Orego investeert in ‘open source’-HIS
Gebruikersvereniging Orego haalt nu geld uit het eigen innovatiefonds om de stagnerende markt van huisartsinformatiesystemen (HIS) nieuw leven in te blazen. Het geld van de gebruikersvereniging gaat naar de nieuwe stichting Innovatie ICT in de Zorg. Gangmaker achter het plan is voormalig Orego-voorzitter Jur Kingma. Eerder probeerde Kingma het nieuwe kern-HIS door consensus en het creëren van een breed draagvlak van de grond te krijgen. Inmiddels tracht hij als ‘standalone’-activist, niet gehinderd door bestuurlijke verantwoordelijkheid, de op hun standpunt vastgeroeste partijen in beweging te brengen. “Onze doelstelling is geen consumentenproduct maar een open Application Programming Interface, ofwel API”, zegt Kingma. Volgens Kingma kan het kern-His ook de basis zijn voor applicaties van medisch specialisten in ziekenhuizen en andere zorgverleners. Hij spreekt zonder schroom over ‘verfoeide legacy-systemen voor huisartsen en ziekenhuizen’. Zijn pleidooien vinden gretig gehoor bij het ministerie van VWS, bij de Zorgpas Groep en bij huisartsenkoepels als LHV en NHG. Compatibel Kingma wil een open source-besturingssysteem als Linux en open source-applicaties voor de gehele gezondheidszorg op basis van de Debian Free Software Guidelines (DBGF). Hij gaat uit van de Lesser GPL-licentie, die compatibel is met de Mozilla Open Source-licenties van Netscape. “Het bedrijfsleven kan meedoen als ze zin hebben om programmeeruren te investeren”, aldus Kingma. “Ook universiteiten, coöperaties, kennisinstituten en dienstverlenende bedrijven kunnen een bijdrage leveren.” De Kern-HIS-plannen op basis van open source sluiten aan bij een initiatief van het Ministerie van VWS om samen met acht grote ICT-leveranciers voor de zorgsector te werken aan programmatuur, gebaseerd op een gezamenlijk data en referentiemodel. De nieuwe open source-applicatie wordt mogelijk gebaseerd op Topaas. HIS-leverancier Torex investeerde in een periode van drie jaar 22 mensjaar en 7 miljoen gulden in de ontwikkeling daarvan, zonder resultaat. In januari 1998 gaf Torex (toen nog: SMS Cendata) aan gebruikersvereniging Orego het recht om de broncode van Topaas verder te ontwikkelen. Daarbij ging het om een exclusieve, eeuwigdurende en niet-overdraagbare licentie, voor zover Topaas gereed was. De programmatuur mocht gebruikt worden voor de bouw van een kern-HIS dat gratis ter beschikking zou komen voor alle HIS-leveranciers. De broncode zou gebruikt, gewijzigd, aangepast en bewerkt mogen worden door een samenwerkingsverband van gebruikersverenigingen. Voorwaarde daarbij was dat de toekomstige eigenaar geen concurrent van Torex zou zijn. Alle datamodellen, tabellen, programmacode en documentaties zijn inmiddels aan Orego overgedragen. In ruil voor die goedgeefsheid zag de gebruikersvereniging Torex af van juridische en financiële claims wegens de stopzetting van de HIS-nieuwbouw. De bouw van het KernHis wil men in handen geven van AMICE, het samenwerkingsverband van universitaire vakgroepen medische informatica. Zo’n niet-commerciële partij zou zijn gekozen om leverancier Torex niet te bruuskeren. Deze opvolger van het ‘OranjeHis’ wordt door leveranciers echter toch gezien als bedreiging. Volgens insiders is ook Torex niet ingenomen met de plannen. 70 Procent van de huisartsen gebruikt in zijn praktijk legacy-software die door de leverancier niet of onvoldoende onderhouden wordt. Plannen voor een landelijk Elektronisch Patiëntendossier dreigen daardoor te verzanden. foto: wim oskam, hollandse hoogte