Taiwan. Dit jaar wordt een Duitse versie gelanceerd. Cyworld, eigendom van SK Telecom, verdient in Korea meer dan 300.000 dollar per dag met de verkoop van digitale producten, inclusief muziek. Vorig jaar verkocht het bedrijf 200 miljoen songs. Alleen Apple had een grotere omzet. Cyworld wordt bestuurd vanuit een centrale regelkamer in Seoul die doet denken aan NASA’s Mission Control.
Japan lanceerde in december vorig jaar ‘meet-me’, een virtuele kopie van Tokio die synchroon loopt met het ‘echte’ Tokio. Als het regent in Tokio, regent het in virtueel Tokio. Dag en nacht, de seizoenen, en zelfs de bloei van de kersenbloesem in virtueel Tokio weerspiegelen de actuele werkelijkheid. Het project wordt tevens een showcase en elektronische winkel voor de Japanse popcultuur, een industrie die jaarlijks miljarden dollars oplevert. ‘Meet-me’ krijgt virtuele versies van boetiekjes in Tokio waar Japanse mode en de populaire ‘anime’-producten gekocht kunnen worden.
Of Azië een leidende rol op internet kan spelen moet nog blijken. Maar sommige waarnemers verwachten dat het China Recreation District mondiaal economische gevolgen zal hebben. Deze nieuwe virtuele omgeving gaat honderdduizenden bedrijven huisvesten en krijgt de capaciteit om zeven miljoen bezoekers gelijktijdig te bedienen. (Second Life, momenteel marktleider in de markt voor virtuele werelden, heeft gemiddeld ongeveer 50.000 gelijktijdige gebruikers.) De eerste fase van het enorme semioverheidsproject opent in mei, een maand voor het begin van de Olympische Spelen.
CRD gaat 30 miljard dollar kosten en krijgt zijn eigen serverfarms, data-uitwisselingsstandaarden, handelsregels, banken, elektriciteitscentrale en transportterminals. Het project is duidelijk over de doelstelling: de ‘fabriek van de wereld’ koppelen aan de interneteconomie. Consumenten over de hele wereld kunnen rechtstreeks bij Chinese producenten kopen en daarmee de groothandel en detailhandel uitschakelen.
Het platform voor de virtuele omgeving van CRD wordt geleverd door het Zweedse MindArk, de ontwikkelaar van de virtuele wereld Entropia Universe. MindArk haalde enkele jaren geleden de wereldpers toen een gebruiker 100.000 (echte) dollars betaalde voor een virtueel ruimteschip in Entropia. Entropia heeft ook een sterk ontwikkeld financieel systeem – en de enige virtuele munt die een vaste wisselkoers heeft met de dollar. In 2006 haalde MindArk een omzet van ongeveer 360 miljoen dollar met Entropia.
MindArk kreeg de Chinese opdracht deels omdat Entropia, in tegenstelling tot bijvoorbeeld Second Life, sterk gereguleerd is om ongewenste activiteiten zoals fraude en verspreiding van (kinder)porno tegen te gaan. Het eveneens Zweedse Paynova heeft de opdracht gekregen om het betalingssysteem van CRD te ontwikkelen. Paynova ontwikkelt een infrastructuur die in eerste instantie 800 miljoen Chinese bankpassen en 30 miljoen Chinese creditcards kan verwerken. IBM, MasterCard, Visa en de China Everbright Bank werken aan de infrastructuur voor een internationaal betalingssysteem.
Ook andere Aziatische bedrijven profileren zich op internet. Vooral het Koreaanse Cyworld van SK Telecom doet van zich spreken. Cyworld-bewoners hebben geen homepage maar een ‘mini-room’ – een virtuele 3D-multimediaontmoetingsplaats om muziek, video, dagboeken en andere persoonlijke zaken met vrienden te delen.
Cyworld is niet afhankelijk van advertenties maar verdient aan de verkoop van virtuele objecten, die gebruikers kopen om hun mini-room in te richten: meubilair, behang, virtuele schilderijen en zelfs virtuele huisdieren. Cyworld heeft honderden grafische ontwerpers in dienst die constant nieuwe virtuele producten creëren. MySpace, de Amerikaanse sociale netwerksite, verdient 2 dollar per jaar per gebruiker, Cyworld ruim 7 dollar.
Muziek is verantwoordelijk voor een aanzienlijk deel van de omzet in Cyworld. Gebruikers kunnen muziek naar hun mini-room laten streamen die te horen is als hun mini-room wordt bezocht. Alleen Apple’s iTunes verkoopt meer digitale muziek dan Cyworld. Het aantal gebruikers steeg enorm toen ST Telecom gebruikers de gelegenheid bood om mini-room met mobieltjes te onderhouden. De huidige rage onder gebruikers is video’s over te brengen van mobieltjes naar mini-rooms. Volgens de laatste cijfers gaat het om 100.000 video’s per dag. De Koreaanse jeugd is voor muziek geheel gericht op internet. De cd is een medium van hun ouders.
Ook de Japanse industrie duikt nu in virtuele werelden. IT-bedrijf Transcosmos en twee partners testen momenteel ‘meet-me’, een virtuele kopie van Tokio die deels is afgeleid van gps-informatie. De vraagprijzen voor virtueel ontroerend goed in ‘meet-me’ zijn gekoppeld aan de grondprijzen van het echte Tokio. Bezoekers kunnen zich alleen door tijd en ruimte verplaatsen door gebruik te maken van virtuele metrolijnen die overeenkomen met echte metrolijnen. ‘Teleportation’ (magische verplaatsing in tijd en ruimte die gewoon is in andere virtuele werelden) is niet mogelijk.
Ook Sony springt met veel vertraging in de virtuele wereld. Het bedrijf opent dit jaar een virtuele wereld, Home genaamd, dat in eerste instantie gericht is op gebruikers van PlayStation. Dentsu, het grootste advertentie- en marketingbureau ter wereld, ziet de virtuele wereld als een belangrijk nieuw advertentiemedium. Het bedrijf betaalde vorig jaar 10 miljoen yen (bijna 1 miljoen dollar) voor een virtueel stuk grond in Second Life om, in navolging van ‘meet-me’, een virtuele kopie van Tokio te bouwen. De stad krijgt een pretpark en bezoekers kunnen onder meer parachutespringen, schansspringen, en andere sporten virtueel beoefenen. Dentsu verwacht dat minimaal dertig bekende Japanse bedrijven zich in de virtuele stad zullen vestigen.
De Japanse universiteit Keio heeft kort geleden een campus in Virtual Tokyo geopend waar bezoekers lezingen kunnen volgen. Dentsu wil de virtuele stad ook geschikt maken voor winkelen en handel, inclusief de verhandeling van aandelen. Met Virtual Tokyo lijkt het verschil tussen de virtuele wereld en de echte wereld te vervagen.
Jan Krikke is publicist en AG-correspondent in Azië.
Zoekmachines: Barometer van Chinese tijdgeest
Nauwelijks 15 procent van de Chinese bevolking maakt tot dusver regelmatig gebruik van internet, maar de Chinese zoekmachine Baidu heeft al een marktwaarde van ruim 13 miljard dollar. Het bedrijf serveert dagelijks meer dan 3 miljard pagina’s en heeft daarmee een marktaandeel van 78 procent van de Chinese markt. De rest is in handen van Google (18 procent) en Yahoo (3 procent). Baidu werd in december vorig jaar het eerste Chinese IT-bedrijf in de Nasdaq 100-index.
Bandu’s zoekresultaten zijn grotendeels gebaseerd op de populariteit van het onderwerp. De zoekmachine heeft een top 10 over elk mogelijk onderwerp, van medische kwesties tot astrologie. De kennisbank van Baidu, gebaseerd op vraag-en-antwoord, heeft tot dusver 20 miljoen antwoorden opgeleverd. De site wordt een barometer van de Chinese tijdgeest genoemd. In januari werd een Japanse versie van de zoekmachine gelanceerd, mogelijk het begin van een internationaal offensief.
Een tweede opmerkelijk Chinees internetbedrijf is een busines-to-business exportplatform: Alibaba, waar 2,5 miljoen Chinese bedrijven een eigen webwinkel hebben. Het bedrijf heeft een wereldwijd netwerk met 24 miljoen leden in tweehonderd landen. Elk denkbaar product, van golfwagentjes tot karaokemachines, is te koop op Alibaba. Het bedrijf heeft van duizenden Chinese ondernemers miljonairs gemaakt door ze de mogelijkheid te bieden hun producten overal ter wereld te verkopen zonder grote kosten te maken. Goldman Sachs verwacht dat Alibaba dit jaar een omzet bereikt van ruim 3 miljard dollar.
Yahoo is grootaandeelhouder van Alibaba, wat deels het hoge bod van Microsoft op Yahoo verklaart. In 2005 betaalde Yahoo 1 miljard dollar voor een aandeel van 40 procent in Alibaba. Yahoo gaf Alibaba tevens controle over de Chinese activiteiten van Yahoo. De waarde van het 40 procent-aandeel is inmiddels opgelopen tot ongeveer 5 miljard dollar. Alibaba lijkt nog jaren te kunnen doorgroeien in China maar heeft ook internationale ambities. Vorig jaar opende het bedrijf zijn eerste Europese vestiging in Zwitserland.
Internet: China wil leidende rol
Met grootschalige elektronische handel via het China Recreation District (CRD), dat in het voorjaar wordt geopend, wil China rechtstreeks aan de binnenlandse en buitenlandse consumenten verkopen. Het CRD moet niet alleen de interneteconomie stimuleren maar ook de positie van Chinese producenten in de waardeketen verbeteren.
China verdient relatief weinig aan zijn enorme industriële productie. Robert Lai, Chief Scientist van het CRD, gaf bij de lancering van het project vorig jaar het voorbeeld van de export van overhemden. China produceert overhemden voor 1 dollar die voor 25 dollar in buitenlandse winkels worden verkocht. “Het CRD”, aldus Lai, “is bedoeld om van die ene dollar er drie of vier te maken door de overhemden rechtstreeks aan de consument te verkopen.”
Lai verwacht dat het CRD een verkoopkanaal wordt voor alles wat China produceert: tv’s, pc’s, mobieltjes, flatscreens, speelgoed, fietsen en zelfs auto’s. Alle ‘Made in China’-producten krijgen een etiket met een internetadres waar klanten nieuwe bestellingen kunnen plaatsen.
De schaal van het project is ongekend. De geplande virtuele omgeving krijgt in eerste instantie een capaciteit voor 150 miljoen gebruikers. Zeven miljoen gebruikers kunnen gelijktijdig worden bediend. Mogelijk worden negen of tien van dergelijke werelden met verschillende thema’s ontwikkeld. Robert Lai streeft naar 3 miljard geregistreerde bezoekers, ruim een derde van de wereldbevolking.
Het project is overigens onderdeel van een vijfjarenplan voor de invoering van een compleet IPv6-netwerk.
China wil de leidende rol op internet van de VS overnemen door IPv6-technologie – en de mogelijkheden die het nieuwe protocol biedt voor nieuwe toepassingen – als eerste te ontwikkelen.
Voor reacties en nieuwe bijdragen van deskundigen: Henk Ester (h.ester@sdu.nl, 070-3780397)