Rijk start voorzichtig met eNIK
De aanbestede middleware moet het burgers straks mogelijk maken met hun pc en een kaartlezer de eNIK te gebruiken en gepersonaliseerde overheidsdiensten af te nemen. Ook voor de applicaties waarmee de overheid die diensten levert, is middleware nodig. In eerste instantie wordt de werking in een laboratorium getest. Later volgen ook praktijkproeven, waarbij het aantal deelnemende burgers kan oplopen tot 10.000.
De kaart is al jaren geleden aangekondigd. In oktober 2001 schreef het kabinet in een notitie over zijn ambitie “om in 2006 vijf miljoen Nederlanders te hebben voorzien van een eNIK met biometrisch kenmerk”. Maar gebrek aan diensten die elektronische identificatie nodig maken, het ontbreken van noodzakelijk geachte gebruikersondersteuning en hoge kosten deden de eNIK in 2002 in de ijskast belanden. Daar kwam hij begin 2004 weer uit toen VVD’er Zsolt Szabó de Tweede Kamer achter een motie kreeg die “één uniforme elektronische identiteitskaart” verlangde en wel per 1 januari 2007. Inmiddels is daarvoor een ‘structureel budget’ beschikbaar van drie miljoen euro, oplopend naar negen miljoen euro in 2010. Vorig jaar kreeg de bestaande identiteitskaart, evenals het paspoort een reisdocument en geproduceerd door Sdu Identification, een contactloze chip voor een biometrisch kenmerk, een gescande pasfoto. In 2009 komt daar een vingerafdruk bij. De toevoeging van contactchips voor pki-certificaten maakt hem tot eNIK.
Pilotfase
Bij ICTU loopt een programma voor de technische ondersteuning van de invoering. ICTU is ook de aanbestedende partij. Volgens die organisatie was de gedachte eerst dat de overheid zich kon beperken tot invoering van de kaart en dat de markt “alle aanvullende vormen van ondersteunende hard- en software om hiervan gebruik te kunnen maken” ging leveren. Maar er zijn “zwaarwegende argumenten voor de overheid om toch enige actie op dit laatste terrein te ontwikkelen”, zoals voor middleware, beveiliging en tijdige beschikbaarheid. Volgens een woordvoerder wordt met de pilotfase, die de aanbesteding nu in gang zet, een eerste stap gezet. Veel moet nog worden uitgewerkt, zoals het juridisch kader en de wijze waarop de middleware voor thuis-pc’s straks beschikbaar wordt gesteld. Maar het is ook een teken “dat het ons met de eNIK menens is”, zegt hij. “De eNIK komt eraan.”