Gassee verlaat zinkend schip Be Inc.

Voor 11 miljoen dollar – een koopje, volgens analisten – kon Palm zich daardoor meester maken van de intellectuele eigendommen en overige technologie van Be. Niet om het BeOS verder te ontwikkelen, maar om elementen te gebruiken voor een nieuwe versie van zijn eigen PalmOS. Dit tot verdriet van de kleine maar trouwe BeOS-aanhang, die de afgelopen maanden van Palm ‘duidelijkheid’ eiste over de toekomst van hun geliefde besturingssysteem. Be Incorporated is sinds de aankondiging van de verkoop een bedrijf in ontbinding. De aandeelhouders gingen in november akkoord met de transactie. Voor de aandeelhouders blijft na betaling van de schulden amper 4 miljoen dollar over. Na het opstappen van Gassee past bedrijfsjurist Dan Johnston op de winkel totdat de onderneming is geliquideerd. Palm heeft ook een aantal prominente leden van het ontwikkelteam van Be overgenomen. Gassee zelf is door Palm als ‘adviseur’ ingehuurd en gooit volgens sommige analisten hoge ogen als toekomstig topman. Ondanks de op handen zijnde ontbinding van Be Inc. kan het muisje nog een staartje krijgen. Gassee heeft altijd met de beschuldigende vinger naar Microsoft gewezen. De softwaregigant zou door wurgcontracten hebben verhinderd dat fabrikanten pc’s met een tweede besturingssysteem naast Windows (dual-boot) op de markt brengen. Waarnemend topman Johnston en de raad van commissarissen onderzoeken nu of een antitrustrechtszaak tegen Microsoft kans van slagen heeft en lucratief kan zijn voor de aandeelhouders. Brokkenpiloot Jean-Louis Gassee – kortweg ‘JLG’ voor zijn bewonderaars – wordt door sommige analisten gezien als eeuwige brokkenpiloot en door anderen als briljante manager en softwareontwikkelaar. Zijn sporen had hij al verdiend bij diverse grote IT-bedrijven voordat hij in 1990 Be Inc. oprichtte. Zo was Gassee marketingdirecteur van computerfabrikant Apple, in de periode dat de later heengezonden topman John Sculley er zijn hoogtijdagen beleefde. Eerder stond hij, Fransman van geboorte, aan de wieg van Apple Frankrijk. Dat land geldt nog altijd als grootste afzetmarkt voor Macintosh-computers buiten de Verenigde Staten. Eerder bekleedde Gassee managementfuncties bij Hewlett-Packard en Data General. Aan de kwaliteit van zijn software heeft het volgens kenners niet gelegen dat Be het niet heeft gered. De programmatuur oogstte veel lof vanwege zijn compactheid, stabiliteit, beschermd geheugen en voorzieningen als ‘pre-emptive multitasking’, lang voordat massaproducten als Windows en MacOS daarin voorzagen. Veelbelovend maar toch geflopt, zo zal het BeOS wel de geschiedenis ingaan. Het had geen haartje gescheeld of BeOS had de basis gevormd voor het nieuwe besturingssysteem van Apple. Steve Jobs, voormalig oprichter en oud-directeur van Apple, wist dat te verijdelen. Hij wierp de systeemsoftware van zijn zieltogende bedrijf Next, ooit begonnen als fabrikant van high-end werkstations, in de strijd. Met succes. Apple koos eind 1996 NextStep als basis voor het toekomstige MacOS versie X. Dat luidde tevens de terugkeer in van Jobs als hoogste baas van Apple. Mogelijk had Gassee zijn eisen te hoog opgeschroefd. Hij verlangde naar verluidt 200 miljoen dollar. Schandalig, vond toenmalig Apple-topman Gil Amelio, die maar 125 miljoen dollar wilde betalen. Hoe dan ook, met de afwijzing door Apple ging de belangrijkste potentiële afnemer van BeOS aan de neus van Gassee voorbij. Gratis Andere commerciële gebruikers van het besturingssysteem waren en zijn schaars. Voorjaar 2000 besloot Be de basissoftware – inmiddels toe aan versie 5 – dan maar gratis ter beschikking te stellen. Gassee probeerde ook fabrikanten van webterminals en tv-opzetkastjes (settop boxes) te interesseren voor BeOS, maar afgezien van enkele vrijages met onder meer Apple leverde ook dat weinig op. Met de verlate introductie van MacOS X in maart 2001 viel een andere mogelijke afzetmarkt voor Be in duigen. Kopers van de nieuwe Apple-programmatuur kregen daarmee de beschikking over alle snufjes die het BeOS tot dusver een technologische voorsprong bezorgden. Even flakkerde de hoop op toen Sony vorig jaar zomer zijn nieuwe webcomputer eVilla met het BeOS uitrustte, maar het apparaat werd kort na de introductie alweer van de markt gehaald. Sony gaf problemen met de stabiliteit en bruikbaarheid als redenen voor de terugtrekking. Transfusie Voor Palm komt de technologietransfusie van Be Inc. als geroepen. De maker van zakcomputers worstelt met het vergroten van de aantrekkelijkheid van zijn eigen besturingssysteem voor zakelijke gebruikers. Intussen rukt concurrent Microsoft in het segment van de PDA’s en organizers gestaag op met zijn WindowsCE- en PocketPC-producten. David Nagel, die eerder technische topfuncties bij AT&T en Apple vervulde, is bij Palm verantwoordelijk voor de ontwikkeling van het 32-bits PalmOS. In het Amerikaanse vakblad Software Development Times zei Nagel medio december dat Palm ‘enorme snelheidswinst’ kan boeken door onderdelen van het BeOS te gebruiken. De vijftig van Be overgenomen technici zijn volgens Nagel van onschatbare waarde. Ook beschikte het bedrijf over geavanceerde ontwikkeltools die Palm goed kan gebruiken. Zo blijft er toch nog iets van de erfenis van Gassee en Be Inc. behouden.