Gateway blaast de aftocht in Europa
Tegenover de financiële nieuwsdienst Dow Jones verklaarde woordvoerster Donna Kather dat Gateway ook overweegt zich uit Azië terug te trekken. De omzet is daar in het tweede kwartaal met 52 procent gedaald en in Europa met 46 procent. Bovendien lijdt Gateway op zijn internationale activiteiten al jaren verlies. In de Verenigde Staten kan het bedrijf wel winst maken, aldus woordvoerster Kather. De verkoop van pc’s buiten de VS was vorig jaar goed voor 1,36 miljard dollar op een totale omzet van 9,6 miljard dollar. Daarbij zijn 2500 medewerkers betrokken. Dit jaar heeft Gateway al drieduizend van zijn 24 duizend arbeidsplaatsen geschrapt. Het kwartaalbericht dat Gateway op 19 juli bekendmaakte, gaf al een indicatie van de mogelijke terugtrekking uit Europa. Het bedrijf rapporteerde toen een nettoverlies van bijna 21 miljoen dollar over een omzet van 1,5 miljard dollar. Het aantal verkochte systemen daalde van jaar op jaar met 21 procent tot 923 duizend stuks. Gateway overwoog ‘aanvullende stappen die kunnen leiden tot verdere herstructurering van activiteiten en staffuncties’. Koppositie Ooit leek Gateway in navolging van Dell op weg naar een koppositie op de mondiale pc-markt. Beide bedrijven richten zich op de rechtstreekse verkoop aan klanten, zonder de tussenkomst van distributeurs en detailhandel. Dell wist deze strategie te perfectioneren en heeft vooral onder zakelijke gebruikers een ijzersterke positie opgebouwd. Gateway mikte aanvankelijk vooral op de consument, maar probeerde later ook een graantje van de zakelijke markt mee te pikken. Ook maakt het bedrijf gebruik van eigen winkels en lokale ketens – zoals de Primafoon-winkels van KPN – als aanvullende verkoopkanalen. De Nederlandse winkels in Den Haag en Utrecht zijn overigens al eerder zonder veel ruchtbaarheid gesloten. Een woordvoerster van KPN kan nog niet zeggen wat de consequenties zijn voor het pc-aanbod in de Primafoon-winkels. “Als Gateway zijn Europese fabriek sluit, zouden we nog kunnen onderzoeken of we hun producten op een andere manier kunnen inkopen. Maar wij verkopen niet alleen Gateway en zijn dus niet volledig van ze afhankelijk. We zijn ooit begonnen met Apple-computers en verkopen ook Toshiba. Over een week of twee, drie komt daar in de Primafoon-winkels Compaq nog bij. In de KPN Business Centers verkopen we al langer Compaq-pc’s.” Volgens Anne Koldewe, analiste bij marktonderzoeker IDC Benelux, is de positie van Gateway op de Nederlandse pc-markt bescheiden. “Ze zijn hier altijd een kleine speler geweest. Af en toe doken ze even op in de toptien. Maar het gaat nu een stuk minder. Als je kijkt naar hun verkoopcijfers in Nederland over het tweede kwartaal, dan komen die al bijna neer op terugtrekking. De verkoop van Gateway is toen met bijna 90 procent gedaald, terwijl het marktgemiddelde min 3 procent was.” Andy Brown, die de Europese pc-markt volgt op het Britse kantoor van IDC, zegt dat hij het besluit van Gateway al lange tijd zag aankomen. “Gateway was al langer aan het snijden in zijn Europese activiteiten, onder meer door de sluiting van eigen winkels. Ze konden het niet langer bolwerken op een gebied waar consolidatie aan de orde van de dag is. In West-Europa is hun afzet in het tweede kwartaal ten opzichte van vorig jaar met 56 procent gedaald tot ongeveer 41 duizend stuks.” De IDC-analist wijt de teloorgang van Gateway in Europa aan de ‘verwarde’ strategie van het bedrijf. “Gateway heeft veel fouten gemaakt in zijn marktbenadering. Ze kozen voor een mix van directe verkoop, levering via de detailhandel en beperkte samenwerking met wederverkopers voor de zakelijke markt. Dit duidt erop dat ze onzeker waren over de markt waar ze op mikten. In het huidige klimaat overleven alleen pc-leveranciers met een heel heldere strategie, of dat nu een allesdekkende marktbenadering is of een sterke concentratie op niches. Wie verzuimt zulke keuzes te maken, wordt uit de markt gedrukt.”