Nieuwe regels voor beoordeling zelfstandigheid geen vooruitgang

Jarenlang is door kleine zelfstandigen aangedrongen op duidelijke en werkbare regels voor de beoordeling van zelfstandigheid. Volgens B. Post, bestuurslid van IT­United, een belangenvereniging voor zelfstandige ICT’ers, gaat de nieuwe regeling lijnrecht in tegen de roep om positieve zekerheid voor zelfstandigen. "Met deze regeling zijn we tien jaar terug in de tijd gezet. De nieuwe regels maken van elke arbeidsverhouding een privaatrechtelijke dienstbetrekking." Volgens Post is er sprake van kwade wil bij zowel het ministerie van Sociale Zaken als bij het UWV. "Bij de Belastingdienst was er wel goede wil, maar daar konden ze niet op tegen de rest." Post zegt dat na jaren strijd zijn vertrouwen in de politiek en de overheid geheel is verdwenen. R.A. Masselink, secretaris van het Platform Zelfstandig Ondernemers (PZO), waar ook IT­United bij aan is gesloten, is het eens met Post. "De criteria zijn veel te breed gesteld. In de praktijk betekent de regeling het einde van de kleine zelfstandige ondernemer." Wim de Braak, voorzitter van het PZO, riep minister De Geus van Sociale Zaken op de dienstbetrekkingsregels zo snel mogelijk in te trekken.Volgens De Braak vergroot de nieuwe regeling de bestaande problemen van zelfstandigen alleen maar. Toetsen De opdrachtgever die een ZZP’er inhuurt, moet volgens de nieuwe regels zelf toetsen of de ZZP’er daadwerkelijk zelfstandig ondernemer is. Hij moet beoordelen of er sprake is van een privaatrechtelijke of fictieve dienstbetrekking. Is dit het geval dan moeten er loonbelasting, premies voor volksverzekeringen en premies voor werknemersverzekeringen worden ingehouden. Volgens de wet is er sprake van een privaatrechtelijke relatie wanneer de opdrachtnemer verplicht is de arbeid persoonlijk te verrichten, de opdrachtgever verplicht is loon te betalen en wanneer de opdrachtnemer in een gezagsverhouding tot de opdrachtgever staat. Als aan alle elementen is voldaan gaat het om een dienstbetrekking en moeten de premies worden afgedragen. Als de opdrachtgever twijfelt en de ZZP’er is in het bezit van een VAR­WUO (Verklaring Arbeidsrelatie­Winst Uit Onderneming) afgegeven door de Belastingsdienst, dan hoeven voor de duur van de VAR geen premies ingehouden te worden. Alleen als de opdrachtgever redelijkerwijs had kunnen weten dat er toch een dienstbetrekking bestond, moet de opdrachtgever alsnog premies betalen. Harmonisatie In mei 2000 koos het Kabinet voor harmonisatie van sociale en fiscale regelgeving voor zelfstandige ondernemers. Ook moest en duidelijkheid vooraf komen en marktbelemmeringen moesten verdwijnen. Daar kwam een jaar geleden de wijziging van de Wet Arbeidsongeschiktheid Zelfstandigen uit voort. De kern van die wet is dat opdrachtgever en opdrachtnemer vooraf helderheid hebben over hun arbeidsrelatie en de verplichting wel of geen premies af te dragen voor werknemersverzekeringen. Op het begrip ‘dienstbetrekking’ na, was het duidelijk. De vorige week in werking getreden ‘Beleidsregels beoordeling dienstbetrekking’ moesten daar duidelijkheid in scheppen. Die kans is nu volgens het PZO verkeken. IT­United bekijkt met juristen of er juridische stappen mogelijk zijn tegen dit besluit. Volgens Post moet de politiek dit rechtzetten.