Leveranciers zorg-ICT willen nu één roer voor veel stuurlui
De acht vinden deze partijen zelf verantwoordelijk voor financiering van de regie. Toch vraagt men de overheid om financiële ondersteuning ‘om de continuïteit tijdens de aanloopperiode te waarborgen’. Een voorlopig bestuur vindt men noodzakelijk om het nieuwe instituut snel te starten. Voor extra overtuigingskracht is het plan afgestemd met Zorgpas Groep, koepelorganisatie Zorgverzekeraars Nederland en de NVZ vereniging van ziekenhuizen. Nogal abstract noemen de ‘Big Eight’ het nieuwe instituut de ‘regiefunctie’. Het pleidooi van de Acht lijkt opvallend op eerdere plannen van VIZI, Zorgpas Groep en standaardisatieclub CSIZ om één landelijk instituut voor zorg-ICT te starten, het NICTIZ ofwel Nationaal ICT Instituut voor de Zorg. Voor dit NICTIZ wordt uitgegaan van 75 medewerkers en een jaarbudget van 30 miljoen gulden, plus 70 miljoen voor ‘proeftuinprojecten’. Voor de ‘regiefunctie’ zijn de ‘Big Eight’ nog niet zo concreet. Het NICTIZ wordt door de Acht ook niet genoemd. “We moeten maar eens zien hoeverre onze plannen met dat NICTIZ overlappen”, zegt woordvoerder en Getronics-directeur Leo Smits. “Maar dat zou heel goed kunnen.” Duidelijk De acht willen een duidelijker taakverdeling, waarbij de overheid uitsluitend zorgt voor wet- en regelgeving, plus controle dat elke partij zich daaraan houdt. Op termijn zou de regiefunctie betaald moeten worden uit de ziektepremies, onder meer via zorgverzekeraars. Zonder twijfel zal de overheid van de ICT-industrie een financiële bijdrage verwachten, zeker nu men zich zo eendrachtig opstelt. Het nieuwe instituut moet zich bezighouden met zowel standaarden, open communicatie tussen medische software (interoperabiliteit), breedbandige connectivity, onderzoek, ICT-beleid en financiering ‘binnen de kaders die de overheid stelt’. Met die elementen moeten ICT-industrie en zorginstellingen samen het landelijke Elektronische Patiënten-dossier (EPD) realiseren. De Big Eight wil ook een Raad van Toezicht, met daarin patiëntenorganisaties, wetenschappers, medische zorgverleners en ‘maatschappelijke organisaties die actief zijn op het gebied van zorg en ICT’. De club van acht is overigens een persoonlijk initiatief van secretaris-generaal van VWS Roel Bekker, los van de eigen afdeling BIO/ICT. Als meest pikante stelling menen de ‘Big Eight’ dat ICT-beleid voor de zorgsector geen taak voor de overheid is. Impliciet klinkt door dat VWS de afgelopen vijftien jaar zwakke sturing gaf, met een overdaad aan onsamenhangende ICT-proefprojecten. Volgens Smits moeten marktpartijen zelf een ICT-beleid kunnen maken, zonder dictaten van de overheid. De regiefunctie moet daarbij zorgen dat regionale ICT-projecten landelijk op elkaar aansluiten. Via convenanten wil men zorginstellingen en industrie laten samenwerken, op basis van standaarden. De acht willen het principe van vrije mededinging niet aantasten, benadrukt Smits. Overigens is de taakverdeling onduidelijk tussen de ‘Big Eight’ en OIZ, de organisatie voor ICT-bedrijven in de zorgsector. Zeven van de Acht zijn daar overigens lid van. “Wij zijn een tijdelijk initiatief om de zaak te stimuleren”, zegt woordvoerder Smits, “VWS moet buitengewoon content zijn met een centraal ICT-instituut, zeker als industrie, zorginstellingen en verzekeraars de handen ineen slaan.” De financiering moet bescheiden en tijdelijk zijn, meent Smits. Dwarsliggerij Na jaren van openlijke dwarsliggerij streven alle partijen publiekelijk naar één centraal sturingsorgaan. Meer regie is welkom in een branche waar jaarlijks 90 miljard gulden omgaat en het ICT-niveau op een ultralaag pitje staat. In ziekenhuizen wemelt het nog van papieren dossiers, archiefkarretjes, kaartenbakken en kilometerslange archieven. Elektronische communicatie met de eerstelijn (huisartsen, apothekers) staat onbeperkt vertraagd in de kinderschoenen. De automatiseringsgraad bij medisch specialisten is laag, terwijl slechts een kwart van de huisartsen elkaars medisch dossier kan inzien. Onbeantwoord Opvallend is dat één centraal instituut voor ICT-regie sinds kort massaal aanhang krijgt. Zelfs Minister Els Borst stelde op het ZorgICT2001 congres twee weken geleden dat er centrale regie voor zorgICT moet komen. Toch blijven veel vragen onbeantwoord. Wat wordt de rol van IPZorg – met als roerganger Elco Brinkman – waarin elke denkbare organisatie in de zorgsector is vertegenwoordigd, inclusief ICT-industrie en zorgverzekeraars? Welke taak krijgt BIO/ICT, een machtige afdeling binnen het Ministerie van VWS, ook bij de verdeling van 200 miljoen gulden voor ICT-projecten? En: welke vorm krijgt het landelijke standaardisatieorgaan voor zorgICT? Opmerkelijk is dat de acht geen expliciete rol noemen voor zorgverleners zoals huisartsen of medisch specialisten. Marktkenners betwijfelen overigens in hoeverre de ICT-industrie echt gezamenlijke standaarden wil. Aan proprietary oplossingen en maatwerk wordt immers meer verdiend.