‘On demand’-software is moeilijk te prijzen

Dat softwareleveranciers terughoudend zijn in het omarmen van het ‘on demand’-principe verbaast mij echter niets. In de huidige situatie wordt software gekocht op basis van recht op gebruik. Die koop vindt plaats voorafgaand aan het gebruik, voor een vast bedrag en voor een bepaalde looptijd. Hoe intensief de software vervolgens wordt gebruikt is niet van belang. Een overzichtelijke situatie voor beide partijen. Met alleen het recht op gebruik (licentie en software) komt de koper niet ver. Hij heeft infrastructuur (een platform) nodig waarop de software wordt geïnstalleerd zodat hij de software daadwerkelijk kan gebruiken. Dan komt die andere groep in beeld: de hostingpartij. Zij hebben de infrastructuur. En zij zijn gewend om af te rekenen op basis van daadwerkelijk gebruik. De beschikbare infrastructuur is zo gedimensioneerd dat er vele klanten (= softwarepakketten) gelijktijdig kunnen werken. Die willen allemaal voldoende capaciteit tot hun beschikking hebben. Dat kan alleen als de hostingpartij het gebruik bewaakt, vaststelt welke partij welke deel van de capaciteit in beslag neemt en zonodig capaciteit bijplaatst. Vervolgens kan het capaciteitsbeslag worden doorberekend naar de klant. Applicatieontwikkeling en applicatiehosting zijn twee verschillende disciplines met een heel eigen karakter binnen ICT-land. Dat was al zo toen hosting nog gewoon ‘exploitatie & beheer’ heette. Bij applicatieontwikkeling gaat de kost voor de baat uit. Het product wordt ontwikkeld, gebouwd, verkocht en daarna gebruikt (even afgezien van het onderhoud). Bij hosting lopen kost en baat gelijk op en is ‘betalen naar gebruik’ ingeburgerd. Men heeft hier al jaren ervaring mee en dus de kennis in huis om voorspelbare gebruikspatronen van de infrastructuur te vertalen naar tarieven. De grote uitdaging is mijns inziens om de kennis en ervaring bij hostingpartijen zodanig te vertalen dat gebruik van de applicatiefunctionaliteit voorspelbaar gemaakt kan worden. Met die kennis kan ook voor applicaties een tarievensysteem worden opgetuigd. Dat daarmee grote kostenreducties te bereiken zijn waag ik te betwijfelen. In eerste instantie zal de applicatieleverancier zoeken naar een tarievensysteem waarmee vergelijkbare marges te behalen zijn als met het licentiesysteem. Door het ontwikkelen van nieuwe ondersteunende diensten (bijvoorbeeld advisering door applicatiespecialisten) zou op termijn wel een verlaging van de tariefstelling mogelijk kunnen zijn. Vergeet overigens niet het effect van ‘on demand’ op de eindgebruikers. Die zijn nu gewend aan een onbeperkte beschikbaarheid van de applicatie. Na invoering van ‘on demand’-applicatiegebruik zal men moeten leren om de applicatiekraan bewust open en dicht te draaien. Dat is men helemaal niet gewend. Lastig hoor, elke keer een applicatie opstarten en weer afsluiten. Het kan zelfs tot gevolg hebben dat er ingegrepen gaat worden in de bedrijfsprocessen. Gegevens invoeren mag alleen van 10.00 tot 12.00; raadplegen alleen van 14.00 tot 16.00. Tamelijk extreem, maar voor de beeldvorming wel duidelijk. Pas nadat er een nieuw, min of meer stabiel, gebruikspatroon is ontstaan is het zinvol om een stabiele tariefstructuur voor zo’n applicatie in te voeren. En een professionele ASP moet ook nog rekening houden met meerdere klanten die elk hun eigen gebruikspatroon zullen ontwikkelen en dat op verschillende momenten stabiel zullen krijgen. Concludeer uit het bovenstaande alsjeblieft niet dat ik tegen software ‘on demand’ of ASP ben. In tegendeel: ik vind het een zeer interessante ontwikkeling. Zeker vanuit het oogpunt van de eindgebruiker. Wel ben ik van mening dat er nog veel te simplistisch wordt aangekeken tegen de invoering van een dergelijk concept. Hopelijk zijn alle partijen zich dat bewust en komt er op termijn een implementeerbaar concept dat zowel technisch als bedrijfsmatig staat als een huis. Tot voordeel van alle partijen. Eelco Lolkema werkt bij CONSYNTABijdragen in de rubriek Opinie staan los van de redactionele opvattingen van AG. De redactie behoudt zich het recht voor artikelen te redigeren en in te korten. Bijdragen voor de rubriek kunnen worden gestuurd aan: ag@wkths.nl onder vermelding van ‘opinie’._