Make Money Fast
Maar er is een lichtpuntje voor de handige marktspeculant. Je zou namelijk aan deze ellende wel eens geld blijken te kunnen verdienen. Een collega kwam op het leuke idee om eens te kijken wat er gebeurt met de aandelenkoers zodra de markt weet dat er tot een grote IT-investering is besloten. Hij achterhaalde circa 250 krantenberichten tussen 1990 en 1997 in de retailsector waarin gewag werd gemaakt van een of andere IT-investering. Vervolgens bekeek hij de bedrijven in kwestie om vast te stellen of er in de buurt van de aankondiging nog andere invloeden waren die de aandelenkoers zouden kunnen hebben beïnvloed. Na deze filtering bleven nog 150 aankondigingen over, afkomstig van 59 beursgenoteerde retailers, waarbij er geen bekende andere invloeden konden worden gevonden die normaliter koersschommelingen kunnen veroorzaken. Toen heeft hij gekeken naar de 3D-CAR: de ‘3-day cumulative abnormal return’. Een multiple-day CAR is de standaard variabele om te bekijken in dit soort IT-gerelateerde ‘event studies’. De methodologie van zulke studies gaat ervan uit dat de zogenaamde efficiënte markthypothese waar is. Die zegt dat nieuwe informatie over de activiteiten van een bedrijf die de huidige en toekomstige winsten significant kunnen beïnvloeden door investeerders wordt geëvalueerd, en dat zich dat snel in de aandelenkoers zal reflecteren. Dus: denkt de investeerder dat het een goed idee is, gaan de koersen omhoog, en bij een slecht idee het omgekeerde. De efficiënte markthypothese zien we dagelijks aan het werk: zijn er kwartaalcijfers bekend, de beurs reageert. Is er een schandaal, aandelen schommelen. Een fusie? Meteen een reactie. Denk aan Euronext die de handel in KLM een half uur stopte wegens een persbericht. Een half uur nadat de handel weer was toegestaan was het aandeel KLM 14,19 euro, een stijging van 18,65 procent. Dat is nu de efficiënte markthypothese in de praktijk. Als je nu even gelooft dat de efficiënte markthypothese hout snijdt, dan kun je op je klompen aanvoelen dat na bekendwording van informatie over IT-investeringen, de verandering in de aandelenkoers kort daarna aangeeft wat de kapitaalmarkt ervan vindt. Met name de toegevoegde waarde, en de potentie voor waardecreatie in de toekomst. In het onderzoek keek men dus naar de aandelenkoers van de dag voor de bekendmaking, de dag zelf, en de dag erna (de 3D-CAR). Tevens werd een inschatting gemaakt van het soort aankondiging: IT-investeringen om de exploitatie te verbeteren, en de meer exploratieve IT-investeringen. En wat bleek nu? De aandelenkoers ging in de 150 gevallen gemiddeld met 0,61 procent omlaag. De spreiding was wel verschillend: die was hoog bij de exploratieve plannen, en lager bij de meer op exploitatie gerichte investeringen. Kennelijk is het dus zo dat in de retailsector de markt niet veel op heeft met IT-investeringen. Aankondigingen van dergelijke aard hebben significante negatieve invloed op de koers, en als je de efficiënte markhypothese aanneemt, betekent dat dus dat de markt niet gelooft dat er waarde gecreëerd zal worden. Goh, hoe zouden ze daar nu bij gekomen zijn? Er zijn meerdere lessen te leren van dit onderzoek. De eerste is voor speculanten: dit wetende is het mogelijk snel geld te maken op de kortetermijnmarkt door de juiste opties te kopen op de dag van bekendmaking, en ze snel weer te verkopen. Gemiddeld genomen zul je daar mee uitkomen, als je de statistiek gelooft die gebruikt is in het onderzoek. Tevens kun je zelf dit soort onderzoek overdoen in de marktsector die je goed kent, om te kijken naar dit soort wetmatigheden. Een andere les is er voor bedrijven die investeren in informatietechnologie. Het viel de markt kennelijk al tien jaar geleden op dat bedrijven kapitaal vernietigen door IT-investeringen. Dus het is wellicht een idee om eens na te gaan denken over de waardecreatie van IT-investeringsplannen voordat men daadwerkelijk gaat investeren, laat staan een en ander wereldkundig maakt. Bovendien lijkt het een goed idee om bij bekendmakingen meteen geloofwaardige informatie te verstrekken over de waardecreatie, hoe die is ingeschat, wat het toekomstpotentieel is, enzovoort. Want als je beursgenoteerd bent dan weet je: de markt heeft altijd gelijk. Prof. dr. Chris Verhoef is hoogleraar informatica aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. Hij schrijft maandelijks een column in AG II.Voor vragen en reacties mail naar x@cs.vu.nl