Televisie over internet daagt programmamaker uit
De aandacht voor documentaires en nieuws is echter ook interessant, zo blijkt uit de resultaten die XS4ALL toonde op het Euroforumcongres Interactieve Televisie. "Een flinke groep mensen kijkt regelmatig voor de gehele duur van een programma naar het National Geographic kanaal", constateert Simon Hania, technisch directeur van XS4ALL, in de zijlijn van het congres. Hij concludeert dat televisie distribueren over DSL vooral gezien moet worden als een aanvulling op het huidige aanbod van televisie via bijvoorbeeld de kabel. Het systeem concurreert meer met de settop-box, waarmee kabelabonnees tegen betaling extra ‘special interest’-kanalen kunnen zien, dan met de populaire tv-kanalen van de commerciële omroepen. Experiment XS4ALL deed het afgelopen jaar twee experimenten. Eén met zes qua onderwerp zeer uiteenlopende tv-kanalen die uitsluitend voor XS4ALL-abonnees beschikbaar waren. Aan de tweede proef kon iedere Nederlander met een DSL-verbinding van minimaal 512 Kbps meedoen. Het laatste experiment stond in het teken van de Irak-crisis, waarbij geïnteresseerden een aantal buitenlandse nieuwszenders konden bekijken, zoals het lokale Iraqi Sattelite TV. Met name BBC World was met 3 miljoen minuten, ofwel 43 procent van de totale kijktijd, populair in dit experiment. "Het ging ons om een een antwoord op technische vragen als: Wat gebeurt er met onze netwerken en systemen als een grote groep de beschikking krijgt tot dit soort videostromen? Dat blijkt goed te gaan." In de twee experimenten maakten respectievelijk 69 duizend en 157 duizend kijkers (unieke IP-adressen) gebruik van de dienst. In de eerste proef werd 50 duizend uur gekeken, in de tweede 116 duizend uur. Op piekmomenten keken gelijktijdig respectievelijk 300 en 700 mensen. Ruimte Volgens Hania biedt de capaciteit van DSL te weinig ruimte om een groot publiek van een reeks televisiekanalen te voorzien. Per aansluiting kan slechts één kanaal tegelijk bekeken worden. Hij ziet wel mogelijkheden om bijvoorbeeld zakelijke televisie aan te bieden, zoals een beursinformatiekanaal. "Uit de proef leidden we af dat een deel van de mensen op hun PC op het werk een nieuwszender lieten meelopen. Daar zouden we meer op in kunnen spelen met gerichte informatievoorziening." Volgens Hania bestaan er voldoende mogelijkheden voor een commerciële proef, waarbij XS4ALL-abonnees zich voor een paar euro kunnen abonneren op speciale kanalen. Of en wanneer die proeven komen, is echter nog niet besloten. Het bekijken van DSL-tv hoeft niet per sé op de pc te gebeuren. Via speciale kastjes van bijvoorbeeld Amino Communications en de software van Kasenna of van het Deense Palmbutler kan het streaming video-signaal gewoon via de televisie in de huiskamer worden getoond. Glasvezel Dergelijke opstellingen worden al gebruikt in de Kenniswijk, de breedbandproeftuin in de regio Helmond/Eindhoven. NOB Cross Media Facilities verzorgt daar het project First Mile TV. Bewoners van de Kenniswijk die beschikken over een glasvezelaansluiting kunnen daar sinds mei een reeks televisieprogramma’s ‘on demand’ bekijken, die eerder via het traditionele kanaal werden uitgezonden. Frederique van Till van NOB zegt dat de testperiode en het aantal deelnemers (circa 200) nog onvoldoende zijn om harde conclusies te trekken. "Per dag gebruiken zo’n twintig mensen de dienst en we hebben tot nu toe gemiddeld maar een tot twee simultane gebruikers", zegt Van Till. Ze verklaart de beperkte belangstelling uit de handelingen die de eindgebruiker nog moet doen om het systeem werkend te krijgen. "Er valt nog veel te verbeteren aan de gebruiksvriendelijkheid. Er moeten ‘codecs’ en een speciale speler geïnstalleerd worden. Ook moet het kijken naar internet-tv nog een plek in huis krijgen." Van Till merkt wel relatief veel belangstelling voor de ontsluiting van een gedeelte van het Nationaal Audiovisueel Archief (NAA). Daarin kunnen de glasvezelabonnees ondermeer oude Polygoon-journaals bekijken die niet eerder buiten de bioscoop te zien zijn geweest. Binnenkort kunnen ook de studentenhuizen die via Surfnet voorzien zijn van glasvezelaansluitingen gebruik maken van First Mile TV. "In principe werkt de techniek prima", concludeert Van Till. "Het is nu aan de programmamakers en contentaanbieders om met de nieuwe mogelijkheden aan de slag te gaan." Documentairemakers moeten zich volgens van Till beseffen dat veel materiaal dat nu in de regiekamer sneuvelt, wel als achtergrondmateriaal kan dienen voor dossiers die via internet zijn te ontsluiten. Glasvezel biedt bovendien mogelijkheden tot interactiviteit waarbij consumenten materiaal kunnen toevoegen aan een dossier of themakanaal. "Programmamakers worden door deze ontwikkeling aangespoord meer conceptueel te denken. Het gaat erom wat zij willen overbrengen waarbij het kanaal waarmee dat gebeurt minder belangrijk wordt." Afwegingen Hania van XS4ALL verwacht dat al deze proeven met DSL-tv en First Mile TV een belangrijke rol spelen in de afwegingen die KPN momenteel maakt over de toekomst van de telecominfrastructuur. "De capaciteit van DSL kan worden verbeterd, bijvoorbeeld met V-DSL. Daarvoor zijn forse investeringen vereist en de vraag is of je die niet gelijk in een nieuwe infrastructuur als glasvezel moet steken."