Tennet

Om dit in de hand te houden wordt het complete hoogspanningstransportnet, dat een lengte heeft van 1300 kilometer, doorlopend in de gaten gehouden. Dit gebeurt bij landelijk netbeheerder Tennet, gevestigd in Arnhem. Een metershoog indicatiepaneel biedt zicht op een gestileerde weergave van het transportnet. De vitale gegevens van de knooppunten in het netwerk kunnen in één oogopslag worden bekeken. Nadere informatie wordt getoond op de beeldschermen die de bemanning van de controlekamer voor haar neus heeft staan. Prominente aandacht is er voor de netfrequentie, deze wordt weergegeven door een display met vier grote digitale cijfers. Hier staat tot op twee plaatsen achter de komma de frequentie van de netspanning aangeven. Staat ze op 50.00 dan is er niets aan de hand, bij een verstoring moet er worden ingegrepen. Een kleine afwijking is nog niet echt alarmerend, van een echte storing is sprake wanneer de frequentie onder de 49,6 of boven de 50,4 hertz uitkomt. Als vuistregel geldt dat de netfrequentie de neiging heeft omhoog te klimmen wanneer er ‘teveel stroom’ is. Dat wil zeggen dat er meer energie wordt aangeboden dan dat er wordt afgenomen. In de omgekeerde situatie vertoont de frequentie juist een tendens naar beneden. Uiteraard zitten de bedienaars niet te wachten tot er daadwerkelijk iets verandert aan de netfrequentie, ze zorgen er voor dat de kans op zo’n situatie zo klein mogelijk wordt. Energie kun je nu eenmaal niet opslaan, vandaar dat door de hele dag heen vraag en aanbod precies op elkaar moeten worden afgestemd. Tennet hanteert daarvoor een uitgebreide boekhouding, waarin per kwartier staat vermeld welke partij hoeveel energie aan het net toevoert en door wie dat in welke hoeveelheden wordt afgenomen. Bij een afwijking van deze afspraken kunnen sancties, waaronder forse toeslagen, worden opgelegd. Het in de hand houden van de elektriciteitsstromen is niet alleen een puur binnenlandse aangelegenheid, ons land moet er ook voor zorgen dat het in de pas loopt met de omringende landen. Het is soms nodig om energie uit te wisselen met andere landen en dan is het prettig als de spanning aan beide zijden van de grens ongeveer even hoog is en als de frequenties min of meer gelijk zijn. Bovendien zijn op Europees vlak stringente afspraken gemaakt over het gemiddeld constant houden van de netfrequentie. In 1998 is Tennet door de overheid aangewezen als landelijk netbeheerder voor elektriciteit en sinds eind vorig jaar is de organisatie geheel in handen van de staat en wordt gecontroleerd door de toezichthouder voor de energiesector, de DTe in Den Haag. (rak) foto: herman zonderland