‘Overheid moet glasvezel naar huiskamer brengen’

Thema van die conferentie was: ‘Breedband moet’. Dat werd door de sprekers van harte onderschreven. De Nederlandse economie moet het in internationaal verband vooral van kennisopbouw hebben, was de communis opinio, en daarvoor is breedbandinternet in iedere huiskamer onontbeerlijk. Bovendien: breedbandinternet faciliteert nieuwe producten en diensten die ondernemers evenzovele nieuwe kansen bieden en dat is goed voor de economie. Hoe we ervoor kunnen zorgen dat breedband-internet inderdaad vanuit iedere huiskamer toegankelijk is, daarover is men minder unaniem. De Commissie Andriessen adviseerde de overheid onlangs in het rapport ‘Slim Graafwerk’ om de ‘verglazing’ van Nederland niet centraal aan te pakken. De aanleg moet in de ogen van de commissie plaatsvinden door gemeenten, bouwbedrijven, projectontwikkelaars en woningbouwverenigingen. De Internet Society Nederland, waarvan Andriessen voorzitter is, heeft die visie feitelijk overgenomen. Tegenstander Verwaayen toonde zich tijdens de conferentie tegenstander van zo’n aanpak. “Als je het glasvezelnet in stukjes opknipt, krijg je nooit voldoende draagvlak voor de ontwikkeling van nieuwe diensten. De vraag naar dergelijke diensten is heel divers. De tijd van ‘killer-applicaties’ is voorbij.” Verwaayen voorziet ook problemen met financiering als bedrijven uit de marktsector daarvoor moeten opdraaien. “Het grote probleem is dat je de baten pas na verloop van tijd ontvangt. Daar kunnen bedrijven moeilijk mee overweg. Het schrijnendste voorbeeld daarvan is wel de veiling van de UMTS-licenties. Daar werden de bedrijven gedwongen om een bod te doen op basis van wat ze in de komende tien jaar dachten te verdienen. En u ziet wat daarvan kwam.” Bovendien levert zo’n bottom-up-model volgens Verwaayen te veel onzekerheden op voor potentiële aanbieders. “Ik zou als aanbieder van breedbandinternetdiensten niet graag afhankelijk zijn van de beslissingen van de woningbouwvereniging in Tietjerksteradeel.” Burgemeester en VNG-voorzitter Wim Deetman toonde tijdens zijn slotwoord een zelfde huiver voor afhankelijkheid van (de breedbandplannen van) buurgemeenten – wat wellicht niet vreemd is voor de burgemeester van Den Haag. Illustratief De voordracht van V. Prodanovic van Bredband was in feite een illustratie van Verwaayens betoog. Dit van oorsprong Zweedse bedrijf legt zelf een glasvezelnet aan tot in de woning. Bredband rekent 2 miljoen woningen tot de doelgroep. Voor de 5 miljoen andere woningen in Nederland is aanleg van glasvezel op commerciële basis te duur. Bredband begint nu met de voorbereidingen van de roll-out van glasvezel naar 15.000 woningen in Amsterdam. De aangesloten huishoudens kunnen voor 64 gulden per maand gebruikmaken van de breedbandinternetdiensten van Bredband. “Binnen drie jaar zal het aantal aansluitingen oplopen tot honderdduizenden, als de financiële markt wil investeren”, aldus Prodanovic. In die laatste voorwaarde schuilt natuurlijk het probleem. Verwaayen denkt dat een investeringsaanvraag bij de Europese investeringsbank het overwegen waard is. Wellicht kan ook een financieel consortium opgericht worden, meent Verwaayen. Vincent Evers deed een beroep op de politiek om de aanleg van een landelijk glasvezelnetwerk – begroot op 12 tot 18 miljard gulden – te financieren uit de 180 miljard die de komende tien jaar gereserveerd is voor infrastructurele werken in Nederland. Ook Deetman riep de politiek op om Nederland in een afgeronde periode van glasvezel te voorzien. “Als Kamer en kabinet geen visie ontwikkelen zullen er ongetwijfeld allerlei regionale initiatieven ontstaan. Maar we zouden in Europa een voorsprong nemen als de politiek een versnelling geeft aan de aanleg van het glasvezelnet.” Hoeveel gemeenschapsgeld in die visie mag worden gestoken, daar liet Deetman zich niet over uit.