Kosten nieuwe GBA minimaal 80 miljoen
Gebrekkig programmamanagement door het BZK-agentschap Basisadministratie Persoonsgegevens en Reisdocumenten (BPR) heeft een belangrijke rol gespeeld bij het vastlopen van de operatie. Vorige zomer haalde Bijleveld het moderniseringsprogramma naar haar ministerie. BZK, Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) en Nederlandse Vereniging voor Burgerzaken (NVVB) hebben nu uitgesproken “wederzijdse verantwoordelijkheid te nemen voor de voortgang van het hele programma”, en zijn “vol vertrouwen”, aldus een gezamenlijk persbericht.De modernisering was blijven steken bij de oplevering van GBA-V Online, de eerste versie van een centraal verstrekkingensysteem met kopieën van de bevolkingsbestanden van alle gemeenten, die door ‘afnemers’ geraadpleegd kunnen worden. Besloten is dit volgens oorspronkelijk plan door te ontwikkelen tot GBA-V Full Service (dat ook spontaan mutaties moet bezorgen) en vervolgens tot GBA-V Moderne Interfaces (communicatie via webdiensten en servicebus). Ook andere oude plannen blijven overeind. Zo moet er voor gemeenten een Burgerzakensysteem komen, bestaande uit een centraal te ontwikkelen kernsysteem (BZS-K) om de GBA bij te houden en met GBA-V te praten, en door de markt te realiseren modulen als schakel tussen kern en andere gemeentesystemen. Mogelijk krijgen gemeenten niet elk een eigen kernsysteem, zoals eerst de bedoeling was, maar wordt het centraal gepositioneerd en moeten ze erop aansluiten.Het gezamenlijk persbericht (‘Modernisering GBA maakt vliegende start met nieuw programma’) is optimistisch van toon, maar blinkt vooral uit in vaagheid. Een toelichting komt van NVVB-voorzitter Cees Meesters, die duidelijk maakt dat voor dat vliegen nog heel wat nader uitgewerkt moet worden. Zo kan een door Capgemini herziene businesscase groot financieel voordeel zien in een centraal BZS-K, maar goed uitgezocht moet worden wat dat voor gemeenten en het binnengemeentelijk gebruik van persoonsgegevens betekent. En een tijdsplanning is er ook nog niet.Meesters noemt wel bedragen. De afronding van de modernisering (waarin tot begin vorig jaar 28,3 miljoen euro was gestoken en waarvoor de resterende 6,2 miljoen veertien maanden terug nog voldoende werd geacht) moet volgens huidige inzichten voor 50 miljoen te doen zijn. Daarvan wordt 30 miljoen door het Rijk opgebracht en 20 miljoen door gemeenten. Daar bovenop is er een post onvoorzien van 17 miljoen, die volgens Meesters alleen wordt aangesproken bij tegenvallers. Het geld komt uit drie bronnen. De VNG leent BZK een bedrag, dat het ministerie uit verwachte baten wil aflossen. Verder worden gemeenten afzonderlijk geacht geld te steken in de lokale invoering van het kernsysteem en modules, waarvan de kosten volgens Meesters ook in die 50 miljoen zitten. Voorts is 10 miljoen beschikbaar uit het ‘schommelfonds’, een pot die financiële gevolgen moet opvangen van schommelingen in het aantal GBA-berichten dat jaarlijks wordt verzonden: als er (tegen een vooraf bepaalde berichtprijs) meer berichten zijn dan gedacht, gaat het overschot in dat fonds, en als het er minder zijn kan met het fonds een forse berichtprijsstijging worden voorkomen. Meesters stelt dat het schommelfonds vooral een rol speelt als tegenvallers nopen tot een beroep op de post onvoorzien.Dat de nu overeengekomen aanpak een kopie is van wat al een paar jaar terug de plannen waren, is voor Meesters “een bevestiging dat we toen niet zo’n slechte koers voeren”, die bovendien de uitkomst is van “een grondige herijking”. Waarom het nu wel zou lukken? “Doordat er voldoende budget is en een strakkere sturing. Er ligt nu een hardere businesscase dan er ooit gelegen heeft. En waar de oude stuurgroep meer een adviesorgaan was, zit de nieuwe ook echt aan het stuur.” Lid zijn bestuurders als VNG-topman Ralph Pans, NVVB-voorzitter Meesters en ‘een burgemeester’. De operatie wordt geleid door BZK-medewerker Jan Moelker, die Cor van Tilborg opvolgt.En zouden de bedrijven (drie ‘oude’ GBA-leveranciers en drie nieuwkomers) die begin 2007 voor aanvullende modulen werden opgetrommeld en later dat jaar te horen kregen dat het even niet meer hoefde, nu weer warmlopen? Meesters: ”Ook leveranciers hebben hierop gewacht. De huidige GBA-systemen moeten worden vervangen, dus dat betekent brood op de plank. Als je in deze markt wilt blijven acteren, zul je moeten meedoen met de vernieuwing. Niet opgelegd vanuit Den Haag, maar nadrukkelijk erbij betrokken. Meer dan in het verleden.”