Gerechtelijke EU-uitspraken opsteker en domper voor Apple-belastingzaak

De fiscale afspraken die de Nederlandse Belastingdienst heeft gemaakt met Starbucks zijn niet in strijd met Europese regels, oordeelt het Gerecht van de Europese Unie. In een andere belastingzaak, over Fiat en Luxemburg, oordeelt het Europees Hof van Justitie dat de gemaakte regels wel in strijd zijn met de EU-wetgeving. De twee uitspraken zijn hiermee respectievelijk een opsteker en domper voor Apple, dat met de EU in een vergelijkbare belastingzaak verwikkeld is.

Rens BlomMeer van deze auteur

ANPMeer van deze auteur

Starbucks genoot volgens EU-mededingingscommissaris Margrethe Vestager tussen 2008 en 2014 miljoenen aan ongeoorloofde belastingvoordelen als gevolg van de zogeheten ruling. Door een constructie met het intellectuele eigendomsrecht in het buitenland werden de vergoedingen voor het branden van koffiebonen in Nederland niet belast. Dit geschuif met winsten komt neer op een kunstmatige en illegale verlaging van de belasting, aldus Vestager.

De Europese Commissie is er echter niet in geslaagd te bewijzen dat er sprake was van een voordeel ten gunste van Starbucks, zeggen de rechters in Luxemburg. Starbucks hoeft de ruim 25 miljoen euro dus niet over te maken naar de Nederlandse overheid.

Starbucks-uitspraak is goed nieuws voor Apple

De uitspraak van het Gerecht van de Europese Unie is een voorzichtige opsteker voor Apple. Commissaris Vestager oordeelde in 2016 dat Apple illegale belastingafspraken heeft gemaakt met de Ierse overheid, waardoor het veel te weinig belasting heeft afgedragen. De Europese Commissie besloot dat Apple 13 miljard euro moet overmaken naar Ierland. Apple en de Ierse overheid zijn het daar niet mee eens en daarom is onlangs een rechtszaak begonnen. Vanwege de gelijkenissen keken kenners uit naar de uitspraak in de Starbucks-zaak.

Zou de rechter meegaan in het EU-besluit, dan moest Apple zijn borst natmaken. Maar nu het Gerecht de Commissie ongelijk geeft, vergroot dat de juridische kans dat Apple straks aan het langste eind trekt en de 13 miljard euro plus rente in eigen zak mag houden.

Fiat-zaak is juist slecht nieuws

Of dat werkelijk gebeurt, is echter nog de vraag. In een andere zaak krijgt de Europese Commissie juist weer gelijk. Deskundigen keken uit naar de uitspraak van het Europees Hof van Justitie in een beroepszaak tussen de EU-commissie en Fiat en de regering van Luxemburg. De belastingdienst van Luxemburg werd in 2015 door EU-commissaris Vestager opgedragen miljoenen niet betaalde belasting te vorderen van de in het groothertogdom gevestigde Italiaanse financieringsmaatschappij Fiat Finance and Trade. Volgens Vestager betaalde Fiat Finance alleen enkele honderdduizenden euro’s belasting over een kunstmatig laag vastgestelde winst, en zou de werkelijke rekening tussen de 20 en 30 miljoen euro moeten liggen.

Fiat en de regering van Luxemburg vinden dat niet, maar vangen bot bij het Europees hof. Door de "selectieve belastingvoordelen" had Fiat een oneerlijk concurrentievoordeel, en kwam de fiscale ruling neer op illegale staatssteun, aldus de Europese rechters.

Uitspraak in Apple's belastingzaak laat vermoedelijk nog maanden op zich wachten.