Rechtspraak
Kramer, CEO van een kleine Internet Service Provider met ongeveer 5000 abonnees, was de spammers die wel 10 miljoen junkmails per dag verzonden meer dan zat. De rechter stak hem een hart onder de riem. Of de boetes werkelijk betaald zullen worden, is de vraag. Anti spamwet De juridische procedures stoelen in eerste instantie op de zuiver civielrechtelijke anti-spamwet van de staat Iowa die bepaalt dat spammers met 10 dollar per verzonden spambericht beboet kunnen worden. Dat geld komt dus ten goede aan eiser. Maar de Racketeer Influenced and Corrupt Organizations Act (een federale strafwet met een straf- en civielrechtelijk boetesysteem) verdrievoudigt deze som. Tel uit je winst. Waar de toegewezen boetes naar toegaan hangt van het type af. Strafrechtelijke boetes vallen in (algemene) middelen van de staat of federale overheid. Overigens moet de rechter in de resterende 297 zaken die Kramer heeft aangespannen nog vonnis wijzen. Bescherming De bestrijding van spam wordt in Amerika als consumentenbescherming gezien en het primaat om de wet- en regelgeving terzake te handhaven ligt bij de rechter. Iedereen (consument, bedrijf en overheid) kan de gang naar de rechter maken om een spammer juridisch aan te spreken. In ons land koos de wetgever uitdrukkelijk voor de bestuursrechtelijke handhaving van de anti-spamvoorschriften die sinds mei vorig jaar zijn opgenomen in de nieuwe Telecommunicatiewet. Als handhaver is Opta aangewezen; de Onafhankelijke Post en Telecommunicatie Autoriteit. Iedereen kan klachten terzake indienen op de door Opta in het leven geroepen website www.spamklacht.nl. Eind 2004 waren er zesduizend ingediend. Naar eigen zeggen bepaalt Opta op basis van deze klachten de prioriteiten in de opsporing en verzamelt zij bewijs om tot handhaving over te gaan. In december werden de eerste bestuursrechtelijke boetes opgelegd aan verzenders van spamberichten. Het gaat om berichten verzonden per e-mail en per sms. De hoogste boete is in totaal 42 duizend euro. Ook heeft Opta de afgelopen maanden spammers gewaarschuwd. Grensoverschreidend Maar Opta kan alleen in Nederland verzonden elektronische junkmail juridisch bestrijden, terwijl vrijwel zeker het grootste deel vanuit het buitenland komt. Niet zonder trots meldt het ministerie van Economische Zaken dan ook dat minister Brinkhorst zijn Europese collega’s achter zich heeft gekregen met zijn intenties om spam op Europees niveau te bestrijden. Zo is tijdens de TelecomRaad van de december een politiek commitment hierover ‘nadrukkelijk’ bekrachtigd. De in Brussel aangenomen Raadsconclusies richten zich allereerst op de grensoverschrijdende uitwisseling van informatie over spammers. Daarnaast gaat het om het sluiten van wat wordt genoemd ‘global alliances’, met name tussen de Europese Unie en Amerika, China, Zuid-Korea en ook Rusland. Verder moet voorlichting en bewustwording helpen. Volgens de Europese bewindslieden van telecommunicatie hebben Internet-gebruikers een eigen verantwoordelijkheid voor het beveiligen van hun computersystemen, maar dat kan eigenlijk pas gebeuren wanneer zij goed zijn voorgelicht, aldus de eensluidende gedachte. De laatste conclusie van de Telecomraad wijst op de noodzaak van nieuwe anti-spam technologieën, maar die zullen eerst ontwikkeld moeten worden. Handhaving Los van het inhoudelijke spamdebat - eindelijk beschikken burger, overheid en bedrijfsleven over goedkope en grootschalige ‘one-to-many’ communicatiemiddelen, maar die zijn inmiddels zeer strak gereguleerd - legt de handhaving van communicatebeperkende wetgeving de vinger op waarschijnlijk het grootste rechtsprobleem in de informatiesamenleving: de jurisdictie. Elke van de pakweg 200 soevereine staten heeft een eigen rechtsmacht en wetgeving, terwijl zakendoen en communicatie via digitale netwerken steeds internationaler worden.