Roemeens avontuur voor zes mbo-studenten

“We zijn doorlopend op zoek naar projecten voor onze studenten om op af te studeren, want onze leerlingen moeten uiteindelijk een Proeve van Bekwaamheid afleggen. Doen ze die goed, dan zijn ze geslaagd”, vertelt Age Brander, docent ICT bij ROC Friese Poort. Het verzoek van het ziekenhuis leek hem een mooie kans voor een aantal studenten. Het ziekenhuis moest worden voorzien van een netwerk, servers en pc’s met kantoorsoftware. Brander vroeg Leendert Visser of hij voor zijn Proeve van Bekwaamheid dat project wilde leiden. “Visser zei altijd dat hij zijn opleiding in drie jaar zou doen, terwijl er vier jaar voor staat. Dit leek mij wel wat voor hem. En dat pakte prima uit.” Joery van der Maas werd ook gevraagd, omdat hij een vergelijkbaar project al op school had gedaan. De derde student die meedeed, Jeroen Dirkx, studeerde net als Visser en Van der Maas af op het project. De drie andere studenten die op het project intekenden, Kees de Jong, Louw Hakvoort en Johan van Oosterhout, behaalden een aantal van hun competenties tijdens het project. De studenten gingen in de zomer van 2007 naar Roemenië. Acht maanden daarvóór maakten ze de eerste plannen. Visser en De Jong gingen een keer in het ziekenhuis kijken, om te inventariseren wat ze nodig hadden. Vervolgens regelden de studenten alle benodigde spullen zelf: twee servers, veertig pc’s, de benodigde software voor kantoorautomatisering en drie kilometer kabel. De gebruikte servers en pc’s kwamen onder meer van de gemeente, het waterschap en scholen; de kabels werden gesponsord door het bedrijfsleven in de Noordoostpolder. De spullen gingen mee met een transport van Kinderhulp, de studenten vlogen in de zomer naar Roemenië. Voor de meesten van hen was het een eerste kennismaking met een arm land. “Het ziekenhuis waar we werkten, nou... daar zou je hier je hond nog niet naartoe brengen”, zegt Visser. Terwijl de gaten voor de bekabeling werden geboord, gingen operaties gewoon door. “Op een gegeven moment waren we te dicht in de buurt. Komt er een dokter naar buiten die vraagt of we willen ophouden met boren, omdat ze aan het opereren zijn!”, zegt Dirkx. Het was de bedoeling dat een ICT-opleiding daar de jongens zou begeleiden, voor ze zou tolken en de training van de medewerkers in het ziekenhuis zou verzorgen als alles geïnstalleerd was. Dat viel echter tegen. Het niveau was heel anders dan dat van de mbo-studenten. “Ze leren daar vooral omgaan met Word en andere programma’s. Niet het technische deel”, zegt Van der Maas. Van begeleiding in de praktijk was eigenlijk geen sprake. “Er heerst daar toch een andere cultuur, men heeft een ‘we zien wel’-houding. Een volgende keer maken we betere afspraken over de begeleiding,” zegt Brander. De studenten hadden elk een eigen taak: van de installatie van de pc’s tot het afwerken van de bekabeling. Technisch was het niet echt een uitdaging, zeggen ze. Gevraagd naar hun leerzaamste ervaringen, noemen ze vooral de sociale aspecten van het project: het samenwerken, het communiceren met mensen uit een andere cultuur. “Je gaat voor je gevoel terug in de tijd. Het is wel een klap in je gezicht, de armoede daar. Als je terug bent in Nederland, dan waardeer je wel wat we hier hebben”, zegt Van Oosterhout. Voor Visser was het project extra spannend, omdat hij er als teamleider voor moest zorgen dat het goed werd afgerond. “Ik had van tevoren allerlei probleemscenario’s bedacht, maar het is erg meegevallen.” Leerzaam voor hem was vooral het samenwerken met mensen met een andere werkhouding. “Ik houd ervan om door te werken. Maar hier waren anderen die het rustiger aan wilden doen en dan kom je erachter dat het niet op jouw manier kan.” Hij doelt vooral op de werkhouding van de Roemenen, die hen geregeld uitnodigden voor barbecues, terwijl zij wilden doorwerken. Maar ook in het team verschilden ze wel eens van mening. Zo hadden ze een eigen netwerkje aangelegd om na het werk samen te kunnen gamen. Van Oosterhout had er een computer uit het ziekenhuis voor meegenomen, terwijl Visser vond dat die in het ziekenhuis moest blijven. “Maar we hadden hem daar nog niet nodig en dat gamen was leuk, toch een soort lichtpuntje want er was verder weinig te doen”, zegt Van Oosterhout. “Daar moesten ze uitkomen, maar dat is gelukt hoor”, zegt Van der Maas. Visser typeert het project als “een avontuur”. Brander, die aan het eind van het project naar Roemenië kwam om te toetsen of het project goed liep en om de opdrachten voor de afzonderlijke competenties af te nemen, concludeert: “Het belangrijkste leerdoel is dat ze hebben gezien dat het ook anders kan. Materiaal dat verdwijnt tijdens het lossen, of dat als je een stekker uit de muur trekt de contact-doos én alle draden meekomen... dat is toch wel wat anders dan ze gewend zijn.”