Handgeschreven
Laat ik op voorhand zeggen dat Tartt het gelijk heeft van een boek waarvan alleen in Nederland al 800 duizend exemplaren zijn verkocht. Het is voor mij duidelijk dat zij beter schrijft als ze dat met de hand doet, en dat moet ze zeker blijven doen. Maar kun je in algemeenheid zeggen dat handgeschreven teksten beter zijn dan teksten die op een computer zijn getikt? Ik schreef vorige keer al dat dit veel te generaliserend is, en zonder twijfel zal Tartt dit met mij eens zijn. Het is maar net wat je met elkaar vergelijkt. Wie een kattebelletje schrijft voor op de keukentafel (‘Dag jongens, ik ben zo thuis. Neem maar vast een lekker koekje’), weegt niet ieder van die woorden op een goudschaaltje. De voordelen van schrijven op een tekstverwerker zijn algemeen bekend en vele malen beschreven. Je kunt steun hebben aan een spelling- of grammaticachecker, je kunt alinea’s knippen en plakken, je teksten blijven netjes doordat je niks hoeft door te halen, met typografische foefjes kun je teksten helder structureren, herhalingen vallen je sneller op_ en ga zo maar door. Ook niet onbelangrijk: omdat het zo’n snel medium is kun je snelle invallen makkelijker kwijt. Natuurlijk levert dit alles ook gewauwel op, maar dat komt ook volop voor in handgeschreven teksten. Is er dan helemaal geen situatie te bedenken waarin het handschrift het wint van de computer? Nee, zo ligt het ook niet. Veel mensen beschouwen handgeschreven brieven als persoonlijker, warmer dan geprinte teksten. Ik kan me die gevoeligheid wel voorstellen, hoewel ik in de praktijk bijna altijd liever getypte tekst lees. Maar ook ik reageer op een geboorte- of rouwkaart met een handgeschreven brief, omdat ik weet dat dit door de ontvangers wordt gewaardeerd. En, denk ik bij dergelijke teksten beter na over mijn woorden? Je zou zeggen van wel. Ik vind het met name erg moeilijk om op rouwkaarten te reageren. Hoewel schrijven m’n vak is, sta ik vaak met mijn bek vol tanden als ik een condoleance moet schrijven. Zou dit me makkelijker afgaan met een pc? Zou ik dan binnen een paar minuten een persoonlijk, warm en respectvol rouwbeklag hebben? Welnee! Ik bedoel maar: er zijn mensen die liever met de pen schrijven, er zijn situaties waarin de pen de voorkeur heeft boven de pc, maar kennelijk deelt 63 procent van u mijn mening dat de tekstverwerker in zijn algemeenheid de kwaliteit van teksten enorm heeft doen toenemen. U heeft gelijk! Overigens heeft een en ander voor mij persoonlijk nooit tot een megaturbobestseller geleid, maar daar zijn nog andere oorzaken voor te bedenken. Reacties en aanvullingen naar e.sanders@wkths.nl