Onafhankelijk met open source
Het gratis pakket TYPO3 is in Nederland in gebruik bij zo’n stuk of twintig voornamelijk kleinere gemeenten. Ze kozen in veel gevallen voor open source omdat ze wat betreft de verdere ontwikkeling en uitbreiding van de software niet afhankelijk wilden zijn van een commerciële leverancier.
Commerciële leveranciers van CMS-sen als Seneca (Smartsite), GreenValley en Webmanager (GX) hebben hun eigen agenda’s. En voor ‘maatwerkaanpassingen’ worden, niet gehinderd door enige mededinging, doorgaans bedragen berekend die het budget van de doorsneegemeente te boven gaan. Open source opent voor gemeenten de weg naar onafhankelijke dienstverleners, die, door open concurrentieverhoudingen gedwongen, wel reële prijzen berekenen. Om die reden koos onder meer de gemeente Houten voor het open-source-CMS TYPO3, dat wordt ondersteund door een flink aantal gevestigde IT-dienstverleners. IT-adviseur Jos Kruis van de gemeente Houten noemt onder meer: KPMG-dochter CT Information Technology, Netcreators, Alternet en Logica.
Via TYPO3GEM willen de gemeenten opdrachten voor de ontwikkeling van add-on’s en aanpassingen aan TYPO3 gezamenlijk aanbesteden. Het idee is de projecten te bekostigen uit contributiebijdragen van gemeenten, die – zo luidt althans het voorstel voor de oprichtingsvergadering – 20 cent per inwoner gaan betalen. De prioriteitenlijst voor de door TYPO3GEM aan te besteden software-engineeringklussen, de zogeheten roadmap, wordt in gezamenlijk overleg vastgesteld. Bij ontbreken van consensus wordt gestemd met het inwonertal van de lidgemeenten als wegingsfactor. Afgaand op het huidige bestand aan aspirantleden krijgt TYPO3GEM een budget van bijna een ton per jaar. Kruis: “Voor de gemeente Houten betekent dat dat ze voor 15.000 euro aan contributie straks 100.000 euro aan functionaliteit terugkrijgen.”
Op de vraag of gesteggel over de in stemming te brengen voorstellen niet enorm vertragend zal werken, geeft initiatiefnemer Kruis ronduit toe dat overlegtraagheid inderdaad het grootste gevaar is van samenwerking. “Maar het staat iedereen die haast heeft natuurlijk vrij om buiten de vereniging om voor eigen rekening projecten aan te besteden.”
Het zwaartepunt van de door TYPO3GEM vast te stellen roadmap zal volgens Kruis waarschijnlijk komen te liggen bij de zogeheten backoffice-koppelingen die gemeenten nodig hebben om hun dienstverlening via internet efficiënter te laten verlopen.
“Aan de voorzijde zien de meeste gemeentelijke sites er prachtig uit, maar aan de achterkant genereren ze veelal gewoon een e-mailtje dat via een verdeelpunt naar de verantwoordelijke medewerker toegaat. Waar je natuurlijk naar toe wilt is een zoveel mogelijk geautomatiseerde verwerking of op zijn minst een koppeling met een workflowmanagementsysteem, dat je in staat stelt de voortgang van de afhandeling te bewaken.”
Gemeentelijke TYPO3-gebruikers van het eerste uur zijn Bloemendaal, Haarlemmerliede, Heemskerk, Velsen en Uitgeest, Maasdonk, Sint-Michielsgestel en een aantal Friese gemeenten (Ferwerderadeel, het Bilt, Leeuwarderadeel, Menaldumadeel). Recent hebben de gemeenten Haarlem, Houten, Waterland en Wijk bij Duurstede gekozen voor TYPO3. Naast gemeenten behoren ook provincies en veiligheidsregio’s tot de doelgroep van TYPO3GEM. SRit/r.zaal@sdu.nl
Open-source-CMS
TYPO3 is een contentmanagementsysteem (CMS), voor onder meer het beheren van informatie op websites. De software is op basis van het open-sourcemodel ontwikkeld door een los-vastverband van via internet met elkaar communicerende software-engineers. Geestelijk vader van TYPO3 is de Deen ‘Kasper Shårhøj’. Voor het gebruik van TYPO3 hoeft niet te worden betaald.
Sinds eind 2000 zijn de software en documentatie van TYPO3 in het Nederlands beschikbaar en neemt het marktaandeel ook hier toe. TYPO3 werd vooral populair toen enkele bekende organisaties, waaronder de omroepen VARA en TROS, de vakbond CNV, de TU Eindhoven en de Erasmus Universiteit, het gingen gebruiken. In overheidsland is de site www.digid.nl op TYPO3 gebaseerd.